کانال جدید دلار

در هفته‌ای که گذشت، بازارهای دارایی با محوریت تشدید انتظارات تورمی و رشد نرخ ارز، یکی از پرتحرک‌ترین مقاطع خود در سال جاری را تجربه کردند. بورس تهران با ثبت پنجمین هفته متوالی رشد، بار دیگر در کانون توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت؛ به‌طوری‌که شاخص کل با صعودهای پیاپی قله جدیدی به ثبت رساند و همزمان، شاخص هم‌وزن نیز از تداوم مشارکت کلیت بازار در این روند صعودی حکایت داشت. افزایش معنادار ارزش معاملات خرد، نشانه‌ای از بازگشت نسبی نقدینگی و فعال‌تر شدن معامله‌گران در بازار سهام بود؛ هرچند مکث شاخص در محدوده‌های حساس، از آغاز فاز شناسایی سود خبر می‌دهد. در بازار ارز، دلار با عبور از کانال ۱۳۰ هزار تومان رکوردهای تازه‌ای به ثبت رساند و بهترین عملکرد ماهانه خود از بهمن ۱۴۰۱ را رقم زد؛ روندی که به رشد همزمان قیمت‌ها در بازار طلا، سکه و صندوق‌های طلا انجامید. در بازار جهانی نیز نفت، تحت تاثیر تحولات ژئوپولیتیک، نوسانات معناداری را تجربه کرد.

بازار سهام

شاخص کل بورس تهران در معاملات روز چهارشنبه ۲۶ آذرماه برای چهاردهمین روز متوالی با رشد همراه شد و در پایان معاملات در سطح سه میلیون و ۷۶۷ هزار واحدی ایستاد؛ سطحی که در طول تاریخ برای این نماگر بی‌سابقه بوده است. سبزپوشی ممتد شاخص کل طی هفته گذشته، تصویر روشنی از تداوم فضای خوش‌بینانه در بازار سهام ترسیم کرده است؛ به‌طوری‌که شاخص کل در تمامی روزهای معاملاتی هفته گذشته مثبت بود و در مجموع بازدهی 78 /5درصدی را به ثبت رساند. با این عملکرد، بورس تهران پنجمین هفته متوالی رشد خود را پشت سر گذاشت؛ روندی که از منظر زمانی و شتاب صعود، یکی از بهترین دوره‌های رونق بازار در سال جاری محسوب می‌شود. در کنار شاخص کل، شاخص هم‌وزن نیز که نمای بهتری از وضعیت کلی سهام کوچک و متوسط بازار ارائه می‌دهد، به مسیر صعودی خود ادامه داد. این شاخص که در معاملات نوزدهم آذرماه برای نخستین بار در تاریخ فعالیت خود وارد ابرکانال یک میلیون‌واحدی شده بود، در هفته گذشته نیز در همین کانال به حرکت ادامه داد و در پایان هفته به سطح یک میلیون و ۴۸ هزار‌واحدی رسید. شاخص هم‌وزن در معاملات روز چهارشنبه برای سیزدهمین روز متوالی رشد کرد و بازدهی هفتگی آن به 72 /4 درصد رسید. تداوم رشد همزمان شاخص کل و شاخص هم‌وزن، بیانگر آن است که برخلاف برخی دوره‌های گذشته، موج صعودی اخیر تنها محدود به نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز نبوده و بخش قابل‌توجهی از بدنه بازار نیز از این رونق منتفع شده است. همزمان با رشد نماگرهای سهامی، متغیرهای معاملاتی نیز نشانه‌هایی از افزایش تحرک و بازگشت نسبی نقدینگی به بازار سهام را مخابره می‌کنند. در معاملات روز سه‌شنبه هفته گذشته، ارزش معاملات خرد بازار سهام به رقم قابل‌توجه ۲۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسید؛ سطحی که بالاترین میزان این متغیر از ۱۱ تیرماه ۱۴۰۴ به شمار می‌رود. علاوه بر این، این رقم سومین رکورد ارزش معاملات خرد سهام در سال جاری محسوب می‌شود که از افزایش مشارکت فعالان بازار و بالا رفتن تمایل به دادوستد سهام حکایت دارد. میانگین ارزش معاملات خرد در هفته گذشته نیز در کانال ۱۷ هزار میلیارد تومان قرار گرفت که نسبت به میانگین هفته‌های پیشین، بهبود محسوسی را نشان می‌دهد و می‌تواند به‌عنوان یکی از نشانه‌های تقویت جریان نقدینگی در بازار تلقی شود. با وجود این، بازار سهام در روز سه‌شنبه و همزمان با نزدیک شدن شاخص کل به مرز سه میلیون و ۸۰۰ هزارواحدی، نشانه‌هایی از مکث و عقب‌نشینی را به نمایش گذاشت. شاخص کل که تا این محدوده پیشروی کرده بود، نتوانست در آن سطح تثبیت شود و بخشی از مسیر صعودی خود را واگذار کرد. این رفتار را می‌توان بیش از هر چیز به رشد پرشتاب شاخص کل در ماه‌های اخیر نسبت داد؛ رشدی که از ابتدای شهریورماه و از محدوده دومیلیون و ۳۰۰ هزارواحدی آغاز شد و در مدت زمانی نسبتاً کوتاه، شاخص را به نزدیکی کانال سه میلیون و ۸۰۰هزارواحدی رساند. تجربه بازار سرمایه نشان می‌دهد که پس از چنین جهش‌هایی، بروز فازهای استراحت یا نوسانات مقطعی امری طبیعی و حتی ضروری برای تداوم روند صعودی در افق‌های بلندتر است. به نظر می‌رسد در روزهای اخیر، بخشی از فعالان بازار که در سطوح پایین‌تر وارد سهام شده بودند، اقدام به شناسایی سود کرده‌اند؛ موضوعی که فشار فروش را در نزدیکی سطوح مقاومتی افزایش داده و مانع از عبور سریع شاخص کل از کانال سه میلیون و ۸۰۰ هزارواحدی شده است. این شناسایی سود لزوماً نشانه‌ای منفی برای بازار تلقی نمی‌شود، بلکه می‌تواند به فرآیند دست‌به‌دست شدن سهام میان گروه‌های مختلف سهامداران کمک کند. در واقع، انتقال سهام از معامله‌گران کوتاه‌مدت به سرمایه‌گذاران با افق زمانی بلندتر، می‌تواند سوخت لازم برای ادامه حرکت صعودی بازار را در ماه‌های آتی فراهم آورد. از منظر عوامل بنیادی، رشد نرخ ارز در بازار آزاد یکی از مهم‌ترین محرک‌های بازار سهام در ماه‌های اخیر بوده است. افزایش نرخ ارز، به‌ویژه برای شرکت‌های صادرات‌محور و بنگاه‌هایی که دارایی‌های ارزی یا مبتنی بر ارزش جایگزینی دارند، چشم‌انداز سودآوری را بهبود بخشیده و انتظارات تورمی را تقویت کرده است. همین عامل، جذابیت نسبی بازار سهام را در مقایسه با برخی بازارهای موازی افزایش داده و موجب شده بخشی از نقدینگی به سمت بورس حرکت کند. در چنین شرایطی، رشد قیمت سهام بیش از آنکه صرفاً حاصل هیجانات کوتاه‌مدت باشد، به پشتوانه تغییرات متغیرهای کلان اقتصادی شکل گرفته است. بااین‌حال، رسیدن شاخص کل به سطوح تاریخی جدید، حساسیت بازار نسبت به پایداری رشد را افزایش داده و نگاه‌ها را بیش از گذشته متوجه کیفیت صعود کرده است. اگرچه داده‌های معاملاتی و رفتار شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد که کلیت بازار نیز در این رونق سهیم بوده، اما تداوم حرکت صعودی نیازمند آن است که بازار پس از رشدهای اخیر، مدتی را صرف تعدیل هیجانات و تثبیت قیمت‌ها کند. در این چهارچوب، اصلاح‌های زمانی یا نوسانات محدود در یک بازه مشخص، سناریویی محتمل‌تر از اصلاح‌های قیمتی عمیق به نظر می‌رسد. در مجموع، آنچه در هفته‌های اخیر در بورس تهران رقم خورده، ترکیبی از رشد پرقدرت نماگرهای اصلی، افزایش ارزش معاملات و بهبود نسبی انتظارات سرمایه‌گذاران بوده است. هرچند عبور پایدار از مرز سه میلیون و ۸۰۰ هزارواحدی نیازمند فراهم شدن شرایطی از جمله تداوم ورود نقدینگی و دست‌به‌دست شدن سهام میان گروه‌های مختلف سهامداران است، اما عملکرد بازار در پنجمین هفته متوالی رشد، نشان می‌دهد که بورس تهران همچنان از پتانسیل لازم برای حفظ روند صعودی در صورت پشتیبانی متغیرهای کلان برخوردار است.

بازار ارز

دلار در بازار آزاد در هفته گذشته نیز به حرکت خود در مسیر صعودی ادامه داد و قله جدید به ثبت رساند. اسکناس آمریکایی که معاملات هفته منتهی به 20 آذر را در کانال 125 هزار تومان به پایان رسانده بود؛ در هفته گذشته نیز صعود کرد و به سطوح بیش از 130 هزار تومان رسید. بازدهی دلار از ابتدای آذر به 15 درصد رسیده است و از ابتدای سال نیز اسکناس آمریکایی 33 درصد بر ارتفاع خود افزوده است. دلار برای پنجمین ماه متوالی در مسیر صعودی گام برداشت و رشد آذرماه قیمت اسکناس آمریکایی، بهترین عملکرد ماهانه قیمت دلار در سال جاری بود. تا بیست و ششم آذر که قیمت دلار به سطح 131 هزار تومان رسیده، بازدهی دلار از ابتدای ماه، بیش از 15 درصد است که بهترین عملکرد ماهانه اسکناس آمریکایی از بهمن سال 1401 محسوب می‌شود. تشدید انتظارات تورمی در ماه‌های اخیر، به افزایش قیمت دلار در بازار آزاد منجر شده است و قیمت‌ها در سایر بازارهای دارایی نیز به موازات افزایش قیمت دلار با رشد همراه شده است. رشد نقدینگی به دلیل کسری بودجه دولت، همچنان ادامه‌دار است و این موضوع به تقویت انواع تقاضا در بازار ارز شده است. همچنین سه نرخی شدن بنزین در بازار نیز در تقویت تقاضای سفته‌بازانه در بازار ارز آذرماه نیز اثرگذار بوده است. از سوی دیگر در ماه‌های اخیر هیچ خبری در حوزه دیپلماسی خارجی مبنی بر شروع یا ازسرگیری مذاکرات در محافل و رسانه‌های مختلف مخابره نشده است و این موضوع دیدگاهی را در کشور تقویت کرده که کشور اکنون در دورترین وضعیت نسبت به توافق و احیای روابط در سطح بین‌المللی قرار دارد و طبیعتاً نمود عینی این قضیه نیز در معاملات بازار ارز عیان شده است.

بازار طلا و سکه

با توجه به رشد قیمت دلار در بازار آزاد و رسیدن بهای اونس طلا به چهار هزار و 300 دلار، قیمت‌ها در بازار طلا و سکه در هفته گذشته افزایشی بود. قیمت هر گرم طلای 18 عیار در بازار فیزیکی طلا و سکه در روز چهارشنبه هفته گذشته به 13 میلیون و 700 هزار تومان رسید و سکه امامی هم در کانال 142 میلیون تومان مورد معامله قرار گرفت. قیمت‌های بازار طلا و سکه در هفته قبل با توجه به ثبت قله جدید در قیمت اسکناس آمریکایی، قله جدید به ثبت رساندند. صندوق‌های طلا نیز در هفته گذشته رکوردهای قابل‌توجهی را به ثبت رساندند. این صندوق‌ها در کلیه روزهای معاملاتی هفته گذشته با خروج پول حقیقی همراه شدند. خروج پول روز چهارشنبه، هفتمین روز متوالی خروج پول از صندوق‌های طلا بود. دوشنبه هفته گذشته، رکورد تاریخ ارزش معاملات صندوق‌های طلا شکسته شد و 19 هزار و 649 میلیارد تومان واحد صندوق طلا میان خریداران و فروشندگان دست‌به‌دست شد. روز دوشنبه برای دومین بار در هفته گذشته بود که صندوق‌های طلا با رکوردشکنی ارزش معاملات همراه شدند. شنبه هفته گذشته نیز با معامله بیش از 16 همت واحد صندوق طلا، ارزش معاملات این صندوق‌ها با رکوردشکنی همراه شده بود.

بازار نفت

قیمت نفت در معاملات روز چهارشنبه، پس از دستور رئیس‌جمهور آمریکا برای محاصره دریایی کامل ونزوئلا، با جهش بیش از یک‌درصدی همراه شد و از کف قیمتی پنج‌ساله فاصله گرفت. بهای نفت برنت با ۷۹ سنت معادل 16 /2 درصد افزایش به 60 دلار و 19 سنت در هر بشکه رسید و نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز با ۷۷ سنت معادل دو درصد رشد، ۵۶ دلار و 40 سنت در هر بشکه معامله شد. این رشد در حالی رقم خورد که قیمت نفت در معاملات روز گذشته، تحت تاثیر چشم‌انداز پیشرفت مذاکرات صلح روسیه و اوکراین، تا نزدیک پایین‌ترین سطح خود در پنج سال گذشته کاهش یافته بود؛ مذاکراتی که در صورت موفقیت، می‌تواند به کاهش تحریم‌های غرب علیه روسیه و آزاد شدن عرضه بیشتر نفت در بازاری با تقاضای جهانی شکننده منجر شود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز سه‌شنبه دستور محاصره کامل تمامی نفتکش‌های تحریم‌شده‌ای را صادر کرد که به ونزوئلا وارد یا از این کشور خارج می‌شوند. به گفته یکی از معامله‌گران نفت در آمریکا، این تصمیم می‌تواند به‌طور بالقوه بر 500 میلیون بشکه در روز از عرضه نفت تاثیر بگذارد و قیمت‌ها را بین یک تا دو دلار در هر بشکه افزایش دهد. معامله‌گران نفت در آسیا اما تاکید دارند که بازگشت قیمت‌ها، علاوه بر شوک ونزوئلا، ناشی از خریدهای اصلاحی پس از سقوط قیمت به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه در روز قبل نیز بوده است. تحلیلگران معتقدند بازار نفت در حال حاضر از نظر عرضه وضعیت مناسبی دارد، اما در صورت تداوم محاصره و تشدید محدودیت‌ها، احتمال افزایش بیشتر قیمت نفت خام در ماه‌های آینده وجود خواهد داشت.