آهسته سوختن

صد میلیارد دلار در سال، میزان بودجه‌ای است که کشورهای ثروتمند در سال ۲۰۰۹ برای کمک به کشورهای فقیرتر برای سازگاری با تغییرات اقلیمی متعهد شدند. اختصاص این رقم، به‌طور عمده به دلیل اذعان به این واقعیت است که کشورهای فقیرتر درعین‌حال که سهم کمتری در این مشکل داشته‌اند، آسیب‌پذیرتر نیز هستند. برخی برآوردها نشان می‌دهد که نیازهای سازگاری کشورهای در حال توسعه ممکن است بسیار بیشتر باشد. طبق گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۲، نیازهای سازگاری سالانه تخمینی ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به ۱۶۰ تا ۳۴۰ میلیارد دلار و تا سال ۲۰۵۰ به ۳۱۵ تا ۵۶۵ میلیارد دلار افزایش یابد.

این پرسش که آیا این ارقام برای این کار کافی هستند یا خیر، پرسشی پیچیده است. مهم‌ترین مشکل این است که چگونگی اندازه‌گیری هزینه‌های سازگاری اقلیمی دشوار است. موضوع موردبحث کتاب جدید جیسونگ پارک، هزینه‌های نادیده گرفته‌شده، یا حداقل کمتر دیده‌شده تغییرات اقلیمی است. جیسونگ پارک ما را به یک آزمایش فکری دعوت می‌کند. فرض کنید توجه را از چشم‌انداز فجایع اقلیمی آینده -آتش‌سوزی‌های جنگلی خارج از کنترل، افزایش شدید سطح دریاها، توقف جریان‌های گردش اقیانوسی- منحرف کنیم و در عوض بر راه‌هایی تمرکز کنیم که افزایش دما از گذشته تاثیرات روزانه‌ بر زندگی مردم در سراسر جهان دارد.

آیا این کار، یعنی شفاف کردن هزینه‌های گرمایش جهانی که کمتر چشمگیر هستند و چندان به نظر نمی‌آیند، می‌توانند منطق کافی برای کاهش هماهنگ انتشار گازهای گلخانه‌ای را نیز فراهم کنند؟ پارک، اقتصاددان محیط‌زیست و نیروی کار در دانشگاه پنسیلوانیاست. وی در کتاب «آهسته سوختن»، نگاهی دقیق به طیف گسترده‌ای از تلاش‌های تحقیقاتی اخیر، که در برخی از آنها شرکت داشته است، می‌اندازد. پارک نتایج را در چندین حوزه اصلی گزارش می‌دهد: تاثیر روزهای گرم‌تر بر آموزش و یادگیری؛ تاثیر روزهای گرم‌تر بر بیماری و مرگ‌ومیر انسان؛ افزایش حوادث محل کار در هوای گرم‌تر؛ و افزایش درگیری و خشونت با افزایش روزهای گرم. پارک می‌گوید در هر یک از این حوزه‌ها، آسیب‌ها قابل‌اندازه‌گیری و توجه‌برانگیز هستند. علاوه بر این، اشاره می‌کند که آسیب‌های گرمایش جهانی به‌ طرز نامتناسبی بر فقیرترین افراد، چه در سطح بین‌المللی و چه در داخل کشورها، وارد می‌شود. پارک بر این باور است که اگر اقدامات سازگاری، نگرانی‌های عدالت اقلیمی را در نظر نگیرند، گرمایش جهانی نابرابری‌های مرگبار موجود را تشدید خواهد کرد.

پارک از جهت دیگری هم نگران این موضوع است. درواقع همه هشداردهندگان اقلیمی با یک مشکل دست به گریبان‌اند. در طول چند دهه گذشته، هیات بین‌دولتی تغییرات اقلیمی پیش‌بینی‌های خود را از گرمایش به میزان قابل‌توجهی تعدیل کرده است. این هیات که پیش از این پیش‌بینی کرده بود که گرمایش جهانی تا پایان قرن، ۳ تا ۵ درجه سانتیگراد خواهد بود، در حال حاضر به این باور رسیده است که «بهترین تخمین‌ها اکنون ما را در مسیر گرمایش عادی قرار می‌دهند» که تنها ۲ تا ۳ درجه سانتیگراد خواهد بود. بسیاری از منتقدان می‌گویند که این تخمین‌های اصلاح‌شده هنوز بسیار بالا هستند، اما در هر صورت، این تخمین‌های پایین‌تر جدید به نظر هشداردهندگان اقلیمی از جمله پارک، باعث ایجاد مشکل می‌شوند. آر. جیسونگ پارک این موضوع را این‌گونه بیان می‌کند: «این خطر وجود دارد که وقتی مشخص شود مسیر گرمایشی که در حال حاضر در آن حرکت می‌کنیم، آنقدرها هم فاجعه‌بار نیست، تغییرات اقلیمی دیگر مشکلی نباشد که ارزش اشتغال ذهنی و به‌کارگیری سرمایه سیاسی کمیاب را داشته باشد.» او فکر می‌کند که این مسئله بسیار مهم است، اما به‌جای اینکه به آن مانند یک خطر قریب‌الوقوع نگاه کند، قصد دارد آن را به‌عنوان خطری که آهسته همه چیز را می‌سوزاند و از بین می‌برد، ببیند. «فرضیه اصلی این کتاب این است که موانع نامحسوس تغییر اقلیمی ممکن است برخی از مهم‌ترین چالش‌های آن را تشکیل دهد: خطرات سلامتی که به صورت نامحسوس در میلیاردها نفر گسترش می‌یابد؛ اثرات ناچیز بر سود شرکت‌ها، کاهش آرام درآمد کسانی که مشاغل ساحلی و کشاورزی دارند، یارگیری کم‌بهره‌تر جوانان در طول سال‌های تحصیل، آلزایمر فراگیرتر در میان سالمندان و درگیری‌های لفظی و شاید فیزیکی بیشتر در میان بسیاری از ما.» به عقیده پارک، تغییرات اقلیمی «حتی اگر به پایان جهان تبدیل نشود، مسئله بسیار بزرگی است». پارک، استادیار دانشگاه پنسیلوانیا، جایی که در دانشکده سیاست و عمل اجتماعی و دانشکده بازرگانی وارتون سمت‌هایی دارد، در «آهسته سوختن» قصد دارد بررسی کند که چگونه مشکلات اقلیمی -به‌ویژه دمای بالاتر- در حال حاضر به زندگی و اقتصاد آسیب می‌رساند، این الگوها را برای آینده پیش‌بینی کند و سیاست‌های کاهش و سازگاری آگاهانه و مبتنی بر داده را ارائه دهد. او برای انجام این کار از تحقیقات خود و صدها مطالعه اخیر دیگر بهره می‌برد. نتیجه، کتابی عالی و قابل‌فهم است که تقریباً هر خواننده‌ای را آگاه می‌کند. بااین‌حال، او درحالی‌که با دقت تلاش می‌کند از هشدارهای بدبینانه فاصله بگیرد، نتیجه می‌گیرد که هزینه اجتماعی واقعی کربن (و بنابراین مالیات مناسب) حدود ۱۹۰ دلار در هر تن است- رقمی که بسیار بالاتر از تخمین معمول، مانند آخرین تخمین ویلیام نوردهاوس، برنده جایزه نوبل، است. تخمین نوردهاوس حدود ۶۲ دلار در هر تن است. مالیات ۱۹۰دلاری، هزینه بنزین را حدود 70 /1 دلار دیگر در هر گالن افزایش می‌دهد. این موضوع زغال‌سنگ را غیراقتصادی می‌کند و حدود ۳۲۰ دلار به قیمت فعلی که تقریباً ۱۲۰ دلار در هر تن است، اضافه می‌کند. همچنین گاز طبیعی را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد و مالیاتی حدود ۱۰ دلار به ازای هر هزار فوت مکعب به قیمت فعلی که در حال حاضر حدود 10 /3 دلار است، می‌افزاید. این مالیات صرفه مالی اکثر سوخت‌های فسیلی را تا حد حذف آنها تحت تاثیر قرار می‌دهد. آیا هزینه‌های پنهان گرمایش، هزینه‌های جانبی انتشار گازهای گلخانه‌ای، واقعاً اینقدر هزینه را بالا می‌برند؟ بیایید یافته‌های کلیدی پارک را مرور کنیم.

آن‌طور که پارک می‌نویسد، پیش‌بینی می‌شود تغییرات اقلیمی باعث طوفان‌های بزرگ بیشتری شود. طوفان‌ها می‌توانند سرمایه فیزیکی را نابود کنند، اما تاثیر آنها بر سرمایه انسانی نباید نادیده گرفته شود و اکنون تخمین زده شده است. پارک، نویسنده همکار مقاله مهمی است که تخمین‌های خسارت به اموال ناشی از بلاهای طبیعی -طوفان‌ها، سیل‌ها، گردبادها، آتش‌سوزی‌ها- در ایالات‌متحده بین سال‌های 1990 تا 2018 را به نتایج آموزشی در مناطقی که تحت تاثیر قرار می‌گیرند، مرتبط می‌کند. او تخمین می‌زند که بزرگ‌ترین این موارد -چیزی شبیه طوفان کاترینا-، «به‌شدت در یادگیری اختلال ایجاد می‌کنند» و بر اثر این طوفان میانگین نمرات آزمون حدود 02 /0 انحراف معیار و ثبت‌نام در دانشگاه 04 /0 انحراف معیار کاهش پیدا کردند. این ارقام به طرز شگفت‌آوری کوچک به نظر می‌رسند و آنقدرها هم «مختل‌کننده» نیستند. پیوند دادن این تخمین با سایر مطالعات بیان‌شده از سوی پارک در مورد چگونگی تاثیر آموزش بر درآمد، نشان می‌دهد که یک فاجعه طبیعی بزرگ مرتبط با آب‌وهوا ممکن است درآمد مادام‌العمر دانش‌آموزان آسیب‌دیده را حدود هزار تا دو هزار دلار کاهش دهد. اداره آمار کار تخمین می‌زند که درآمد مادام‌العمر یک فارغ‌التحصیل دبیرستان حدود 3 /1 میلیون دلار (3 /2 میلیون دلار برای افراد دارای مدرک لیسانس) است. این درصد بسیار کمی است به‌خصوص برای اینکه به «سوختن آهسته» تعبیر شود. البته پارک استدلال می‌کند که طوفان‌ها مشکل بزرگ اصلی نیستند، بلکه گرماست که از نظر پارک، به‌طور عمده موجب «آهسته سوختن» می‌شود. یکی دیگر از مقالات جالب او تاثیر هوای گرم بر نمرات آزمون ریجنت در نیویورک را بررسی می‌کند. دمای بالا عملکرد را تا 13 درصد انحراف معیار کاهش می‌دهد. اما نکته کلیدی این است که بسیاری از مدارس نیویورک تهویه مطبوع ندارند. پارک خاطرنشان می‌کند که «اتحادیه‌های معلمان بارها درخواست تهویه مطبوع کلاس‌های درس را داده‌اند». معلوم شده است که تهویه مطبوع می‌تواند یک نکته کلیدی بسیار موثر برای غلبه بر گرما باشد. پارک به مطالعه‌ای اشاره می‌کند که تخمین می‌زند در هفته‌هایی با شش یا هفت روز بالای ۹۰ درجه فارنهایت، بهره‌وری در کارخانه‌های خودروسازی ایالات‌متحده به‌طرز چشمگیری کاهش یافته است (حدود هشت درصد)، اما این مطالعه دوره ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۵ را پوشش می‌دهد و استفاده از تهویه مطبوع از آن زمان به بعد بسیار گسترش یافته است. با وجود این تاثیر فرضی، تقریباً تمام کارخانه‌های خودروسازی ساخته‌شده در ایالات‌متحده در دو دهه گذشته در مکان‌هایی بوده‌اند که اغلب در طول تابستان شاهد افزایش دما به بالای ۹۰ درجه بوده‌اند. همان‌طور که یک مطالعه گسترده‌تر از سوی ایشان نات نشان داده است، به نظر نمی‌رسد مطالعات سطح صنعتی مانند این مورد در کشورهایی مانند ایالات‌متحده نتیجه زیادی داشته باشد. نات دریافته است که «تاثیر گرما بر بهره‌وری کارگران با میانگین درآمد ملی به‌ شکلی قابل‌توجه متفاوت است. برای شرکت‌های کم‌تطابق در کشورهای فقیر با آب‌وهوای معتدل، یک روز با حداکثر دمای ۴۰ درجه سانتیگراد (۱۰۴ درجه فارنهایت) تولید سالانه را 4 /0 درصد کاهش می‌دهد که تقریباً معادل از بین رفتن یک روز کاری کامل است. در کشورهای با درآمد متوسط، تاثیرات یک روز گرم مشابه تقریباً نصف این مقدار بود و در کشورهای ثروتمند این اثر به‌طور متوسط ناچیز بود. این اعداد نشان می‌دهد که دمای بسیار بالا می‌تواند اثرات منفی زیادی بر بهره‌وری داشته باشد، اما تهویه مطبوع می‌تواند آنها را از بین ببرد، در نتیجه به «آهسته سوختن» منجر نشود.

این ما را به مهم‌ترین اثر منفی دمای بالاتر (یا رو به افزایش) می‌رساند- تاثیر آنها بر سلامت و طول عمر. پارک به‌دقت استدلال می‌کند که آمارهای رسمی در مورد مرگ‌ومیر ناشی از گرما و سرما عمیقاً دارای نقص هستند. گرما مرگ‌ومیر ناشی از مواردی مانند بیماری‌های قلبی و سرطان را افزایش می‌دهد، اما آنها به‌عنوان علت مرگ بیان می‌شوند، نه خود گرما. او به مطالعه‌ای از اولیویه دشنز و مایکل گرینستون اشاره می‌کند که از ۷۲ میلیون گواهی فوت از سال ۱۹۶۸ تا ۲۰۰۲ استفاده می‌کند و نشان می‌دهد که یک روز اضافی با میانگین دما در محدوده ۹۰ درجه فارنهایت، مرگ‌ومیر سالانه را 1 /0 درصد افزایش می‌دهد. این رقم بسیار بالایی است، اما مشخص نیست که آیا این موضوع چیزی در مورد رابطه امروز یا آینده به ما می‌گوید یا خیر. در آغاز این دوره، تنها ۲۵ درصد از خانوارهای آمریکایی تهویه مطبوع داشتند، در اواسط این دوره این رقم به ۶۱ درصد رسید. امروز این رقم حدود ۸۸ درصد است. یعنی شاید استدلال‌های پارک، در مورد کشورهای فقیر کاربرد داشته باشند، اما به نظر نمی‌رسد بر کشورهای ثروتمند یا حتی با درآمد متوسط، اثرات مورد انتظار پارک را نشان دهند.

به‌طور خلاصه، تخمین نهایی پارک از هزینه خارجی نهایی گازهای گلخانه‌ای و بسیاری از تلاش‌های او برای برون‌یابی از گذشته به آینده که در این کتاب موردبحث قرار گرفته است، می‌تواند به‌صورت جدی مورد تردید باشد. بااین‌حال، این کتاب شایسته خواندن گسترده است، زیرا تمرکز را در جایی که باید باشد قرار می‌دهد. پارک نه بر فجایع بعید ناشی از انتشار کربن، بلکه بر اثرات روزمره تغییرات اقلیمی تمرکز می‌کند، کاری که تابه‌حال انجام نشده است. «آهسته سوختن» یک بررسی جامع از ادبیات تجربی اخیر در مورد این موضوع است که به‌ شکل منسجم یافته‌های مربوط به رابطه میان آب‌وهوا و طیف گسترده‌ای از پیامدها -آموزش، بهره‌وری و مرگ‌ومیر، همان‌طور که در بالا گفته شد، و همچنین مواردی مانند بیماری، سلامت روان، پرخاشگری، جرم و آسیب‌ها در محل کار- را کنار هم قرار می‌دهد و با نگاهی به تاثیرات مختلف در میان گروه‌های مختلف اجتماعی-اقتصادی، چه در داخل ایالات‌متحده و چه در سراسر جهان، این موضوع را بررسی می‌کند.

پارک کار خود را با ملاحظات سیاسی به پایان می‌رساند و هم مالیات سنگین کربن و هم سازگاری فراوان را توصیه می‌کند. بااین‌حال، باید در اینجا نیز محتاط بود، زیرا وقتی این موضوع شامل دولت می‌شود، ناگزیر به رانت‌خواری بسیار منجر خواهد شد، مانند طرح پیشنهادی برای محافظت از منطقه شهر نیویورک با «دفاع دریایی شهری» که ۱۱۹ میلیارد دلار برای مالیات‌دهندگان (بیشتر کسانی که خارج از منطقه هستند) هزینه دارد.

روی‌هم‌رفته، فراگیرترین و مطمئن‌ترین سازگاری با دمای بالا، چه امروز و چه در آینده، احتمالاً تهویه مطبوع قدیمی و خوب خواهد بود. در چین، ۶۰ درصد از خانوارها اکنون تهویه مطبوع دارند. پارک نشان می‌دهد که مردم کشورهای فقیرتر، به‌ویژه از دمای بالا آسیب می‌بینند، اما احتمالاً طولی نخواهد کشید که تهویه مطبوع در کشورهای در حال توسعه رواج پیدا کند، زیرا درآمد آنها افزایش پیدا کرده و قیمت دستگاه‌های تهویه مطبوع کاهش می‌یابد. پارک استدلال می‌کند که «به نظر می‌رسد تغییرات اقلیمی نیرویی است که می‌تواند بخش زیادی از دستاوردهای معیشتی میلیاردها نفر از فقیرترین افراد جهان را معکوس کند». این نتیجه‌گیری تا حدی باعث شگفتی است، در درجه نخست نه به این دلیل که او میزان گرمایش را بیش‌ازحد تخمین می‌زند، بلکه به این دلیل که به نظر نمی‌رسد متوجه باشد که میلیاردها نفر از فقیرترین افراد در سال‌های اخیر چقدر ثروتمندتر شده‌اند. بانک جهانی تخمین می‌زند که سرانه تولید ناخالص داخلی (به دلار سال ۲۰۱۵) در کشورهای کمتر توسعه‌یافته (LDC) از سال ۲۰۰۰ حدود ۶۷ درصد افزایش پیدا کرده است. این دستاوردی عظیم است که بعید است با گرم شدن دما معکوس شود- اگرچه اتخاذ سیاست‌هایی برای کاهش قیمت انرژی (مانند ممنوعیت سوخت‌های فسیلی) می‌تواند ضربه بدی به آن وارد کند.