سردرگمی مطلق

  سردار خالدی: گزاره قابل توصیف از بازار مسکن این است که خریداران و فروشندگان در شرایط سردرگمی به سر می‌برند. این گفته بدین معناست که نه فروشنده و نه خریدار نسبت به آینده هیچ دورنمای روشنی ندارند. گزارش‌های میدانی بر اساس گفته برخی مشاوران املاک در سطح شهر تهران نشان می‌دهد فروشنده‌ها در پایتخت به شدت کمیاب شده‌اند. در واقع برخی فروشندگان به واسطه تبدیل سریع سرمایه خود یا تبدیل به احسن کردن ملک، در میز مذاکره رقم قرارداد را تغییر می‌دهند. در سوی دیگر ماجرا، خریداران هم به‌طور کلی انتظارات خود را از کیفیت ملک کاهش داده‌اند. مشاوران املاک فعال در مناطق شرق، غرب و جنوب شهر تهران همگی روی سه رویداد مشترک در بازار مسکن اتفاق‌نظر دارند که می‌توان آن را در کمیابی فروشنده، کاهش انتظارات خرید و شرایط رکودی بازار مسکن تعبیر و تفسیر کرد. اما در حالی که روایت از وضعیت کنونی بازار مسکن سردرگم و گیج‌کننده به نظر می‌آید، دورنما هم قابل پیش‌بینی نیست. اقتصاد ایران به دلیل تلاطمات متوالی و شرایط ناگواری که با آن روبه‌روست، امکان پیش‌بینی را بسیار سخت کرده است. این اتفاق به همان نسبت در بازار مسکن هم قابل رویت است؛ به‌طوری‌که پیش‌بینی قیمت‌ها در بازار مسکن بسیار سخت می‌نماید. برآیند تحلیل کارشناسان و فعالان بازار مسکن هم نشان می‌دهد قیمت مسکن تا پایان سال با تورم جدیدی روبه‌رو می‌شود و این سناریو با توجه به تورم‌زا بودن متن بودجه 1402 می‌تواند دوباره تکرار شود. از این حیث بازار مسکن همچنان می‌تواند شاهد افزایش قیمت‌ها باشد. روند بازدهی بازار مسکن (بر اساس معیار قیمت هر مترمربع مسکن در شهر تهران) از ابتدای فروردین امسال تا انتهای آذر امسال (به روایت بانک مرکزی) بیش از 40 درصد بازدهی را تجربه کرده و این در حالی است که با احتساب آمار دی و بهمن به احتمال قوی این بازدهی‌ها روند روبه‌رشد را به ثبت برساند. به این ترتیب حتی احتمال داده شده که بازدهی مسکن از تورم رسمی اعلام‌شده هم جلو بیفتد.

در صورت کوچ سرمایه‌ها از بازارهای موازی همچون سکه، طلا یا سهام به بازار مسکن به احتمال زیاد سناریوی دیگری که ممکن است رخ دهد این است که تورم قیمت ملک از سرمایه‌ها سبقت گیرد. با این وصف در صورت تداوم این وضعیت، احتمال تعمیق رکود مسکن بعد از یک چرخه رونق در سال آینده نیز بعید نیست. این هفته با بررسی وضعیت بازار مسکن می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که چرا قیمت مسکن همچنان روبه بالاست؟ و بازار مسکن با این دست‌فرمان می‌خواهد تا کجا برود؟