داغ دما
گرمای بیسابقه چه اثری روی اقتصاد جهان میگذارد؟
تابستان است. اما زندگی دیگر آسان نیست. بیایید با واقعیتها روبهرو شویم: دمای شدید دیگر پدیدهای یکروزه، یکهفتهای یا یکماهه نیست. اگر یک چیز وجود داشته باشد که جهانِ تقسیمشده ما را متحد کند، این است که همه ما به طرز فزایندهای گرما را احساس میکنیم. زمین برای همه، در همه جا، گرمتر و خطرناکتر میشود. میلیاردها نفر با یک اپیدمی گرمای شدید روبهرو هستند، در زیر موجهای گرمایی کشندهتر، پژمرده میشوند و دمای هوا در سراسر جهان به بالای ۵۰ درجه سانتیگراد میرسد؛ این یعنی نیمه راه جوشیدن.
تابستان است. اما زندگی دیگر آسان نیست. بیایید با واقعیتها روبهرو شویم: دمای شدید دیگر پدیدهای یکروزه، یکهفتهای یا یکماهه نیست.
اگر یک چیز وجود داشته باشد که جهانِ تقسیمشده ما را متحد کند، این است که همه ما به طرز فزایندهای گرما را احساس میکنیم. زمین برای همه، در همه جا، گرمتر و خطرناکتر میشود.
میلیاردها نفر با یک اپیدمی گرمای شدید روبهرو هستند، در زیر موجهای گرمایی کشندهتر، پژمرده میشوند و دمای هوا در سراسر جهان به بالای ۵۰ درجه سانتیگراد میرسد؛ این یعنی نیمه راه جوشیدن.
در سال 2024 شاهد موج گرمایی مرگباری در منطقه «ساحل» بودیم؛ با افزایش شدید بستریها و مرگومیر؛ و شکستن رکوردهای دما در سراسر ایالاتمتحده- که بر اساس گزارشها ۱۲۰ میلیون نفر را در معرض هشدارهای گرما قرار داد. شرایط سوزان باعث کشته شدن ۱۳۰۰ زائر در طول حج شد. جاذبههای گردشگری در شهرهای سوزان اروپا تعطیل شدند و گرما، مدارس را در سراسر آسیا و آفریقا به تعطیلی کشاند- که بیش از ۸۰ میلیون کودک تحت تاثیر آن قرار گرفتند.
البته، گرمای تابستان عمری به قدمت نوح دارد. اما سازمان جهانی هواشناسی، هیات بیندولتی تغییرات اقلیمی و دیگران افزایش سریع مقیاس، شدت، فراوانی و مدت زمان رویدادهای گرمای شدید را ثبت کردهاند. این در حالی است که دمای هوا همچنان رو به افزایش است و ژوئن رسماً سیزدهمین ماه متوالی است که رکوردهای دمای جهانی را میشکند.
گرمای شدید به طرز فزایندهای اقتصادها را در هم میشکند، به نابرابریها دامن میزند، اهداف توسعه پایدار را تضعیف میکند و مردم را میکشد. تخمین زده میشود که گرما تقریباً نیممیلیون نفر را در سال میکشد؛ این رقم حدود 30 برابر بیشتر از طوفانهای گرمسیری است.
گرمای فلجکننده در همه جا وجود دارد؛ اما همه را به شکل یکسان متاثر نمیکند. کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند شامل فقرای شهری، زنان باردار، افراد دارای معلولیت، افراد مسن، افراد بسیار جوان، بیماران، آوارگان و فقرا -که اغلب در خانههای غیراستاندارد و بدون دسترسی به وسایل خنککننده زندگی میکنند- میشوند. برای مثال، مرگومیر ناشی از گرما برای افراد بالای ۶۵ سال در ۲۰ سال حدود ۸۵ درصد افزایش یافته است.
یونیسف به ما میگوید که تقریباً ۲۵ درصد از کل کودکان امروزی در معرض موجهای گرمایی مکرر قرار دارند. تا سال ۲۰۵۰، این رقم میتواند عملاً به ۱۰۰ درصد افزایش یابد. و تعداد فقرای شهری که در گرمای شدید زندگی میکنند میتواند ۷۰۰ درصد بیشتر شود.
ژوئن ۲۰۲۵ به عنوان یکی از گرمترین ماههای ثبتشده در اروپا گزارش شد؛ با پیشبینیهایی که احتمال شکستن رکوردهای قبلی مانند سال ۲۰۲۲ را نشان میدهند. مدیترانه بهشدت تحت تاثیر گرمایش جهانی قرار گرفته و افزایش رطوبت و دمای همزمان، بخشهای ساحلی مدیترانه را با تنش مواجه کرده است.
در این گزارش، میخواهیم ببینیم ثبت رکوردهای بیسابقه گرما چه اثری روی اقتصاد جهان میگذارد؟
تهدید اقتصاد جهانی
گرمای بیسابقه میتواند از طریق کانالهای مختلف به اقتصاد جهانی آسیب قابل توجهی وارد کند. افزایش دما میتواند بهرهوری نیروی کار را کاهش دهد، بر صنایعی مانند کشاورزی و ساختوساز اثرگذار باشد و سبب افزایش هزینههای مراقبتهای بهداشتی شود. علاوه بر این، امواج گرما میتوانند زنجیرههای تامین را مختل کنند، به زیرساختها آسیب برسانند و نابرابریهای موجود را تشدید کنند و به شکل نامتناسبی بر جمعیتها و مناطق آسیبپذیر تاثیر بگذارند. این آسیبها به صورت خلاصه عبارتاند از:
1- کاهش بهرهوری نیروی کار:
دمای بالا میتواند موجب استرس گرمایی شود و باعث شود کارگران، به ویژه در مشاغل فضای باز یا مشاغلی که نیاز به فعالیت بدنی دارند، سرعت کار خود را کاهش دهند یا به طور کلی کارشان را متوقف کنند.
مطالعات نشان میدهد که با گذشتن دما از آستانههای خاص، بهرهوری نیروی کار به طرز قابل تاملی کاهش مییابد. امواج گرما میتواند مدارس را به تعطیلی بکشاند و بر آموزش کودکان و بهرهوری آینده آنها نقش منفی داشته باشد.
2- افزایش هزینههای مراقبتهای بهداشتی:
گرمای شدید میتواند باعث گرمازدگی، کمآبی بدن و سایر بیماریهای مرتبط با گرما شود و بار سیستمهای مراقبتهای بهداشتی را افزایش دهد.
گرما میتواند شرایط بهداشتی موجود را تشدید کند، مراجعه به بیمارستان را بیشتر کند و سبب افزایش هزینههای مراقبتهای بهداشتی شود.
۳- اختلال در زنجیرههای تامین و آسیب به زیرساختها:
دمای بالا میتواند در حملونقل کالا نقش داشته باشد و موجب تاخیر در تحویل کالاها و افزایش هزینهها شود. گرمای شدید میتواند به زیرساختهایی مانند جادهها، راهآهن و خطوط برق آسیب برساند و اختلال و نیاز به تعمیرات پرهزینه را در پی داشته باشد.
۴- فشارهای تورمی:
گرما میتواند بر بازده کشاورزی تاثیر بگذارد و به کمبود مواد غذایی و افزایش قیمتها منجر شود. دمای بالاتر میتواند در تولید و انتقال انرژی اثرگذار باشد و به صورت بالقوه باعث افزایش هزینههای انرژی و فشارهای تورمی بیشتر شود.
۵- نابرابری و آسیبپذیری:
تاثیرات گرمای شدید به طور مساوی توزیع نمیشود و جمعیتهای آسیبپذیر و کشورهای کمدرآمد اغلب با عواقب نامتناسبی روبهرو میشوند.
کسانی که دسترسی محدودی به فناوریها یا منابع خنککننده برای سازگاری با گرما دارند، بیشتر در معرض اثرات منفی آن هستند.
۶- تاثیرات اقتصادی گستردهتر:
موجهای گرما میتوانند سبب کاهش گردشگری، کاهش فعالیتهای تفریحی و افزایش مطالبات بیمه شوند. اثر تجمعی این تاثیرات میتواند به خسارتهای اقتصادی چشمگیری منتهی شود که به صورت بالقوه رشد و توسعه اقتصادی را کُند میکند.
در اصل، گرمای بیسابقه تهدیدی چندوجهی برای اقتصاد جهانی است که بر نیروی کار، مراقبتهای بهداشتی، زیرساختها، زنجیرههای تامین و ثبات کلی اقتصاد اثرگذار است. هزینههای مرتبط با این تاثیرات قابل توجه است و پیشبینی میشود که در صورت ادامه روند افزایش دمای جهانی، در سالهای آینده باز هم افزایش یابد.
تصویر پیشرو
جهان در حال سوختن است. متاسفانه، این اغراق نیست. گرمای ناشی از تغییرات اقلیمی، شیوه زندگی و کار ما را تغییر میدهد. در نیمکره شمالی، تابستان گذشته تصویری وحشتناک و خشن از تاثیرات مخرب گرم شدن پیوسته زمین ترسیم کرد؛ جایی که گرمای شدید در حال حاضر بیش از هر فاجعه ناشی از تغییرات اقلیمی دیگر، جان افراد بیشتری را در سراسر جهان میگیرد.
خطر ناشی از گرمای شدید در مراکز شهری -به ویژه در جنوب جهان- برآورد بیشازحد را به چالش میکشد. تا سال ۲۰۵۰، بیش از ۹۷۰ شهر به طور متوسط در تابستان به دمای ۳۵ درجه سانتیگراد (۹۵ درجه فارنهایت) خواهند رسید- تقریباً سه برابر ۳۵۴ شهری که در حال حاضر این دما را تجربه میکنند. جمعیت شهری که در معرض این دماهای بسیار بالا قرار دارند، ۸۰۰ درصد افزایش خواهد یافت و تا اواسط قرن به 6 /1 میلیارد نفر خواهد رسید.
تجمع ساختمانها و سطوح سنگفرششده، گرما را جذب و تقویت میکند -به ویژه در مناطقی که پوشش درختی یا فضای سبز کمی دارند- و جزایر گرمایی ایجاد میکند که در آنها محلههای فقیر و اقلیت اغلب فشار دمای سوزان را تحمل میکنند. در ایالاتمتحده، مرگومیر ناشی از گرما به طرز نامتناسبی بر جوامع بومی آمریکا و سیاهپوستان تاثیر میگذارد و نابرابریهای شدیدی را که با بحران آبوهوا مرتبط است، آشکار میکند.
در این پسزمینه دلخراش، مردم به دلیل مزارع روبهزوال، آتشسوزیهای جنگلی روبهرشد و سایر فشارهای ناشی از آبوهوا، به شهرها هجوم میآورند. در حال حاضر، تخمین زده میشود که ۸۳ درصد از جمعیت ایالاتمتحده در مناطق شهری زندگی میکنند، که نسبت به ۶۴ درصد در سال ۱۹۵۰ افزایش یافته است. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰، تنها ۱۱ درصد از جمعیت ایالاتمتحده -و ۳۲ درصد از جمعیت جهان- در خارج از شهرها زندگی کنند.
نویسندگان در فاز اول گزارشی که ادامه یک مطالعه اقتصادی است که با همکاری Vivid Economics انجام شده است، دریافتند که ضررهای بهرهوری کارگران تنها در ایالاتمتحده در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار بوده است؛ رقمی که در سال ۲۰۳۰ دو برابر خواهد شد و تا سال ۲۰۵۰ به ۵۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید.
فاز ۲، شهرهای گرم، اقتصادهای سرد: تاثیرات گرمای شدید بر شهرهای جهانی، اثرات اجتماعی و اقتصادی را از طریق منشور 12 شهری که در حال حاضر با تاثیرات چشمگیر گرمای شدید مواجه هستند و به آنها میپردازند، ارزیابی میکند. نویسندگان ضررهای بهرهوری مرتبط با گرما و تاثیرات آن را بر کارگران بررسی کرده و بخشهای کلیدی اقتصاد را که اثرات مخرب گرما در آنها آشکار میشود، شناسایی کردند. آنها بررسی کردند که چگونه گرما ممکن است اقتصاد 12 شهر را در سراسر جهان تغییر دهد. نگاهی اجمالی به بینشهای خاص هر شهر از این گزارش، روشن میکند که برای ایمن نگه داشتن مردم از اثرات گرما، اقدام فوری لازم است. پنج مورد از این شهرها در زیر آمدهاند.
بانکوک
بیشترین ضررهای اقتصادی مرتبط با بهرهوری کارگران ناشی از گرما، متوجه کسانی است که کمترین توانایی تحمل آن را دارند. در بخشهایی مانند تولید پوشاک، حملونقل و تجارت خردهفروشی، که دستمزدها میتوانند کمتر از حد متوسط باشند، ضررها در حال حاضر حدود 10 درصد از درآمد را تشکیل میدهند.
داکا
استرس گرمایی بیش از هر شهر دیگری در این مطالعه، به بهرهوری نیروی کار در داکا آسیب میرساند، به طوری که در حال حاضر ضرر ناشی از آن هشت درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) شهر تخمین زده شده و برآورد میشود که بدون اقدام برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای یا سازگاری، تا سال ۲۰۵۰ به ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی شهر افزایش یابد.
لندن
دمای هوا در خطوط مترو لندن که تهویه مناسبی ندارند، اغلب از حد مجاز قانونی برای حملونقل (30 درجه سانتیگراد) فراتر میرود. در جولای 2022، دمای لندن به بالای 40 درجه سانتیگراد رسید. با توجه به آبوهوای عموماً معتدل شهر، بسیاری از زیرساختها برای موج گرما آماده نیستند.
میامی
بیش از 10 میلیارد دلار در این شهر در شرایط کنونی به دلیل گرما از دست میرود- بیش از کل بودجه سالانه شهرستان میامی-دِید. تا سال 2050، بدون اقدام برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای یا سازگاری، این ضررها میتواند دو برابر شود و به بیش از 20 میلیارد دلار برسد. اقدام در سطح شهری میتواند تحولآفرین باشد و راهحلهای اقلیمی و توسعه پایدار و مقاوم در برابر آبوهوا ارائه دهد.
دهلی نو
انتظار میرود ضرر اقتصادی ناشی از گرما در دهلی نو، تا سال ۲۰۵۰ تقریباً به پنج درصد افزایش یابد- یعنی 1 /6 میلیارد دلار.
گزارش شرکت تحقیقاتی آلیانز نشان میدهد که موجهای گرمای اخیر در سراسر اروپا میتواند رشد اقتصاد اروپا را در سال ۲۰۲۵ به میزان نیمدرصد کاهش دهد. این گزارش، یک روز با دمای بالای ۳۲ درجه سانتیگراد را با نصف روز اعتصاب مقایسه میکند.
در اروپا، کاهش تولید ناخالص داخلی از 1 /0 درصد برای آلمان تا 4 /1 درصد برای اسپانیا، جایی که دمای هوا در تابستان حدود 10 درجه بالاتر است، متغیر است. تغییرات اقلیمی، فراوانی و شدت موجهای گرما، خشکسالی و آتشسوزیهای جنگلی را با پیامدهای اقتصادی گسترده افزایش میدهد.
موسسه تحقیقاتی آلیانز اعلام کرد که موج گرما در سطح جهانی به کاهش 6 /0درصدی تولید ناخالص داخلی در سال جاری منجر خواهد شد. در گزارش این موسسه آمده است که چین، اسپانیا، ایتالیا و یونان هر کدام ممکن است به دلیل موج گرمای فعلی، تقریباً یک درصد از تولید ناخالص داخلی خود را از دست بدهند، در حالی که ایالاتمتحده ممکن است با کاهش حدود 6 /0 درصد و فرانسه تا یکسوم درصد مواجه شوند.
دمای شدید هوا همچنین بهرهوری نیروی کار را کاهش میدهد، به طوری که سازمان بینالمللی کار پیشبینی میکند که استرس گرمایی تا سال ۲۰۳۰، کل ساعات کاری بالقوه در سراسر جهان را ۲ /۲ درصد کاهش خواهد داد.
هیات بیندولتی تغییرات اقلیمی پیشبینی میکند که رویدادهای شدید مرتبط با آبوهوا در سراسر جهان مکرر و شدیدتر خواهند شد. این امر بر بخشهای مختلف تاثیر میگذارد و باعث شکستهای سیستماتیک در سراسر اروپا میشود و خسارتهای اقتصادی بیشتری را به همراه خواهد داشت.
اثر گرما بر تورم
یک مطالعه در سال 2024 میگوید، گرمایش جهانی و گرمای شدید، تورم را افزایش خواهد داد. در دهه آینده، تغییرات اقلیمی میتواند تورم مواد غذایی را تا 23 /3 درصد در سال و تورم کل را تا 18 /1 درصد افزایش دهد.
بر اساس این مطالعه که در مجله Communications Earth & Environment منتشر شد، انتظار میرود اثرات گرمایش جهانی و گرمای شدید باعث افزایش پیوسته تورم قیمتها و تورم مواد غذایی شود. پژوهشگران موسسه تحقیقات تاثیر آبوهوا در پوتسدام و بانک مرکزی اروپا نوشتند: «ما دریافتیم که شرایط دمایی پیشبینیشده برای سال 2035 تحت گرمایش آینده، حاکی از فشارهای تورمی روبهبالا در سراسر جهان است.»
آنها نوشتند: «پس از سال ۲۰۳۵، میزان فشارهای تخمینی بر تورم در سناریوهای انتشار گازهای گلخانهای بهشدت متفاوت است، که نشان میدهد کاهش قاطع گازهای گلخانهای میتواند آنها را بهشدت کاهش دهد.»
تغییرات اقلیمی از قبل بر بخشهایی از اقتصاد تاثیر گذاشته و هزینه مسکن را در مناطق پرخطر افزایش داده و کمبود شدید عرضه کالاهای غذایی را در سراسر جهان، از روغن زیتون گرفته تا کاکائو، ایجاد کرده است. این پژوهشگران نوشتند که احتمالاً غذا بزرگترین جزء تورم خواهد بود که از این موضوع اثر میپذیرد. تاثیر تورمی نیز نامتعادل خواهد بود و بیشترین فشارها بر کشورهای آفریقا و آمریکای جنوبی خواهد بود. این فشارها را میتوان با رویکرد سیاستی صحیح مهار کرد، اما پژوهشگران همچنین هشدار دادند که اگر انتشار گازهای گلخانهای کاهش نیابد، به این معنی است که تاثیرات تورمی فقط بدتر خواهد شد.
آنها گفتند: «در بهترین سناریوی انتشار گازهای گلخانهای، فشارهای برونزا بر تورم در سال 2060 تنها اندکی بیشتر از سال 2035 است، اما بدترین سناریوی انتشار گازهای گلخانهای باعث میشود که فشار بر تورم مواد غذایی در بخشهای بزرگی از جهان از چهار درصد [در سال] فراتر رود.»
زیان میلیاردی
بر اساس یک تحلیل جدید از دادههای آبوهوایی و اقتصادی، آبوهوای شدید سالانه میلیاردها دلار برای اقتصاد جهانی هزینه دارد و هزینههای تغییرات اقلیمی و ارزش کاهش اثرات آبوهوای شدید را برجسته میکند.
دکتر بِرکای آکیاپی، نویسنده مشترک این مطالعه جدید و استاد تجارت در دانشگاه فلوریدا، گفت: «این پژوهش سیاستگذاران را هدایت میکند تا در نظر بگیرند که باید با چه نوع رویدادهای شدیدی سازگار شویم. اگر برای پاسخ به این شوکهای اقلیمی کاری نکنیم، به اقتصاد آسیب میرسانیم.»
افزایش گرمای شدید و خشکسالیهای شدید حدود 2 /0 درصد از تولید ناخالص داخلی یک کشور را کاهش میدهد. تغییرات اقلیمی همچنین تعداد روزهایی را که دمای معتدل دارند کاهش میدهد، که اقتصاددانان دریافتند این امر نیز به میزان مشابهی به فعالیت اقتصادی ضرر وارد میکند. اگرچه درصد کمی است، اما این یک اثر آبوهوایی بزرگتر از آن چیزی است که بسیاری از اقتصاددانان قبلاً محاسبه کرده بودند و به میلیاردها دلارِ در معرض خطر در سراسر اقتصاد جهانی میافزاید.
آکیاپی، استاد دانشکده بازرگانی وارینگتون دانشگاه فلوریدا، با متیو بلون، دارای مدرک دکترا، در «سازوکار ثبات اروپایی»1 و امانوئل ماسِتی، دارای مدرک دکترا، در صندوق بینالمللی پول برای انجام این تحلیل همکاری کرد که شامل میلیاردها مشاهده آبوهوایی در صدها کشور در طول یک دوره ۴۰ساله بود. یافتههای آنها در مجله اقتصادی آمریکا: اقتصاد کلان منتشر میشود.
مطالعات قبلی در درجه نخست به میانگین دماها پرداخته بودند که با گذشت زمان در حال افزایش هستند، اما با رشد اقتصاد، همبستگی چندانی نداشتند. میانگین دماها بسیاری از رویدادهایی را که میتوانند به اقتصاد آسیب برسانند، پنهان میکنند.
آکیاپی گفت: «وقتی میانگین دما را در طول زمان و مکان در نظر میگیرید، هوا بهتر از آنچه واقعاً هست به نظر میرسد. اما این میانگینها میتوانند این واقعیت را که موج گرما در فلوریدا و یک موج سرما در میشیگان دارید، پنهان کنند.»
آکیاپی و همکارانش در عوض صدها اندازهگیری مختلف آبوهوایی را به یک الگوریتم یادگیری ماشینی وارد کردند تا مشخص کنند کدام عوامل با رشد یا رکود اقتصادی مرتبط هستند.
کشورهایی که اقتصاد کشاورزی دارند، در واکنش به دمای بالا -دمای بالای ۹۵ درجه فارنهایت- و خشکسالی، عملکرد بدتری نسبت به اقتصادهای صنعتی داشتهاند. اقتصاددانان میگویند با صنعتی شدن کشورهای بیشتر، اثرات آبوهوای شدید ممکن است به مرور زمان کاهش یابد. دولتها تمایل دارند با صرف پول بیشتر، احتمالاً برای اقدامات امدادی، به این رویدادهای شدید آبوهوایی پاسخ دهند، که میتواند اثرات اقتصادی بلایا را نیز کاهش دهد، اما بدهی یک کشور را افزایش میدهد.
آکیاپی گفت: «آبوهوا هنوز محرک اصلی رشد اقتصاد نیست. اما فراوانی این شوکهای مرتبط با آبوهوا به مرور زمان در حال افزایش است.»
جنونِ گرما
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در 25 جولای 2024 در کنفرانس مطبوعاتی درباره گرمای شدید سخنرانی کرده بود. در ادامه بخشی از این سخنان را میخوانید:
گرمای شدید به طرز فزایندهای اقتصادها را در هم میشکند، نابرابریها را گسترش میدهد، اهداف توسعه پایدار را تضعیف میکند و مردم را میکشد. تخمین زده میشود که گرما تقریباً نیممیلیون نفر را در سال میکشد؛ این رقم حدود 30 برابر بیشتر از طوفانهای گرمسیری است. ما میدانیم چه چیزی آن را هدایت میکند: تغییرات اقلیمی ناشی از سوختهای فسیلی و فعالیتهای انسانی. و میدانیم که اوضاع بدتر خواهد شد.
گرمای شدید، ناهنجاری جدید است. اما خبر خوب این است که میتوانیم جان انسانها را نجات دهیم و تاثیر آن را محدود کنیم. امروز، ما یک فراخوان جهانی برای اقدام، با چهار حوزه تمرکز راهاندازی میکنیم.
اول، مراقبت از آسیبپذیرترین افراد. گرمای فلجکننده در همه جا وجود دارد؛ اما همه را به شکل یکسان تحت تاثیر قرار نمیدهد. کسانی که با افزایش شدید حرارت، بیشتر در معرض خطر هستند، شامل فقرای شهری، زنان باردار، افراد دارای معلولیت، افراد مسن، افراد بسیار جوان، بیماران، آوارگان و فقرا -که اغلب در خانههای غیراستاندارد و بدون دسترسی به وسایل خنککننده زندگی میکنند- میشوند. برای مثال، مرگومیر ناشی از گرما برای افراد بالای ۶۵ سال در ۲۰ سال حدود ۸۵ درصد افزایش یافته است.
یونیسف به ما میگوید که تقریباً ۲۵ درصد از کل کودکان امروزی در معرض موجهای گرمایی مکرر قرار دارند. تا سال ۲۰۵۰، این رقم میتواند عملاً به ۱۰۰ درصد افزایش یابد. و تعداد فقرای شهری که در گرمای شدید زندگی میکنند میتواند ۷۰۰ درصد افزایش پیدا کند.
گرمای شدید نابرابری را دوچندان کرده، ناامنی غذایی را تشدید میکند و مردم را بیشتر به سمت فقر سوق میدهد. ما باید با افزایش گسترده دسترسی به خنککنندههای کمکربن، گسترش خنککنندههای غیرفعال -مانند راهحلهای طبیعی و طراحی شهری- و پاکسازی فناوریهای خنککننده و در عین حال افزایش کارایی آنها، به این موضوع پاسخ دهیم.
برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد تخمین میزند که این اقدامات، در مجموع، میتوانند تا سال ۲۰۵۰ از 5 /3 میلیارد نفر محافظت کنند، ضمن اینکه انتشار گازهای گلخانهای را کاهش داده و سالانه یک تریلیون دلار برای مصرفکنندگان صرفهجویی کنند. همچنین تقویت حمایت از آسیبپذیرترین افراد -مطابق با طرح سیستمهای هشدار اولیه برای همه- حیاتی است.
سازمان بهداشت جهانی و سازمان هواشناسی جهانی تخمین میزنند که افزایش سیستمهای هشدار سلامت گرما تنها در ۵۷ کشور میتواند تقریباً ۱۰۰ هزار نفر را در سال نجات دهد.
تامین مالی برای کمک به حفاظت از جوامع در برابر هرجومرج اقلیمی ضروری است. من از کشورهای توسعهیافته میخواهم که به وعدههای خود عمل کنند و نشان دهند که چگونه شکاف مالی عظیم سازگاری را پر خواهند کرد.
دوم، ما باید حمایت از کارگران را افزایش دهیم. گزارش جدیدی از سازمان بینالمللی کار -که امروز منتشر میشود- هشدار میدهد که بیش از ۷۰ درصد از نیروی کار جهانی -4 /2 میلیارد نفر- اکنون در معرض خطر بالای گرمای شدید هستند.
در آسیا و اقیانوسیه، از هر چهار کارگر، سه نفر در معرض گرمای شدید هستند. در کشورهای عربی بیش از 8 نفر از هر 10 نفر و در آفریقا بیش از 9 نفر از هر 10 نفر. در همین حال، منطقه اروپا و آسیای مرکزی سریعترین افزایش مواجهه نیروی کار با گرمای بیشازحد را دارد و قاره آمریکا شاهد سریعترین افزایش آسیبهای شغلی مرتبط با گرماست. همه اینها تاثیر عمیقی بر مردم و اقتصاد دارد. گرمای بیش از حد علت تقریباً ۲۳ میلیون آسیب در محل کار در سراسر جهان است و با افزایش دمای روزانه به بالای ۳۴ درجه سانتیگراد، بهرهوری نیروی کار ۵۰ درصد کاهش مییابد. پیشبینی میشود که استرس گرمایی در محل کار تا سال ۲۰۳۰، 4 /2 تریلیون دلار برای اقتصاد جهانی هزینه داشته باشد. این رقم در اواسط دهه ۱۹۹۰، ۲۸۰ میلیارد دلار بود. ما به اقداماتی برای محافظت از کارگران نیاز داریم که ریشه در حقوق بشر داشته باشند. باید اطمینان پیدا کنیم که قوانین و مقررات، واقعیت گرمای شدید امروز را منعکس میکنند و اجرا میشوند.
سوم، باید با استفاده از دادهها و علم، تابآوری اقتصادها و جوامع را به شکل گسترده افزایش دهیم. گرمای شدید تقریباً بر هر منطقهای تاثیر میگذارد: زیرساختها دچار مشکل میشوند، محصولات کشاورزی از بین میروند و فشار زیادی بر منابع آب، سیستمهای بهداشتی و شبکههای برق وارد میشود. شهرها به طور خاص نگرانکننده هستند- آنها با سرعتی دو برابر میانگین جهانی در حال گرم شدن هستند.
کشورها، شهرها و بخشها به برنامههای جامع و متناسب با گرما، بر اساس بهترین علم و دادهها، نیاز دارند. ما به یک تلاش هماهنگ برای مقاومسازی اقتصادها، بخشهای حیاتی و محیط ساختهشده در برابر گرما نیاز داریم.
در نهایت، میخواهم یک نکته کلیدی را مطرح کنم. امروز، تمرکز ما بر تاثیر گرمای شدید است. اما فراموش نکنیم که نشانههای ویرانگر دیگری از بحران اقلیمی وجود دارد: طوفانهای سهمگینتر، سیل، خشکسالی، آتشسوزیهای جنگلی، افزایش سطح دریا؛ فهرست همچنان ادامه دارد. برای مقابله با همه این نشانهها، باید با این بیماری مبارزه کنیم.
این بیماری، جنون سوزاندن تنها خانه ماست. این بیماری اعتیاد به سوختهای فسیلی است. این بیماری، بیتحرکی در قبال تغییرات اقلیمی است. رهبران در همه زمینهها باید بیدار شوند و اقدام کنند. این به معنای آن است که دولتها –بهویژه کشورهای گروه ۲۰- و همچنین بخش خصوصی، شهرها و مناطق باید طوری عمل کنند که گویی آینده ما به آن بستگی دارد- زیرا واقعاً همینطور است.
همه کشورها باید تا سال آینده به تعهدات ملی تعیینشده -یا برنامههای اقدام ملی اقلیمی- که برای محدود کردن افزایش دمای جهانی به 5 /1 درجه سانتیگراد تنظیم شدهاند، پایبند باشند. آژانس بینالمللی انرژی نشان داده است که گسترش سوختهای فسیلی و نیروگاههای زغال سنگ جدید با رسیدن به این حد مغایرت دارد.
من باید سیل گسترش سوختهای فسیلی را که در برخی از ثروتمندترین کشورهای جهان شاهد آن هستیم، اعلام کنم. آنها با امضای چنین موجی از مجوزهای جدید نفت و گاز، آینده ما را از بین میبرند. رهبری کسانی که بیشترین تواناییها و ظرفیتها را دارند، ضروری است. کشورها باید سوختهای فسیلی را -سریع و منصفانه- بهتدریج کنار بگذارند. آنها باید به پروژههای جدید زغالسنگ پایان دهند. گروه ۲۰ باید یارانههای سوخت فسیلی را به سمت انرژیهای تجدیدپذیر تغییر دهد و از کشورها و جوامع آسیبپذیر حمایت کند. برنامههای اقدام ملی اقلیمی باید نشان دهند که چگونه هر کشور به اهداف جهانی توافقشده در COP28 برای سه برابر کردن ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر جهان و پایان دادن به جنگلزدایی -تا سال ۲۰۳۰- کمک خواهد کرد.
اقدامات اقلیمی همچنین مستلزم اقدامات مالی است. این شامل گرد هم آمدن کشورها برای یک نتیجه مالی قوی از COP29، پیشرفت در منابع مالی نوآورانه، افزایش چشمگیر ظرفیت وامدهی بانکهای توسعه چندجانبه برای کمک به کشورهای در حال توسعه برای مقابله با بحران آبوهوا و عمل به تعهدات مالی آبوهوایی کشورهای ثروتمندتر میشود.
پیام روشن است: گرما شروع شده است. گرمای شدید تاثیر شدیدی بر مردم و سیاره زمین دارد. جهان باید برای چالش افزایش دما برخیزد.
پینوشت:
1- یک نهاد مالیِ دائم در منطقه یورو که به کشورهای عضو این منطقه که با مشکلات مالی روبهرو هستند، کمکهای مالی ارائه میدهد.