گامی به سوی خورشید

  جواد حیدریان: اخیراً با حضور وزیر نیرو، نیروگاه خورشیدی ۱۰مگاواتی پاسارگاد در استان سمنان به بهره‌برداری رسید. این نیروگاه می‌تواند ۱۰ مگاوات در دو فاز (فاز اول دو مگاوات و فاز دوم هشت مگاوات) برق تولید کند. نیروگاه پاسارگاد دامغان با سرمایه‌گذاری ۱۸۰ میلیاردتومانی در زمینی به مساحت ۲۰ هکتار احداث شده است. در کشوری که نفت و گاز مزیت اصلی در زمینه انرژی و سرمایه‌گذاری به شمار می‌آید، افتتاح نیروگاه خورشیدی از سوی یکی از وزرای دولت، خبر خوبی به حساب می‌آید. بماند که خیلی از کشورهای عربی از مدت‌ها پیش شروع به سرمایه‌گذاری در این زمینه کرده‌اند اما همین گام کوچک نیز خبر بزرگی است. «انرژی تجدیدپذیر (Renewable energy) که انرژی برگشت‌پذیر هم نامیده می‌شود، به انواعی از انرژی می‌گویند که منبع تولید آن نوع انرژی، برخلاف انرژی‌های تجدیدناپذیر (فسیلی)، قابلیت آن را دارد که توسط طبیعت در یک بازه زمانی کوتاه مجدداً به وجود آمده یا به عبارتی منابعی هستند که پس از مصرف به راحتی جایگزین می‌شوند.» انواع انرژی تجدیدپذیر شامل انرژی آبی (نیروی برق‌آبی) انرژی بادی، انرژی خورشیدی، انرژی زمین‌گرمایی، انرژی زیست توده (زیست‌سوخت)، انرژی امواج، انرژی جزر و مد و انرژی جریان اقیانوسی (انرژی دریایی)، انرژی هیدروژن و... می‌شود. ایران علاوه بر ذخایر عظیم نفت و گاز از نعمت انرژی‌های تجدیدپذیر نیز در سطحی عالی برخوردار است. سرزمین ایران به‌طور میانگین 300 روز آفتابی در سال دارد که یکی از بالاترین برخورداری‌ها از آفتاب در جهان محسوب می‌شود. از سوی دیگر ایران ظرفیت بهره‌وری از دیگر مدل‌های انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی بادی، زمین‌گرمایی، انرژی امواج و جزر و مدی و... را دارد. مهم‌ترین کریدورهای بادی در مناطقی در شرق و شمال و همین‌طور جنوب شرق ایران واقع است. از سوی دیگر سواحل طولانی و دسترسی به دریا امکان استفاده از انرژی‌های مرتبط با دریا را در ایران فراهم آورده است. در حال حاضر ۹۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در شبکه برق کشور وجود دارد و وزارت نیرو در دولت جدید مکلف شده است طی چهار سال ۱۰ هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر اضافه کند. از ۹۰۰ مگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر نصب‌شده در کشور، ۳۱۰ مگاوات مربوط به نیروگاه‌های بادی، ۳۹۰ مگاوات مربوط به نیروگاه خورشیدی و مابقی مربوط به برق‌آبی‌های کوچک، زیست‌توده و انبساطی‌ها می‌شود. به‌طور متوسط در جهان ظرفیت نیروگاهی که از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین می‌شود، ۳۰ درصد است که در برخی کشورها این عدد به ۸۰ درصد نیز می‌رسد، اما در ایران تجدیدپذیرها تنها یک درصد ظرفیت نیروگاهی کشور را تشکیل داده‌اند. در این پرونده می‌خواهیم ببینیم دولت چقدر سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدید پذیر را جدی گرفته است؟ آیا با وجود نفت و گاز، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک قابل دسترس است؟