نفس‌گیر
چشم‌انداز تورم در ماه‌های آینده چگونه خواهد بود؟
رضا طهماسبی: روندی که نرخ تورم از سال 1397 تاکنون طی کرده، اگرچه هنوز به رکوردهای تاریخ قبلی در دهه 1370 (تورم سالانه 4 /49درصدی در سال 1374) نرسیده است اما تداوم آن برای یک دوره بیش از چهارساله، سختی‌ها و مصائب بسیار بیشتری بر کسب‌وکارها و معیشت مردم وارد کرده است. تورم در چند سال گذشته ارقام بالایی در محدوده 40 درصد را به ثبت رسانده که نشان از افزایش تقریباً دوبرابری نرخ تورم بلندمدت اقتصاد ایران دارد. علاوه بر این تورم نقطه‌به‌نقطه خردادماه جاری نیز معادل 2 /53 درصد اعلام شد تا خبر از وخیم شدن اوضاع این متغیر اقتصاد کلان بدهد.
روشن است که ماندگاری این تورم بالا، فشار زیادی به معیشت خانوارها وارد کرده و قدرت خرید آنها را به‌طور مداوم کاهش داده است؛ در این شرایط حساسیت جامعه نسبت به هرگونه افزایش قیمت در هر کالا و خدمتی بالا رفته و انتظارات تورمی نیز تحریک شده است. با توجه به سوار شدن عواملی مانند افزایش قابل توجه دستمزد، افزایش قیمت کالاهای اساسی و انرژی و بالا رفتن تورم جهانی و اجرای سیاست‌هایی مانند حذف ارز 4200تومانی بر عوامل ساختاری ایجادکننده تورم مزمن، سال 1401 به دوره‌ای خاص در ثبت و ضبط نرخ تورم تبدیل شده است. این وضعیت در حالی است که بانک مرکزی و دولت سیزدهم از ابتدای امر تلاش زیادی داشتند تا نشان دهند که با کنترل کل‌های پولی و کاهش دادن نرخ رشد پایه پولی و نقدینگی، قصد در کنترل تورم دارند؛ مساله‌ای که هنوز توفیق قابل توجهی در آن نداشته‌اند.
برابر گزیده آمار اقتصادی که بانک مرکزی منتشر می‌کند در پایان اردیبهشت‌ماه 1401 نسبت به اردیبهشت 1400 نرخ رشد پایه پولی 5 /30 درصد و نرخ رشد نقدینگی 3 /37 درصد بوده است. این دو رقم در اردیبهشت 1400 نسبت به اردیبهشت 99 نیز به ترتیب 5 /31 و 8 /38 بوده که نشان از تفاوت چندانی در عملکرد سال جاری نسبت به گذشته ندارد. با این حال بانک مرکزی بعد از انتشار آمار تورم خردادماه اعلام کرد که تورم نقطه‌به‌نقطه ماهانه در شهریورماه 1400 و در آغاز به کار دولت سیزدهم رقم 3 /59درصدی داشته و پس از آن تا پایان سال با سیاست‌های بانک مرکزی کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است.
در نهایت فارغ از اینکه بانک مرکزی تاکنون برای مهار تورم چه کرده، مهم است که بتواند در ماه‌های آینده با استفاده از ابزاری که در اختیار دارد و سیاست پولی فعال، از رشد تورم بکاهد و آن را پایین بیاورد و معیشت مردم را از مرز بحران دور کند.
