رنگآمیزی و خوشنویسی
از مهدکودک به خانه سالمندان

تا کمتر از سه سال قبل خانم جیانگ مربی مهدکودکی در پکن بود. او اسباببازی کودکان را مرتب میکرد و برایشان آواز میخواند. او به خاطر میآورد که زمانی والدین در مهدکودک را از پاشنه درمیآوردند تا بتوانند به هر شکل ممکن کودکشان را ثبتنام کنند. آن تلاشها کمتر و کمتر شد تا اینکه سال گذشته خانم جیانگ در زمان فراغت برگههای تخفیف ثبتنام را در میان مردم توزیع میکرد. او متوجه شد که این کار هم نقشی بیهوده بر آب است و در نهایت تصمیم گرفت به حوزهای وارد شود که چشمانداز بهتری دارد: مراقبت از سالمندان. او میگوید: «مراقبت از سالمندان آسانتر از مراقبت از کودکان است.» مهارتهایش در آموزش کاردستی و بازیها به کودکان در این راه به کمکش آمدند.
نرخ کلی باروری یعنی میانگین تعداد زادوولد به ازای هر زن در چین بین سالهای 2017 و 2022 از 8 /1 به یک سقوط کرد که از نرخ جایگزینی 1 /2 بسیار کمتر است. با نرخ جایگزینی 1 /2 جمعیت یک کشور ثابت میماند. دولت برای تشویق فرزندآوری یارانه 3600یوآنی (500 دلار) در سال را برای هر کودک کمتر از سه سال تعیین کرد. اما دیگر برای مهدکودکها بسیار دیر شده بود. شمار کودکان پیشدبستانی بین سالهای 2021 و 2024 از 48 به 36 میلیون کاهش یافت. حدود 42 هزار از 295 هزار مدرسه پیشدبستانی تعطیل شدند و 360 هزار نفر از 2 /3 میلیون مربی پیشدبستانی از کار دست کشیدند.
افراد زرنگ که حاضر به سازگاری با شرایط جدید باشند پایان سفیدی بر این شب سیاه میبینند. جمعیت کودکان سه تا ششساله چین در پنج سال آینده به میزان 14 میلیون کودک کاهش خواهد یافت اما در مقابل شمار افراد بالای 65 سال از 211 به 256 نفر خواهد رسید. چین برای مراقبت از این کهنسالان بهشدت به نیروی کار نیاز دارد. طبق گزارش روزنامه خلق ارگان حزب کمونیست، در سال 2021 فقط نیم میلیون کارمند مجوزدار برای مراقبت از کهنسالان وجود داشت. این به معنای فقط 27 /0 مراقب به ازای هر 100 نفر افراد بالای 65 سال است که رقمی بسیار اندک تلقی میشود (میانگین آن در کشورهای ثروتمند شش مراقب به ازای هر 100 کهنسال است). دانشگاهها رشتههای تحصیلی مراقبت از کهنسالان دایر کردهاند و اولین گروه دانشجویانی که سال گذشته فارغالتحصیل شدند با تقاضای زیاد در بازار کار روبهرو شدند.
این تحول به افرادی مانند خانم وو (Wu) انگیزه داد تا پس از سالها کار در مهدکودک در سال 2023 آسایشگاه سالمندان خودش را راهاندازی کند. او هماکنون 9 سالمند دارد که هر ماه 2600 یوآن برای اقامت در آنجا میپردازند. چشمانداز کار روشن است. خانم وو میگوید: «افرادی که اکنون در خانه سالمندان هستند بهطور میانگین چند فرزند دارند اما متولدین دهههای 1970 و 1980 فقط یک فرزند دارند. این بدان معناست که در زمان پیری کسی نیست که از آنها مراقبت کند.» خانم وو مرتب در مورد مشتریان بالقوه آینده تحقیق میکند و همچنین چند مربی مهدکودک را میشناسد که همانند خودش آماده تغییر شغل هستند.
دولت از مراکز دارای کاربری دوگانه حمایت میکند. در این مراکز هم از کودکان و هم از کهنسالان مراقبت میشود. بهعنوان مثال، سال گذشته یک مهدکودک در چونکینگ در جنوب غربی چین اتاق خالی طبقه بالا را به «ایستگاه مراقبت از سالمندان» اختصاص داد. طبق گزارش روزنامه محلی این مرکز امکاناتی برای تنیس روی میز و مکانی برای آموزش خوشنویسی دارد. وقتی مربیان مهدکودک آزاد هستند به کهنسالان آموزش میدهند. روزنامه کمیسیون ملی توسعه و اصلاحات که مهمترین ارگان برنامهریزی اقتصادی چین است از دولتهای محلی خواست تا برای چنین پروژههایی یارانه و معافیت مالیاتی در نظر گیرند. کهنسالان قطعاً از همنشینی با کودکان لذت میبرند و برخی از پدر و مادربزرگها ابتدا کودکان خردسال وابستگان را به مرکز تحویل میدهند و سپس به طبقه خودشان میروند.