اشتباهات سیاستی

اگرچه تحریم اثرگذاری زیادی بر اقتصاد ایران داشته و در بسیاری از بخش‌ها موجب زیان‌های جبران‌ناپذیری شده است، اما سیاست‌گذاری غلط و تصمیم‌های اشتباه نیز دست‌کمی از تحریم نداشته و چه‌بسا خود تحریم و تشدید تاثیر آن را بتوان نتیجه سیاست‌های نادرستی دانست که طی دهه‌های گذشته اتخاذ شده است. در این میان تحریم، فراز‌ونشیب‌های زیادی داشته و گاهی بسیار سخت بوده و گاهی هم برداشته شده است، اما سیاست‌گذاری همواره روی ریل غلط حرکت کرده و تصمیم‌های درست یا مواردی استثنایی بوده یا در زمان‌هایی اتخاذ شده که چاره دیگری نبوده است.

در سال‌های بعد از انقلاب تفوق ایدئولوژی بر نظام تصمیم‌گیری باعث شد که سیاست‌هایی آرمانی و نادرست گرفته شود، بخش زیادی از اقتصاد در چنبره دولت گرفتار شود و انقلابیونی که تجربه مدیریتی و عملی نداشتند، به سیاست‌های ایدئولوژیک روی آوردند. پس از آن هم در دهه‌های بعد تصمیم‌ها یا برگرفته از باد غرور وفور درآمدهای ارزی حاصل از نفت بود یا ناشی از سرکوب بازار در قبال تحریم. نتیجه نهایی تحمیل انواع و اقسام ناترازی‌ها بر اقتصاد ایران است که امروز سر برآورده و حل‌وفصل هر کدام به مجموعه‌ای از تصمیم‌های سخت نیاز دارد که نظام تدبیر کنونی از پس آن بر نمی‌آید؛ مگر اینکه راه دیگری نباشد.