اقتصاددان سایه
چرا مرگومیر کودکان چند برابر شده است؟
کافهاقتصاد در این شماره یوهان گوستاو کنوت ویکسل، اقتصاددان سوئدی قرن نوزدهم را معرفی میکند؛ کسی که اندیشههایش بر ذهن مستعد کینز نشست و انقلاب کینزی را رقم زد. ویکسل فقط یک نظریهپرداز متعصب و خشک نبود، بلکه یک مصلح اجتماعی پیشرو بود؛ مردی که به دلیل عقایدش درباره کنترل جمعیت و نقد صریح نهادهای سنتی، از جمله کلیسا و سلطنت بارها به انتقاد از نظام حاکم پرداخت و حتی به زندان افتاد. او را الهامبخش کینز میدانند. مطلب دیگر این شماره کافه در مورد کودکان زیر پنج سال است. چرا مرگومیر به جان کودکان در این سن افتاده و چگونه است که این میزان در سال 2025 چند برابر شده و در کشورهای فقیر از جمله کشورهای آفریقایی بر حیات این کودکان سایه افکنده است؟ مثلاً در نیجر حدود 7 /113 مرگ در هر هزار تولد زنده گزارش شده است. دلایل اصلی آن به فقر اقتصادی، سیستمهای ضعیف بهداشتی، سوءتغذیه، درگیریهای داخلی و... بر میگردد. و اینکه بعد از کووید 19 بودجه کمکهای بینالمللی سلامت و میزان کمکهای کشورهای اهداکننده کاهش یافت. کتابی که در این شماره کافه در مورد آن بحث میکنیم، «اوج انسان» نوشته یوهان نوربرگ، تاریخدان برجسته سوئدی، است. نوربرگ در کتاب تازهاش هفت تمدن بزرگ را انتخاب کرده که دورانهای طلایی پیشرفت و دستاورهای چشمگیر اقتصادی و فناوری را رقم زدهاند. پرسشی که نوربرگ مطرح میکند این است که چگونه میتوان باعث دوام یک عصر طلایی شد؟ و خود او پاسخ میدهد که بهترین ویژگی همه این فرهنگها یک چیز است: گشودگی به ایدههای جدید و مردمان خارجی.