هوش مصنوعی در هند

هوش مصنوعی در حال اوج‌گیری در هند است. این کشور اکنون دومین بازار بزرگ برای اوپن ای‌آی (Open AI) به‌شمار می‌رود که سرویس چت جی‌پی‌تی آن 700 میلیون کاربر فعال در جهان دارد. انتروپیک یکی دیگر از بنگاه‌های نوپا در حوزه هوش مصنوعی نیز هند را از نظر میزان استفاده، دومین بازار بزرگ خود می‌داند. این امر نه‌تنها جمعیت زیاد هند، بلکه اشتهای آن برای فناوری‌های جدید را نمایان می‌کند. طبق گزارش شرکت مشاورتی BCG، 92 درصد از کارکنان اداری هند به‌طور مرتب از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. این نسبت در آمریکا به 64 درصد می‌رسد. برخلاف کشورهای ثروتمند، اکثریت قریب‌به‌اتفاق مردم هند عقیده دارند که مزایای هوش مصنوعی از خطرات آن فراتر می‌رود. تاکتیک‌های «رشد برق‌آسای» شرکت‌های سیلیکون‌ولی این شورواشتیاق را چند برابر کردند. اوپن ای‌آی حق دسترسی به یک چت‌بات را در هند با یک‌‌پنجم قیمت ارزان‌ترین طرح آمریکایی‌اش می‌فروشد. سرویس گروک (Grok) متعلق به بنگاه نوپای XAI ایلان‌ ماسک با قیمتی حدود یک‌چهارم قیمت آمریکایی آن عرضه می‌شود. بنگاه نوپای هوش مصنوعی زایشی پرپلکسیتی (Perplexity) خدماتش را به مدت یک سال برای 360 میلیون کاربر ایرتل (Airtel) -اپراتور بزرگ تلفن همراه هند- رایگان کرده است. بااین‌حال، رونق هوش مصنوعی حتی در هند هم اضطراب ایجاد می‌کند. نرخ بیکاری جوانان در این کشور 16 درصد است. مشاغل تولیدی بسیار کمتر از آنچه امید می‌رفت رشد کرده‌اند که افزایش خودکارسازی را می‌توان بخشی از علت آن دانست. هوش مصنوعی به این روند سرعت می‌دهد. مشاغل کارمندی هم متزلزل به نظر می‌رسند. شرکت خدمات مشاورتی تاتا (Tata)، بزرگ‌ترین بنگاه خدمات فناوری اطلاعات هند، به‌تازگی اعلام کرد که 12 هزار نفر از کارکنانش را تعدیل می‌کند تا خود را برای آینده آماده کند. بانک سرمایه‌گذاری جفریز (Jefferies) پیش‌بینی می‌کند که بنگاه‌های فناوری اطلاعات بیشتری همین رویه را در پیش گیرند. نگرانی دوم به سلطه خارجی مربوط می‌شود. برخی از سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران هند از آن می‌ترسند که کشورشان به خدمات و محصولات هوش مصنوعی وابسته شود که تحت کنترل شرکت‌های خارجی هستند. دولت که نمی‌خواهد از قافله رقابت در مدل‌ها عقب بماند، از بنگاه نوپای محلی سروام ‌ای‌آی (Sarvam AI) خواست تا اولین مدل بنیادی داخلی هند را بسازد.  چنین نگرانی‌هایی قابل درک هستند، اما هند با پذیرش هوش مصنوعی سود بسیار بیشتری نسبت به ضررهایش کسب می‌کند. بسیاری از مزایای باز بودن به روی بنگاه‌های فناوری جهانی از هم‌اکنون آشکار شده‌اند. شبکه پرداخت هند که روزانه حدود 700 میلیون تراکنش را مدیریت می‌کند در حال استفاده از هوش مصنوعی است تا کلاهبرداری‌ها را در لحظه تشخیص دهد. احتمال دارد که تحولات بیشتری پدیدار شوند. برای مثال، ممکن است دستیاران هوش مصنوعی به رفع کمبود مزمن معلمان و پزشکان در هند کمک کنند. وابستگی خارجی هم به آن اندازه که به نظر می‌رسد مشکل‌آفرین نیست. درست است که هند تازه‌ترین مدل‌ها یا سریع‌ترین تراشه‌های هوش مصنوعی را نمی‌سازد، اما بنگاه‌هایش می‌توانند با تبدیل هوش مصنوعی به محصولات و خدمات کلاس جهانی به شیوه‌ای متمایز نوآوری کنند. هند دومین مجموعه بزرگ توسعه‌دهندگان جهان را در گیت‌ هاب (Git Hub) دارد. غول‌های فناوری جهان و شرکت‌های محلی در این سکوی کدنویسی و بازار گسترده داخلی با یکدیگر رقابت می‌کنند. شرکت‌های هند هم از استعداد‌ها و هم از یک بستر آزمایشی بهره‌مند می‌شوند و می‌توانند خدمات قابل استفاده و مقرون‌به‌صرفه‌ای ارائه دهند که انواع کارهایی را انجام می‌دهند که مردم از هوش مصنوعی انتظار دارند. در حال حاضر، کاربران هندی چگونگی توسعه محبوب‌ترین مدل‌‌های هوش مصنوعی را شکل می‌دهند. صدا به‌جای متن به‌سرعت به روش غالب تعامل با ابزارهای هوش مصنوعی در هند تبدیل شد، چراکه برخی کاربران در خواندن مشکل دارند. شرکت‌های هندی به‌ویژه در طراحی خدمات برای مخاطبان متنوع مهارت دارند.  ایندیا استک (India Stack) -سکوی دیجیتال هند برای شناسایی و پرداخت‌های بیومتریک- در حال حاضر به الگویی برای دیگر کشورها تبدیل شده است. محصولاتی که با هوش مصنوعی ترکیب شده‌اند می‌توانند صادرات بعدی از این نوع باشند: نوآوری مقرون‌به‌صرفه و مقیاس‌پذیری که در هند پیشتاز است و سرتاسر جهان در حال توسعه آن را پذیرفته‌اند. مسیر هند تقلیدی از آمریکا یا چین نخواهد بود. اما به همان اندازه تبعات مهمی دارد. شکل هوش مصنوعی برای میلیاردها نفر در کشورهای فقیر بستگی به رویدادهایی دارد که در هند اتفاق می‌افتند.