هفته طلایی

بازارهای مالی هفته گذشته را با روزهای سبزی آغاز کردند. بورس تهران دو روز ابتدایی هفته را پرقدرت شروع کرد. اما ورود ایران به تحولات نظامی منطقه سبب شد تا بازار سهام نیز با اصلاح اندکی به استقبال آخر هفته برود. شاخص کل بورس با رشد 6 /0واحدی به دو میلیون و 185 هزار واحد رسید. شاخص هم‌وزن بدون تغییر نسبت به چهارشنبه گذشته، هفته معاملاتی خود را به پایان رساند. نفت و طلا نیز به واسطه تحولات دریای سرخ، رشد خوبی را تجربه کرد. بازار دلار، تنش‌های منطقه‌ای را در قیمت‌گذاری لحاظ کرد. سکه روزهای سبزی را با حمایت اونس و دلار تجربه کرد. به‌طوری که سکه تا 33 میلیون تومان پیشروی کرد.

بورس محرک دلاری دارد؟

روز معاملاتی پایانی هفته سوم دی‌ماه، برخی از متغیرهای اقتصادی و نوسانات بازار مشتقه مبتنی بر صندوق‌ها، سیگنال مهمی را به بازار مخابره کرد. قراردادهای اختیار معامله صندوق‌های پرمعامله بازار، نوید هفته سبزی را برای ایستگاه پایانی دی‌ماه می‌دادند. به نظر می‌رسید شنبه برای بورس روز پررونقی باشد. گویا بازار پیش‌بینی می‌کرد تنش در خاورمیانه به واسطه برخی از اقدامات خرابکارانه در داخل کشور افزایش یابد. با حمله نظامی تروئیکای آمریکایی به یمن، بازار دلار در اوایل هفته تحرکاتی را تجربه کرد. به‌طوری که اسکناس آمریکایی به‌طور مقطعی در کانال 53 هزار تومان نوسان کرد. همچنین دلار بورسی، که از آن به عنوان دلار نیما یاد می‌شود، سقف 39 هزار تومان خود را رد کرد و رکورد جدیدی را به ثبت رساند. با وجود آنکه بازار تنش سیاسی را یک عامل منفی قلمداد می‌کرد، اما روز ابتدایی هفته جاری بازار برخلاف انتظارات بر شانه دلار سوار شد تا صعود خوبی را تجربه کند. یک‌بار دیگر به اهالی بازار سرمایه ثابت شد که بورس توجهی به تنش ندارد. به شرطی که متغیرهای پولی از آن حمایت کند. بورسی که اصطلاحاً به قیمت است و حباب ندارد، با هرگونه حمایت پولی، تحرکات مثبتی را به ثبت می‌رساند. به‌طوری که دلار، این محرک اثرگذار، زمینه را برای سبزپوش شدن بازار سهام در روز دوم معاملاتی نیز فراهم کرد. نماگر اصلی بورس تهران تا محدوده دو میلیون و 197 هزارواحدی پیشروی کرد. نماگر هم‌وزن نیز کشان‌کشان خود را به محدوده 767 هزارواحدی رساند. اما یک اتفاق مهم دیگر، ورق را به زیان بازار در نیمه دوم برگرداند. در اوایل هفته گذشته سطوح قیمتی بالایی که برای اونس جهانی طلا رقم خورده بود، پتانسیل خوبی را برای طلای داخلی نیز به‌وجود آورد. به‌طوری که با افزایش نرخ دلار قیمت هرگرم طلای 18 عیار به نزدیکی محدوده دو میلیون و 700 هزار تومان رسید. همین امر سبب شد صندوق‌های طلا در بورس کالا نیز رونق نسبی را تجربه کرده و سرمایه‌ها به سمت بازار طلا کشانده شود. در روزهایی که بورس تهران سبزپوش بود، سرخی خروج پول حقیقی در تابلوی معاملات آزاردهنده بود. در دو روز ابتدایی هفته حدود 320 میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار سرمایه کوچ کرد تا خود را به ماراتن قیمتی طلا برساند. خروج پول از درآمد ثابت‌ها نیز این سناریو را تقویت کرد که حقیقی‌ها نمی‌خواهند از نوسان طلا جا بمانند. پس از رکوردزنی‌های متعدد معاملات صندوق طلا، با اظهارات رئیس بانک مرکزی در میانه هفته اندکی قیمت صندوق‌های طلا اصلاح شد. بازار سهام نیز مطابق معمول به دلار حساسیت بالایی نشان داده و پس از تحرکات نظامی در منطقه روند نزولی را در دو روز متوالی بعدی در پیش گرفت.

بورس، همچنان به دلار توجه ویژه‌ای دارد و سایر محرک‌ها برای این بازار اولویت ندارند. تنش‌های منطقه‌ای زمانی برای بازار حائز اهمیت است که یار قدیمی بازار، یعنی دلار از او حمایت نکند. سایر تحرکات نظامی طی سالیان اخیر موفق نشده است بازار سهام را از پای درآورد. اکنون بازار بدون توجه به تحولات ژئوپولیتیک، سه متغیر را برای ادامه مسیر مدنظر دارد. اول، بودجه و تاثیرات آن بر بازار است. به نظر می‌رسد حمایت بودجه از بورس در سال‌های آینده به حداقل برسد. دوم تحرکات دلار به‌خصوص دلار بورسی است که می‌تواند بازار را با رشد چشم‌گیری همراه کند. سومین عامل نیز گزارش‌های 9ماهه بازار سهام است که صدای پای انتشار آنها به گوش می‌رسد. گزارش‌های منتشرشده فعلی در سامانه کدال حکایت از آن دارد که عمده صنایع بازار به جز تعداد اندکی از صنایع گزارش‌های خوب همراه با بهبود حاشیه سود منتشر خواهند کرد. از این‌رو بازار پس از انتشار این گزارش‌ها به متغیرهای سال آینده واکنش نشان خواهد داد. نگاهی به بازار مشتقات و تحرکات آن که نمایانگر خوبی برای شناسایی احساسات در بازار سهام هستند نشان می‌دهد که احتمالاً به‌طور موقتی بازار با اصلاح به همراه نوسان اندک همراه خواهد شد. همچنین پیش‌بینی می‌شود در نیمه دوم زمستان بورس تهران بدون توجه به مسائل حاشیه‌ای رشد خوبی را تجربه کند. اما اصلی‌ترین سوال برای بازار آن است که بورس چقدر رشد خواهد کرد؟ پاسخ این سوال شاید در گرو بودجه سال آینده باشد. انتظار می‌رود، دلیلی برای حمایت مالی دولت از برخی صنایع که سال گذشته روند روبه رشدی را تجربه کرده‌اند، وجود نداشته باشد. بنابراین دقت کافی در انتخاب صنعت و به‌تبع آن نماد مناسب برای بازدهی بالاتر، ضرورت دارد. شاید بهترین انتخاب برای سهامداران خرد انتخاب صندوق‌هایی باشد که با ریسک پایین سود خوبی را در سال جاری به ثبت رسانده‌اند. اما سرمایه‌گذاران پرریسک‌تر همچنان می‌توانند با انتخاب صندوق‌های پرریسک‌تر بازدهی بالاتری را نسبت به بازده بدون ریسک طلب کنند.

صعود نفت در بحبوحه جنگ

بازار نفت، همچنان تحت تاثیر تحولات منطقه‌ای تکانه‌های مثبت قیمتی را تجربه می‌کند. به‌طوری که قیمت نفت خام برنت از 76 دلار در پایان هفته گذشته تا 78 دلار نیز پیشروی کرد و دوباره در روز چهارشنبه کاهش یافت. عوامل متعددی بازار نفت را تحت تاثیر قرار داده‌اند. اول تقاضای چین است که به واسطه انتشار آمار ضعیف اقتصادی، به شدت نگران‌کننده است. علاوه بر این تقویت شاخص دلار نیز به روند نزولی نفت کمک کرد. درگیری دریایی و هوایی در دریای سرخ نگرانی نفتکش‌ها را افزایش داده و زمان تحویل محموله‌های نفتی افزایش یافته است. آمارها نشان می‌دهد اقتصاد چین در سه‌ماه چهارم نسبت به سال قبل 2 /5 درصد رشد کرد که انتظارات تحلیلگران را نادیده گرفت. این امر پیش‌بینی‌ها در خصوص رشد اقتصادی چین را نیز کاهش داده است. برخی از تحلیلگران بر این عقیده هستند که رشد اقتصادی دومین اقتصاد بزرگ دنیا برای دو سال آتی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و برخی به‌طور بدبینانه‌ای چشم‌انداز اقتصاد این کشور را تیره و تار می‌بینند. این در حالی است که توان پالایشگاه‌های چینی به شدت افزایش یافته و به 3 /9 درصد رسیده است که یک رکورد تاریخی به حساب می‌آید. اظهارات مقامات فدرال‌رزرو سبب شده است انتظارات در مورد شروع چرخه انبساطی بازار پول کاهش یابد و دلار تقویت‌شده آمریکا، تقاضا برای نفت را کاهش دهد. همچنان بازار به تحولات دریای سرخ اهمیت ویژه‌ای می‌دهد و احتمالاً بازار نفت با روند نزولی شدیدی همراه نخواهد شد.

دلار در مخمصه منطقه

قیمت دلار که از ابتدای سال جاری، به‌وسیله بانک مرکزی به خوبی کنترل شده است و نوسان محدودی را برای فعالان اقتصادی به همراه داشته است، اکنون از تنش‌های منطقه‌ای به ستوه آمده است. تب اسکناس آمریکایی به واسطه تنش‌های منطقه‌ای و حمله آمریکا و انگلیس در اوایل هفته گذشته داغ شد. نرخ دلار طی مدت مذکور تا کانال 53 هزار تومان نیز پیشروی کرد و محرک خوبی را برای طلای داخلی فراهم کرد. نوسان این‌چنینی بازار دلار از آغاز عملیات طوفان‌الاقصی بی‌سابقه بوده است. بانک مرکزی در آن مقطع سعی کرد دلار را در کانال 50 هزار تومان حفظ کند. اما به نظر می‌رسد دلار در مخمصه تحولات منطقه‌ای گیر افتاده است و از سوی تحرکات نظامی در منطقه از او حمایت می‌کند و از سویی دیگر احتمال سرکوب قیمتی به‌وسیله بانک مرکزی بر قیمت فشار مضاعفی وارد آورده است. خاندوزی، وزیر اقتصاد، نیز بر این مهم تاکید کرده است که نوسان بازار ارز ناشی از تحولات منطقه‌ای است و احتمالاً پس از فروکش کردن التهابات دوباره بازار ارز به روزهای آرام خود بازخواهد گشت. همچنین خاندوزی تاکید کرده است که تراکم تقاضای دلار حواله به دلیل تعطیلی کشتیرانی چینی به دلیل نزدیکی به سال نوی چینی بوده است و این موضوع نیز برطرف خواهد شد. حالا باید دید دولت می‌تواند کارنامه یک‌ساله خوبی از خود ارائه کند یا خیر؟ به احتمال بسیار زیاد این امر محقق خواهد شد. چرا که در سال جاری با وجود سیاست‌های تثبیتی همه نیازهای ارزی در سطوح خرد و کلان کشور به خوبی تامین شده است.

وام‌گیری سکه از دلار و اونس

سکه امامی تحت تاثیر تثبیت اونس طلا در کانال دو هزار دلار و رشد دلار تا مرز کانال 53 هزار تومان بازدهی خوبی را طی یک هفته اخیر به ثبت رساند. به‌طوری که قیمت هر سکه امامی تا 33 میلیون و 300 هزار تومان نیز پیشروی کرد. اما با اظهارات رئیس بانک مرکزی، قدری تب بازار طلا خوابید. اونس جهانی طلا با انتشار تورم فراتر از انتظار آمریکا و شاخص ppi کمتر از دو درصد واکنش منفی نشان داده است. به‌طوری که از دو هزار و 33 دلار تا دو هزار و 19 دلار در میانه هفته گذشته کاهش یافت. اما تنش‌ها در دریای سرخ باعث شد تا تقاضای اندکی به بازار روانه شود. با فرض تداوم احتمالی تنش‌ها و احتمال رکود اقتصادی برخی از کشورهای بزرگ روند صعودی اونس جهانی طلا ادامه‌دار خواهد بود. در داخل کشور، اما رشد دلار همچنان محرک قوی برای سایر بازارهاست. با وجود آنکه سکه در محدوده 33 میلیون تومان معامله می‌شد، اما حباب سکه امامی حدود هشت میلیون و 400 هزار تومان بود. حباب 25درصدی سکه در محدوده سقف تاریخی خود قرار دارد. چرا که متوسط حباب سکه امامی حدود 10 تا 12 درصد است. نیم‌سکه نیز تا 18 میلیون و 700 هزار تومان افزایش یافت. حباب نیم‌سکه نیز به 635 هزار تومان رسید و درصد حباب این سکه را تا 34 درصد افزایش داد. این در حالی است که متوسط حباب نیم‌سکه حول‌وحوش 20 درصد است. به نظر می‌رسد با اعمال سیاست‌های تثبیتی بر بازار ارز و احتمال کنترل آن، تا پایان سال، سکه نیز نوسان عجیبی را تجربه نکند. به واسطه تحولات طلایی بازارهای دارایی قراردادهای آتی شمش طلا نیز روند روبه رشدی را تجربه کرده‌اند. به‌طوری که قیمت قرارداد شمش طلا با سررسید شهریورماه با رشد 11درصدی نسبت به ابتدای دی‌ماه حدود چهار میلیون و 900 هزار تومان قیمت خورد. بازدهی صندوق‌های طلایی بورس نیز قابل توجه بود. صندوق تابش، بازدهی 22درصدی، صندوق جواهر بازدهی 20درصدی، صندوق گنج بازدهی 19درصدی و صندوق آلتون، بازدهی 7 /16درصدی را طی یک ماه اخیر به ثبت رساندند.