ترکش جنگ بر پیکره بازار

بازارهای دارایی یک هفته معاملاتی دیگر را پشت سر گذاشتند. بازار سهام در هفته‌ای که گذشت با افت محدود شاخص کل بورس تهران و افت شاخص هم‌وزن مواجه شد. شاخص کل رشد 18 /0 درصد و نماگر هم‌وزن افت 07 /1درصدی را در هفته گذشته به ثبت رساندند. شاخص کل فرابورس نیز با رشد 88 /0درصدی همراه شد. دلار نیز معاملات هفته گذشته را در دو پرده متفاوت دنبال کرد. تا روز دوشنبه و اواسط هفته، دلار در مدار نزولی قرار داشت. اما از روز سه‌شنبه مجدداً تمایلات صعودی در بازار ارز پدیدار شد و قیمت دلار توانست مجدداً وارد کانال 51 هزار تومان شود. نفت برنت نیز مجدداً سوخت صعودی خود را از جنگ حادث‌شده در خاورمیانه دریافت کرده است و برای دستیابی مجدد به کانال 100دلاری در تلاش است. سکه نیز با رشد اونس جهانی طلا و قیمت دلار در بازار آزاد، مجدداً در مسیر صعودی قرار گرفته است.

بازار سهام

نوسانات نماگرهای سهامی در حوالی کانال دو میلیون‌واحدی همچنان ادامه‌دار است و بازار سهام همچنان به افت‌وخیزهای محدود خود در سطوح کنونی بسنده کرده است. زورآزمایی خریداران و فروشندگان در هفته گذشته در بازار سهام، موجبات افت 18 /0درصدی شاخص کل بورس تهران را فراهم کرد. به‌‌رغم سبزپوشی اندک نماگر اصلی بازار سهام، شاخص هم‌وزن که نماگر قابل‌اعتناتری نسبت به شاخص کل در بیان وضعیت کلی بازار است، با افت 07 /1درصدی همراه شد و نهایتاً در سطح 682 هزار و 986واحدی کار خود را به اتمام رساند. شاخص کل فرابورس نیز به عنوان نماینده سهام فرابورس، هفته گذشته را با رشد 88 /0درصدی، پشت سر گذاشت. میانگین روزانه ارزش معاملات خرد بازار (سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی) در هفته گذشته رقم سه هزار و 655 میلیارد تومان را ثبت کرد. از آیتم ارزش معاملات خرد، به عنوان آیتمی برای رصد شرایط رکودی و رونق بازار سهام استفاده می‌شود و تا زمانی که این پارامتر در سطوح کمتر از پنج هزار میلیارد تومان قرار داشته باشد، نمی‌توان از بطن و متن بازار سهام، تمایلات صعودی انتظار داشت. اولین و آخرین روز از هفته توام با سرخ‌پوشی شاخص کل بورس تهران بود و شاخص در سه روز یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه با افزایش ارتفاع همراه شد. با توجه به گذشت یک ماه از پاییز و انتشار صورت‌های مالی شش‌ماهه شرکت‌های بورسی در کدال، بازار سهام در صنایع مختلف، شاهد انتشار گزارش‌های فراتر از انتظار بوده است و این موضوع سبب شد تا بازار در روزهای میانی هفته، وضعیت پایدارتر و باثبات‌تری را تجربه کند. بازار سهام، همچنان در کلیت خود از داشتن محرک و کاتالیزوری که موجبات جهش ادامه‌دار نماگرهای سهامی را فراهم آورد، محروم است. نکته قابل توجه در خصوص بورس تهران در سال گذشته این است که بازار سهام در سال جاری نتوانسته است انتظارات سرمایه‌گذاران را برآورده کند. بازار سهام در اقتصاد کشور ما به عنوان یکی از بازارهای ریسکی شناخته می‌شود و طبیعتاً سرمایه‌گذار به خاطر سرمایه‌گذاری در بازار سهام، صرف ریسک بالاتری را مطالبه می‌کند. گفتنی است که صرف ریسک، میزان بازدهی است که یک سرمایه‌گذار به ازای پذیرش ریسک اضافه‌تر از بازدهی بدون ریسک درخواست می‌کند. به بیانی ساده‌تر وقتی سرمایه‌گذار از سودهای بدون ریسک سپرده بانکی، اوراق دولتی، اسناد خزانه و سود صندوق‌های با درآمد ثابت صرف‌نظر می‌کند و ترجیح وی به خرید سهام در بازار سرمایه است، انتظار دارد که با توجه به ریسک متحمل‌شده در این بازار، بازدهی متناسب با این ریسک را کسب کند. موضوعی که در سال جاری در بازار سهام رنگ واقعیت به خود نگرفته و شاخص کل تا پایان هفته گذشته تنها 22 /3 درصد بالاتر از مقدار پایانی سال گذشته ایستاده است. نماگر هم‌وزن نیز هرچند اوضاع و احوال بهتری از شاخص کل در زمینه ثبت بازدهی دارد و در سال جاری با رشد 7 /16درصدی همراه شده است، اما با توجه به ریسک موجود در سپهر بازار سهام، مطمئناً بازدهی‌های این‌چنینی رضایت سهامداران و فعالان بازار سهام را در پی نخواهد داشت. تمثیل جالبی در مورد بازار سهام وجود دارد که گفته می‌شود: روندهای صعودی در بازار سهام، دقیقاً از جایی آغاز می‌شوند که هیچ‌کس تصور نمی‌کند. به‌‌رغم اینکه بازار سهام در مقطع کنونی از داشتن محرک محروم است، اما با توجه به افت قیمت‌ها، قیمت‌های بازار سهام در محدوده ارزنده‌ای قرار دارند. بنابراین باید به دقت روند معاملات این روزهای تالار شیشه‌ای را زیر نظر گرفت و با عینک تیزبینی به اخبار و پارامترهای اثرگذار بر آن نگریست تا با پیش‌بینی مسیر آتی بازار سهام، تصمیمات بهینه‌ای را در رابطه با پورتفوی معاملاتی خود اتخاذ کرد. در سال گذشته و دقیقاً در چنین روزهایی، از دل ناامیدی یک روند صعودی در بازار سهام شکل گرفت و با توجه به رشد قیمت دلار، بازار سهام توانست از کف‌های ثبت‌شده در آبان سال گذشته، تا اردیبهشت‌ماه سال جاری، بازدهی فوق‌العاده‌ای را در بسیاری از نمادهای معاملاتی ثبت کند. نکته دیگر این است که با توجه به فرسایشی‌شدن روند بازار سهام در پنج ماه اخیر، بسیاری از سرمایه‌گذاران در مقطع کنونی، عطای بازار سهام را به لقای آن بخشیده‌اند و ترجیح داده‌اند تا در وضعیت قمر در عقرب کنونی که بازار سهام قدم‌های کج‌دار و مریزی برمی‌دارد، در صحنه معاملات تالار شیشه‌ای حضور نداشته باشند. مطمئناً با ظهور اولین بارقه‌های امید و تمایلات صعودی در بازار سهام، مجدداً جریان پول از حساب آنلاین معاملاتی کارگزاری‌ها و اوراق بهادار با درآمد ثابت راهی مرزهای بازار سهام خواهد شد و مجدداً قطار قیمت‌های این بازار را به نحوی به جلو هدایت خواهد کرد که سقف‌های ثبت‌شده در دومین ماه سال جاری شکسته شود. به هر روی باید منتظر ماند و دید که برآیند نیروهای اثرگذار بر بازار سهام، بورس تهران را به کدامین سمت‌وسو، سوق خواهد داد.

بازار ارز

معاملات بازار ارز در هفته گذشته در دو پرده متفاوت پیگیری شد. تمایلات کاهشی در بازار ارز تا روز دوشنبه در بازار برقرار بود و شاخص ارزی تا آستانه از دست دادن کانال 50 هزار تومان نیز پیشروی داشت، تا جایی که دلار در جریان معاملات روز دوشنبه قیمت 50 هزار و 280 تومان را به عنوان کمترین قیمت آن روز ثبت کرد. اما از روز سه‌شنبه، مجدداً تمایلات صعودی در بازار پدیدار شد و دلار که معاملات روز دوشنبه را در قیمت 50 هزار و 330 تومان به اتمام رسانده بود، معاملات روز سه‌شنبه را با رشد 670تومانی نسبت به روز قبل پشت سر گذاشت و دوباره وارد کانال 51 هزار تومان شد. دادوستدهای روز سه‌شنبه نیز با غلبه خریداران بر فروشندگان در جریان معاملات پیگیری شد و در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 15 روز چهارشنبه)، بهای اسکناس آمریکایی با رشد 300تومانی نسبت به روز گذشته، در قیمت 51 هزار و 300 تومان بین خریداران و فروشندگان دست‌به‌دست می‌شود. به نظر می‌رسد که سایه جنگ شکل‌گرفته در خاورمیانه که هر روز اخبار جدیدی از آن مخابره می‌شود، همچنان بر سر بازار ارز سنگینی می‌کند و همین موضوع موجب شد تا دلار از ورود مجدد به کانال‌های پایین‌تر ناتوان باشد. برخی از تحلیلگران ارزی معتقدند احتمالاً محدوده 50 هزار تومان به عنوان کف جدید دلار در بازار آزاد شناخته شود و به عنوان یک سطح حمایتی برای قیمت دلار نقش‌آفرینی کند. به هر روی می‌توان گفت در روزهای کنونی، آتش جنگ و درگیری بین فلسطین و رژیم صهیونیستی، مهم‌ترین عاملی است که نوسانات قیمت اسکناس آمریکایی در بازار آزاد به آن گره خورده است و مطمئناً کوچک‌ترین مساله‌ای که ریسک سیاسی و نظامی را برای کشور به ارمغان بیاورد، سوخت مجدد جهش دلار در بازار آزاد را فراهم خواهد کرد.

بازار طلا و سکه

فعالان و بازیگران بازار طلا و سکه نیز در هفته‌های اخیر، به شدت نوسانات قیمت دلار در بازار آزاد را بررسی می‌کنند تا سمت‌وسوی معاملات بازار طلا و سکه را تشخیص دهند. در جریان معاملات روز چهارشنبه، سکه رفاه با رشد 31 /2درصدی نسبت به روز قبل به قیمت 29 میلیون و 219 هزار تومان رسید. رشد قیمت‌ها در بازار طلا و سکه در روز چهارشنبه، به دلیل افزایش قیمت دلار در بازار آزاد حادث شد. سکه رفاه که در روز 17 مهر توانسته بود سقف چند ماه اخیر خود را در قیمت 30 میلیون و 318 هزار تومان به ثبت برساند، بعد از لمس این محدوده و افت دلار، با عقب‌نشینی از سطح مذکور همراه شد و طی چند روز در جریان افت‌های پی‌درپی وارد کانال 28 میلیون‌تومانی شد. اما از روز سه‌شنبه و با ظهور تمایلات صعودی در بازار ارز، سکه نیز مجدداً در مسیر صعودی قرار گرفت. به علاوه در جریان معاملات روز چهارشنبه، اونس جهانی طلا نیز با رشد 28 /1درصدی نسبت به قبل همراه شد و توانست خود را تا سطوح 1850 دلار بالا بکشد. رشد قیمت اونس جهانی طلا که در نتیجه درگیری‌های خاورمیانه روی داده است، به عنوان دومین عامل در رشد قیمت‌ها در بازار طلا و سکه نقش‌آفرینی می‌کند. در جریان معاملات روز چهارشنبه هر گرم طلای 18 عیار با رشد نسبت به روز گذشته همراه شد و به دو میلیون و 434 هزار تومان رسید. نیم‌سکه به قیمت 15 میلیون و 500 هزار تومان و ربع‌سکه نیز 10 میلیون و 500 هزار تومان قیمت خورد.

بازار نفت

قیمت نفت در روز چهارشنبه و پس از تشدید تنش در خاورمیانه و شهادت صدها نفر در انفجار در بیمارستانی در غزه افزایش یافت و نگرانی‌ها در مورد اختلالات احتمالی عرضه نفت در منطقه را برانگیخت. بهای معاملات آتی نفت برنت با 07 /2 دلار یا 3 /2 درصد افزایش به 97 /91 دلار در هر بشکه رسید. قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدییت (WTI) با 26 /2 دلار یا 6 /2 درصد افزایش به 92 /88 دلار در هر بشکه رسید. پس از شهادت حداقل 500 فلسطینی در انفجاری در بیمارستانی در شهر غزه در روز سه‌شنبه که مقامات اسرائیلی و فلسطینی یکدیگر را مقصر دانستند، بازار نفت نوسان بالایی تجربه کرد. ویوک دار، تحلیلگر بانک مشترک‌المنافع استرالیا، در یادداشتی گفت: لغو نشست بین بایدن و رهبران عرب، احتمال راه‌حل دیپلماتیک برای مناقشه حماس و اسرائیل را کاهش می‌دهد. بازارها از تهدید حمله زمینی اسرائیل به غزه نگران هستند. تحلیلگران معتقدند: اشغال طولانی به عنوان سناریویی مطرح است که قیمت نفت برنت را به بالای 100 دلار در هر بشکه می‌رساند، زیرا این خطر را افزایش می‌دهد که درگیری حماس و اسرائیل گسترش یابد و به‌طور بالقوه مستقیماً به ایران کشیده شود. کاخ سفید اعلام کرده که جو بایدن به صراحت اعلام خواهد کرد که نمی‌خواهد درگیری‌ها گسترش یابد. منابع خبری با استناد به آمار موسسه آمریکن پترولیوم در روز سه‌شنبه اعلام کردند که ذخایر نفت خام آمریکا در هفته منتهی به 13 اکتبر حدود 4 /4 میلیون بشکه کاهش یافته است. این میزان بسیار بیشتر از کاهش 300 هزار بشکه‌ای بود که تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند. در همین حال، آمار خرده‌فروشی ایالات‌متحده در ماه سپتامبر بیش از حد انتظار افزایش یافت و انتظارات برای افزایش مجدد نرخ بهره توسط فدرال‌رزرو تا پایان سال را افزایش داد. افزایش نرخ بهره برای مهار تورم می‌تواند رشد اقتصادی و تقاضای نفت را کاهش دهد. ر