دوران سخت
تشدید تحریم‌ها چه بر سر بازارها می‌آورد؟
سردار خالدی: بازارها در ایران در چند سال گذشته به‌شدت نسبت به تحولات سیاسی و اقتصادی واکنش نشان داده‌اند و از این حیث، در شرایط بی‌ثباتی به سر برده‌اند. اعمال سیاست‌های ناکارآمد دولت‌ها که مصداق آشکار آن، تحمیل سیاست معیوب نگاه دستوری بر صنایع بوده، بازارها را متاثر از آن، پرتب‌وتاب نگه داشته است. همسو با اثر تورم مزمن در افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، اعمال تشدید تحریم‌ها از چند سال اخیر نیز به التهاب‌ها در اقتصاد دامن زده است. افزایش فشار تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران، هزینه مبادلات را برای اقتصاد ایران افزایش داده است و بازارها از این ناحیه تحت فشار قرار گرفتند.
با رها شدن فنر ارزی بعد از اعمال تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا پس از خروج یک‌طرفه از برجام، قیمت دلار تا آنجایی که توانست به رشد خود ادامه داد. متاثر از بازار ارز، سایر بازارها نیز با همین مختصات نوسانی به کار خود ادامه دادند. بازارهای سکه، خودرو و مسکن همساز با ارز، شاهد رشد افسارگسیخته قیمت‌ها بودند. البته سرمایه‌گذاران در بازار سهام بعد از بی‌اعتمادی شکل‌گرفته در بورس، با ترس و تردید بیشتر گام برمی‌دارند.
موج دیگری از التهاب
اکنون پرسش مهم این است که اگر مذاکرات احیای برجام به نتیجه نرسد و دوباره تحریم‌ها با شرایط کنونی تشدید شود، آیا بازارها درگیر موج دیگری از التهاب خواهند بود؟ از نگاه تحلیلگران پاسخ به این پرسش به میزان انزوای سیاسی و اقتصادی ایران در مجامع بین‌الملل و تنگ‌تر شدن درآمدهای دولت بستگی دارد. هرچه فشار تحریم‌ها در تنگ‌تر شدن کانال درآمدهای ارزی دولت اثر بگذارد،
به همان میزان سمت عرضه و تقاضا با چالش روبه‌رو می‌شوند. این در حالی خواهد بود که سازوکار تحریم‌ها به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم (از طریق نرخ ارز) می‌تواند روی بازارها فشار وارد آورد. برخی هم عنوان می‌کنند، تحریم‌ها اثر خود را در بازار به جای گذاشته و انتظار شرایط بسیار ملتهب، سخت و بعید است.
هفته گذشته مطرح شد که تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران به دلیل ادعای استفاده روسیه از پهپادهای ساخت ایران در اوکراین اعمال خواهد شد. در چارچوب این تصمیم سه فرد و یک سازمان تحریم شدند. در این راستا در این پرونده می‌خواهیم بررسی کنیم که تشدید تحریم‌ها چه اثری می‌تواند در بازارها ایجاد کند؟ همچنین پرسش دیگری که مطرح می‌شود این است که تحریم‌ها از چه مسیری می‌تواند روی بازارها اثر بگذارد؟
