سیاه‌بهار

  سردار خالدی: عایدی را اگر به معنای درآمد و مستمری یا بازده در نظر بگیریم، برای هر یک از بازارها این وضعیت در سه ماه ابتدایی امسال متفاوت بود. البته بازدهی محاسبه‌شده بازارها بیشتر به جای اینکه بازدهی واقعی ناشی از سود و درآمد باشد، واکنشی به انتظارات تورمی و کسری شدید بودجه دولت است.

در میان بازارهای داخلی کمترین بازدهی را بازار مسکن (بر اساس متوسط قیمت فروش هر مترمربع فروش مسکن در تهران) با 4 /3 درصد (تا پایان اردیبهشت) به ثبت رساند. البته نسبت قیمت به اجاره‌بهای مسکن که به نوعی دماسنج ملکی شناخته می‌شود، نشان می‌دهد هم‌اکنون رابطه بین قیمت و اجاره مسکن از حد متعارف و معمول خارج شده و درون دامنه متعارف قرار ندارد. این وضعیت سفره معیشتی مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سهم بزرگ‌تری از سبد هزینه خانوار را به خود اختصاص می‌دهد. بعد از مسکن، متوسط بازدهی بازار خودرو (با متوسط بازدهی قیمت سه خودرو پراید، پژو 206 و پژو پارس) نیز در همان عدد ایستاد.

بیشترین بازدهی را در میان بازارها نیز بازار ارز (بر اساس محاسبه قیمت دلار بازار آزاد تهران) با 7 /15 درصد در سه ماه ابتدایی از آن خود کرد. البته درصد بازدهی‌ها تا قبل از 3تیر بیشتر هم بود که با انتشار اخبار مربوط به ازسرگیری مذاکرات برجامی در دوحه (روز سه‌شنبه 7 تیر مذاکرات آغاز شد) درصد بازدهی تا حدی تعدیل شد. همین وضعیت برای بازار سکه هم روی داد. بازار سهام (بر اساس تغییرات شاخص کل بورس و شاخص کل هم‌وزن) نیز به‌طور متوسط بیش از 13 درصد بازدهی را به ثبت رساند. برخلاف بازارهای داخلی، قیمت طلای جهانی با افت بیش از پنج درصد در سه ماه ابتدایی امسال روبه‌رو بود.

این نکته را نباید از یاد برد که در شرایط کسری شدید بودجه (برآورد 300 تا 600 همت) و انتظارات تورمی، بازارها میل به افزایش قیمت دارند. از نگاه ناظران و تحلیلگران تا زمانی که پارامترهای بنیادی و کلان در اقتصاد در سپهر سیاست خارجی تغییر نکند، چرخه افزایش قیمت‌ها می‌تواند تکرار شود. با تغییرات نرخ ارز که اهرم مهم پیش‌بینی در محاسبه رفتار دیگر دارایی‌هاست، باید منتظر باشیم دور جدید مذاکرات احیای برجام به کجا خواهد رسید و دولت برای تامین کسری بودجه چه برنامه‌ای در سر دارد.

پرونده این هفته با بررسی بازدهی بازارها در سه فصل نخست 1401 به دنبال پاسخ به سه پرسش کدام بازارها عایدی بیشتری داشتند، کدام بازارها زیان تحمیل کردند، و ریسک در کدام بازارها بیشتر بود، است.