احضار سفرای اروپا
عراقچی خطاب به ترامپ: پافشاری بر اشتباه محاسباتی هیچ مشکلی را حل نمیکند
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: وقتی برای پنجمین دور مذاکرات با آقای ویتکاف در ۲ خرداد عازم شدم، نوشتم: «سلاح هستهای صفر -توافق داریم. غنیسازی صفر -توافقی در کار نیست.» آنگونه که ایسنا گزارش داده: وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: اگر رئیسجمهور آمریکا نگاهی به صورتجلسه این مذاکرات، که از سوی واسطه مذاکرات ثبت و ضبط شده است، بیندازد، خواهد دید که چقدر به جشن گرفتن یک توافق هستهای جدید و تاریخی نزدیک بودیم. وی افزود: رئیسجمهور آمریکا باید به یاد داشته باشد که هیچگاه اطلاعاتی مبنی بر پنهان کردن سلاحهای کشتار جمعی توسط عراق وجود نداشت. تنها در خرابیهای غیرقابلتصور، هزاران آمریکایی کشته شده و هفت تریلیون دلار از پول مالیاتدهندگان آمریکایی هدر رفت. عراقچی در همین ارتباط ادامه داد: به همین ترتیب، هیچ «اطلاعاتی» وجود ندارد که نشان دهد اگر اسرائیل، آمریکا را برای حمله به مردم ایران فریب نمیداد، ایران «ظرف یک ماه» به توسعه سلاح هستهای نزدیک میشد. با شکست این عملیات، اسرائیل اکنون تلاش میکند یک تهدید خیالی از قدرت دفاعی ایران ترسیم کند. آمریکاییها دیگر از جنگیدن برای «جنگهای بیپایان» اسرائیل به ستوه آمدهاند. عراقچی خاطرنشان کرد: ایران کشوری «بزرگ» و ایرانیان ملتی «بزرگ» و وارثان یک تمدن کهن «بزرگ» هستند. ساختمانها و ماشینآلات ممکن است نابود شوند، اما «هرگز» خدشهای به اراده ما وارد نخواهد شد. پافشاری بیشتر بر این اشتباه محاسباتی هیچ مشکلی را حل نمیکند. هیچ راهحلی جز رسیدن به یک «راهحل مذاکرهشده» وجود ندارد. عباس عراقچی همچنین در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره ادعای رسانهای تماس وی با ویتکاف، گفت: «تکذیب میکنم. چنین تماسی انجام نشده است.»
نشست کمیسیون امنیت ملی مجلس با وزیر امور خارجه
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه، میزبان رئیس و اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بود. در این نشست که در محل وزارت امور خارجه برگزار شد، وزیر امور خارجه آخرین تحولات سیاست خارجی کشور را تشریح کرد و نمایندگان ملت را در جریان ابتکارها و تلاشهای دستگاه دیپلماسی برای صیانت از منافع ملی کشورمان قرار داد. آنگونه که سایت وزارت امور خارجه گزارش داده است: وزیر امور خارجه ضمن تبیین اقدامات وزارت امور خارجه ظرف یک سال گذشته، از جمله در حوزه هستهای، تقویت روابط با همسایگان، ارتقای همکاریهای جنوب-جنوب، استفاده از ظرفیت سازمانهای چندجانبه از جمله بریکس و شانگهای، دیپلماسی فعال جهت مقابله با جنگافروزی و نسلکشی رژیم صهیونیستی، حمایت از ایرانیان و دیپلماسی اقتصادی، به سوالهای نمایندگان در زمینههای مختلف مرتبط با سیاست خارجی پاسخ داد. عراقچی همچنین برنامههای سفر رئیسجمهور پزشکیان به نیویورک و مشارکت در هشتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد را تشریح کرد. وی گزارشی از ملاقاتها و مذاکرات خود در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و آخرین تلاشهای دیپلماتیک برای مقابله با رویکرد مخرب سه کشور اروپایی و آمریکا در سوءاستفاده از سازوکار حل اختلاف برجام برای بازگرداندن قطعنامههای لغو شده شورای امنیت سازمان ملل راجع به موضوع هستهای ارائه کرد. رئیس دستگاه سیاست خارجی در این نشست بر تداوم تلاشهای وزارت امور خارجه برای صیانت از حقوق مشروع ملت ایران در بهرهمندی از انرژی صلحآمیز هستهای با رایزنی و مشورت با کشورهای همسو تاکید کرد.
واکنش رسمی ایران به طرح آتشبس در غزه
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با یادآوری مسئولیت قانونی و اخلاقی جامعه جهانی برای مقابله با نسلکشی ادامهدار در غزه، طبق «کنوانسیون ۱۹۴۸ سازمان ملل متحد برای پیشگیری و مجازات نسلکشی»، و نیز مسئولیت قانونی و اخلاقی تکتک دولتها برای مساعدت به مبارزه مشروع و قانونی ملت فلسطین جهت تحقق حق تعیین سرنوشت و رهایی از یوغ اشغال، آپارتاید و استعمار رژیم صهیونیستی، همواره از هر ابتکاری که به توقف پاکسازی قومی و جنایات جنگی و ضدبشری در غزه و فراهم کردن زمینه احقاق حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین منجر شود، حمایت کرده است. آنگونه که ایلنا گزارش داده: جمهوری اسلامی ایران با در نظر گرفتن ابعاد و جنبههای خطرناک این طرح، و ضمن هشدار مجدد نسبت به تکرار بدعهدی و کارشکنی رژیم صهیونیستی در عمل به وعدهها، بهویژه در پرتو طرحهای توسعهطلبانه و نژادپرستانه این رژیم، هرگونه تصمیمگیری در این خصوص را در صلاحیت مردم و مقاومت فلسطین دانسته و از هر تصمیم آنها که به توقف نسلکشی فلسطینیان، خروج ارتش اشغالگر صهیونیستی از غزه، احترام به حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین، ورود کمکهای بشردوستانه و بازسازی غزه منجر شود، استقبال میکند. توقف جنایت و نسلکشی در غزه، مسئولیت دولتها و نهادهای صلاحیتدار بینالمللی برای پیگرد حقوقی و قضایی جنایات رژیم صهیونیست، و شناسایی و محاکمه آمران و عاملان جنایات جنگی، نسلکشی و جنایات علیه بشریت در نوار غزه، با هدف پایان دادن به بیکیفرماندن چند دههای رژیم صهیونیست را نادیده نمیگیرد. جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز امیدواری نسبت به فراهم شدن زمینههای ارسال فوری کمکهای بشردوستانه به مردم مظلوم غزه، آمادگی خود را برای مشارکت در این امر اعلام میکند.
احضار سفرا و روسای نمایندگیهای اروپایی
متعاقب طرح ادعاهای مداخلهجویانه در بیانیه مشترک وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپایی، از جمله حمایت از ادعای بیاساس راجع به جزایر ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، مداخله در موضوعات دفاعی ایران و نیز ادعاهای کذب در خصوص موضوع هستهای ایران، سفرا و روسای نمایندگیهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا از سوی مجید تختروانچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه به وزارت امور خارجه احضار شدند و مراتب اعتراض شدید ایران به آنها ابلاغ شد. آنگونه که خبرآنلاین گزارش داده: تختروانچی با تاکید بر حاکمیت بلامنازع و همیشگی ایران بر جزایر ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی بهعنوان بخش لاینفک قلمروی تحت حاکمیت ایران، حمایت اتحادیه اروپایی از ادعای بیاساس یک کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در خصوص این جزایر را ناقض اصل احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولتها دانست و موضعگیری سیاسی و غرضورزانه اتحادیه اروپایی را بهشدت محکوم کرد. معاون سیاسی وزیر امور خارجه ادعاهای مطرحشده راجع به موضوع موشکی ایران را دخالت آشکار در امور ایران دانست و با مردود دانستن روایتهای خلاف واقع و اغراقآمیز در مورد برنامه موشکی ایران تاکید کرد: توانمندیهای دفاعی بومی ایران از جمله توانمندی موشکی آن، جزئی از حق ذاتی ایران برای دفاع از خود بوده و تضمینکننده ثبات و امنیت منطقهای است. تختروانچی با انتقاد شدید از بدعهدی، ناکارآمدی و سوءنیت سه کشور اروپایی عضو برجام در روندهای دیپلماتیک مرتبط با موضوع هستهای ایران، تصریح کرد: اتحادیه اروپا بهعنوان هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام به همراه فرانسه، آلمان و انگلیس علاوه بر قصور در ایفای تعهداتشان طبق برجام، با سوءاستفاده از سازوکار حل اختلاف برجام موجب اخلال و بنبست در دیپلماسی شدند و بنابراین بهتر است به جای تکرار ادعاهای کلیشهای و مطلقاً کذب راجع به برنامه هستهای ایران پاسخگوی عملکرد مخرب خود باشند.
اتهام و ادعا
درحالیکه جهان در آستانه دومین سالگرد حمله هفتم اکتبر و آغاز جنگ خونین میان اسرائیل و غزه قرار دارد، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا با لحنی امیدوارانه از «پیشرفت فوقالعاده» در مسیر دستیابی به توافق صلح سخن گفته است. او که از دفتر بیضیشکل کاخ سفید با خبرنگاران گفتوگو میکرد، مدعی شد که احتمال رسیدن به توافقی برای پایان دادن به جنگ ویرانگر دوساله بیش از هر زمان دیگری است. آنگونه که سازندگی گزارش داده: ترامپ گفت: «ما شانس بسیار خوبی برای رسیدن به توافق داریم. برای من گفتن این حرف سخت است؛ چون سالهاست همه برای توافق در غزه تلاش میکنند، اما مطمئنم که اینبار موفق میشویم.» رئیسجمهور آمریکا با اشاره به گفتوگوهایش با رهبران منطقه از جمله رجب طیب اردوغان، امیر قطر و مقامات عربستان و امارات تاکید کرد که همه آن کشورها اکنون پشت سر واشنگتن قرار گرفتهاند تا این روند به نتیجه برسد. او در ستایشی کمسابقه از اردوغان گفت: «او فردی بسیار قدرتمند است و سخت تلاش میکند. حماس احترام زیادی برای او قائل است.» با این حال شاید جنجالیترین بخش سخنان ترامپ، ادعای او درباره دریافت «سیگنال قوی از ایران» باشد. او مدعی شد: «تقریباً همیشه ۸۰ درصد کشورهای منطقه مخالف توافق بودند، اما اینبار اوضاع فرق کرده است. حتی از ایران هم نشانههایی دریافت کردهایم که میخواهد این توافق نهایی شود.» اگر این ادعا واقعیت داشته باشد، میتواند به معنای تغییری بزرگ در موازنه سیاسی خاورمیانه باشد. ایران همواره از گروههای مقاومت فلسطینی حمایت کرده و روابطش با واشنگتن و تلآویو در پایینترین سطح قرار دارد. از اینرو هرگونه نشانه از تمایل تهران به آتشبس یا توافق صلح، میتواند فضای مذاکرات را بهطور بنیادین تغییر دهد. اما در سوی دیگر ماجرا، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بار دیگر در اظهاراتی فرافکنی کرد و از تهدیدی تازه سخن گفت: «تهدید موشکهای قارهپیمای ایران». او در گفتوگویی با بن شپیرو مدعی شد که ایران در حال توسعه موشکهایی با برد هشت هزار کیلومتر است که میتوانند شهرهای نیویورک، بوستون و میامی را هدف قرار دهند. نتانیاهو گفت: «ایران فقط چند هزار کیلومتر تا دستیابی به توان هدفگیری ساحل شرقی آمریکا فاصله دارد. مردم باید بدانند که این خطر واقعی است.» این اظهارات در شرایطی بیان میشود که دادگاه کیفری بینالمللی همچنان نتانیاهو را بهدلیل جنایات جنگی در غزه تحت تعقیب قرار داده است. اما او نهتنها عقبنشینی نکرده بلکه مدعی است، اسرائیل از جنگ هفتم اکتبر بهعنوان «قویترین قدرت خاورمیانه» بیرون آمده است.