خطای فاجعه‌بار
لزوم اعمال محدودیت برای اسرائیل
پس از حمله 7 اکتبر سال 2023، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، وعده داد که رهبران حماس را «هرکجا که باشند» شکار کند. اسرائیل آنها را در غزه، ایران، لبنان و سوریه تعقیب کرد، اما بعید بود که قطر -جایی که بزرگان حماس از مدت‌ها قبل در آن در تبعیدی خوشایند به سر می‌برند- هدف قرار گیرد. جنگنده‌های اسرائیلی ویلایی را در قطر بمباران کردند که گفته می‌شد میزبان مقامات حماس بوده است. شش نفر جان باختند، هرچند معلوم نیست آیا رهبران حماس در میان آنها بوده‌اند یا خیر. ممکن است این حملات تایید ضمنی آمریکا را داشته باشند اما خطایی فاحش هستند که پایان دادن به جنگ غزه را دشوارتر می‌کنند، به موقعیت آمریکا در خلیج فارس آسیب می‌رسانند و توافق‌های ابراهیم -که امید می‌رفت آینده بهتری برای منطقه رقم بزنند- را تضعیف می‌کنند.
شاید حمله به رهبران حماس در کشوری که قادر یا مایل به اقدام علیه آنها نیست امری مشروع به نظر برسد. حملات اسرائیل به رهبران حزب‌الله در لبنان با چنین توجیهی انجام شد، اما حمله به دوحه در این دسته قرار نمی‌گیرد. اسرائیل به‌طور تلویحی نقش قطر به‌عنوان میزبان رهبران حماس را تایید کرده است. دوحه با تایید آمریکا میانجی مذاکرات غیرمستقیم بین اسرائیل و حماس بوده است. موساد و ارتش اسرائیل با حمله روز سه‌شنبه به قطر مخالف بودند.
احتمال طولانی شدن جنگ غزه پس از این عملیات بالا رفت. با توجه به اینکه صلح می‌تواند ائتلاف حاکم تندرو آقای نتانیاهو را سرنگون کند، چنین حمله‌ای برایش مطلوب بود. مذاکرات در کوتاه‌مدت متوقف می‌شوند (هرچند قطری‌ها می‌گویند به تلاش‌هایشان ادامه خواهند داد). با کشته شدن رهبران خارجی حماس، امور در دست فرماندهان نظامی منزوی آن در غزه خواهد افتاد. همچنین، فرماندهان اسرائیلی می‌گویند که با ادامه جنگ دستاوردهای میدان نبرد حاشیه‌ای و ناچیز خواهند بود. اما در هر صورت، این جنگ پیامدهای ویرانگری برای فلسطینی‌ها خواهد داشت.
قطر یک بازی دوگانه انجام می‌دهد: به غرب گاز می‌فروشد و در آنجا سرمایه‌گذاری می‌کند و همزمان با حماس و اخوان‌المسلمین روابط دوستانه‌ای دارد. این رویکرد امسال نتیجه معکوس داد، چون هم ایران و هم اسرائیل به قطر حمله کردند. از سوی دیگر، قطر میزبان یک پایگاه نظامی آمریکایی است، بنابراین اگر دونالد ترامپ از قبل از حمله مطلع بوده باشد در واقع حمله به کشوری تحت حمایت آمریکا را تایید کرده است و اگر چنین کاری را انجام نداده باشد نشان می‌دهد که آمریکا نمی‌تواند اسرائیل را محدود کند. ممکن است سایر کشورهای خلیج فارس به این نتیجه برسند که وعده‌های امنیتی آمریکا اعتباری ندارند. این کشور در زمان حمله پهپادها به میادین نفتی عربستان در سال 2019 و به امارات متحده عربی در سال 2022 کنار ایستاد.
فرآیند آشتی بین اسرائیل و کشورهای خلیج فارس از طریق پیمان ابراهیم که این ماه پنجمین سالگرد آن است، بزرگ‌ترین قربانی خواهد بود. قطر عضو پیمان نیست، اما بحرین و امارات متحده عربی آن را امضا کرده‌اند و عربستان سعودی هم توافقی با اسرائیل را بررسی می‌کند. امید می‌رفت این توافق‌نامه‌ها روابط اقتصادی و همکاری‌های امنیتی را تعمیق کنند. رد پیمان صلح در کشوری از سوی اسرائیل آن پیمان‌ها را به نقطه شکست می‌رساند. اکنون اسرائیل به خود حق می‌دهد از قدرت نظامی برای حمله به دشمنانش در کشورهای مستقلی که با آنها همکاری می‌کنند استفاده کند. این چشم‌انداز برای هر متحد احتمالی غیرقابل تحمل است.
اسرائیل با حمایت نظامی پایدار آمریکا به هژمون منطقه‌ای تبدیل شده که به حماس، حزب‌الله و ایران حمله کرده است. بااین‌حال با حمله به قطر خود را منزوی‌تر کرده و جایگاه آمریکا را به خطر انداخته است. احتمالاً پیامدهای آن پس از آقای ترامپ هم ادامه خواهد یافت. شاید ضربه به حماس به اهداف سیاسی آقای نتانیاهو کمک کند و قدرت اسرائیل را به رخ بکشد، اما منطقه را به هرج‌ومرج نزدیک‌تر خواهد کرد.
