اقدامات نادر

از زمان جنگ جهانی اول که دولت آمریکا نظام راه‌آهن را ملی اعلام کرد ما هیچ سرمایه‌گذاری را با حجمی که در 10 جولای گفته شد شاهد نبوده‌ایم. وزارت دفاع 15 درصد از سهام ام‌پی متریال (MP Material) را به مبلغ 400 میلیون دلار خرید و به بزرگ‌ترین سهامدار تنها تولیدکننده خاک‌های کمیاب کشور تبدیل شد. این پول به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا با توسعه فعالیت‌هایش در معدن کالیفرنیا و کارخانه تگزاس تولید آهن‌رباهای مورد نیاز جت‌های جنگنده، خودروهای برقی، تلفن‌های هوشمند و دیگر کالاها را افزایش دهد. شرکت اپل در 15 جولای قراردادی به ارزش 500 میلیون دلار برای خرید آهن‌ربا از شرکت و راه‌اندازی تاسیسات بازیافت خاک‌های کمیاب به امضا رساند.

آمریکا برای تولید حدود چهارپنجم از کالاهای نیازمند به خاک‌های کمیاب خود به چین وابسته است، ازاین‌رو چین به نوعی کنترل صنایع مختلف را در دست دارد. چین از این مزیت در جنگ تجاری اخیر بهره برد و با هدف عقب نشاندن ترامپ از سیاست تعرفه‌ای در ماه آوریل محدودیت‌هایی را برای صادرات خاک‌های کمیاب به اجرا گذاشت.

آمریکا برای کاهش وابستگی خود بر روی شرکت ام‌پی متریال شرط‌بندی کرده است. معدنی که شرکت بر روی آن کار می‌کند در سال 2002 به خاطر رقابت با واردات ارزان‌قیمت چینی، مشکل آلودگی آب و هزینه تطبیق با مقررات زیست‌محیطی تعطیل شد. معدن دوباره در سال 2012 کارش را از سر گرفت، اما مالک جدید سه سال بعد ورشکسته شد. دو شرکت تامین مالی در سال 2017 کنترل آن را در دست گرفتند و با تاسیس ام‌پی‌ متریال تولید را در ژانویه امسال دو کارخانه تگزاس آغاز کردند. حدود هشت درصد از سهام به یک شرکت چینی استخراج خاک‌های کمیاب تعلق دارد که تا همین اواخر بزرگ‌ترین مشتری محصولات آن بود. 

آیا راهبرد دولت موفق می‌شود؟ مقررات زیست‌محیطی چالش بزرگ پیش‌رو هستند و باید تسهیل شوند. همچنین آن‌گونه که تجربه سر‌مایه‌گذاران شرکت باتری‌سازی نورث‌ولت اروپا نشان می‌دهد نمی‌توان برندگان را تعیین کرد. داستان معدن خاک‌های نادر هنوز به پایان نرسیده است.