فرمان دست کیست؟
کدام شرکت‌ها بیشترین سهم بازار خودرو را در اختیار دارند؟
بخش خودروسازی جهانی از سال 2020، با کاهش تقاضا و توقف تولید ناشی از همه‌گیری کووید 19 و کمبود نیمه‌هادی‌های خودرو مواجه شده است. این کمبود تراشه به حذف حدود 3 /11 میلیون خودرو از تولید جهانی در سال 2021 منجر شد و پیش‌بینی‌ها تخمین می‌زند که این اختلالات در زنجیره تامین خودرو به حذف هفت میلیون دستگاه دیگر از تولید در سال 2022 کمک کرد. کاهشی که در طول همه‌گیری ثبت شده و 7 /66 میلیون دستگاه در سال 2021 فروخته شد. پیش‌بینی می‌شود با وجود افزایش حجم فروش در سال 2023، میزان فروش همچنان کمتر از سطوح سال 2019 باشد. بر اساس آمارها بازار جهانی صنعت خودرو در سال 2022 بیش از 9 /2 هزار میلیارد دلار ارزش دارد و برآوردها حاکی از رشد متوسط سالانه 1 /3درصدی این صنعت در سال‌های اخیر است. این در حالی است که ارزش بازار این صنعت بین سال‌های 2017 تا 2022 به‌طور میانگین سالانه 6 /0 درصد ریزش داشت. این موضوع نشان می‌دهد که افت این صنعت از افت کل اقتصاد جهانی ناشی از پاندمی کووید 19 بیشتر بود. پیش‌بینی می‌شود این صنعت بین سال‌های 2020 تا 2030 به‌طور میانگین سالانه 71 /3 درصد رشد را به ثبت برساند. در حال حاضر از نظر اندازه بازار صنعت خودرو بزرگ‌ترین صنعت تولیدی جهان محسوب می‌شود.
بازار خودرو شامل انواع مختلفی از وسایل نقلیه می‌شود، که بر اساس سوخت مصرفی می‌توان آنها را به خودروهای برقی، خودروهای هیبریدی، خودروهای گازی، خودروهای برقی پیل سوختی، خودروهای بنزینی و خودروهای گازوئیلی دسته‌بندی کرد. در حالی که جهان به سمت انرژی‌های پاک‌تر در حرکت است، خودروهای بنزینی و گازوئیلی دست‌کم تا پایان این دهه همچنان سهم بسیار زیادی در صنعت خودرو خواهند داشت. چین و آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو جهان هستند و برخی از بازیگران بزرگ این صنعت شامل تویوتا، فولکس‌واگن، دایملر، فورد، هوندا، بایریچ موتورز، جنرال‌موتور، فیات کرایسلر، هیوندایی و نیسان می‌شوند.
صنعت خودرو یکی از مهم‌ترین صنایع یکپارچه جهان است که ارزش آن در حال حاضر بیش از 8 /2 هزار میلیارد دلار برآورد می‌شود. این صنعت نه‌تنها به خودی خود بلکه به این دلیل که یک صنعت بنیادی برای صنایع دیگر نظیر حمل‌ونقل محسوب می‌شود، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با توجه به اینکه اقتصاد جهانی به دلیل پیشرفت‌های دیجیتال و فناورانه به تغییرات سریع خود ادامه می‌دهد، صنعت خودرو احتمالاً در بزرگ‌ترین تقاطع خود قرار دارد. بر اساس گزارش مک‌کینزی چهار روند فناوری‌محور روی این صنعت تاثیرگذار است. رانندگی خودکار، اتصال، خودروهای برقی و جابه‌جایی متنوع. در حالی که وسایل نقلیه برای اقتصاد حیاتی هستند، نمی‌توان انکار کرد که وسایل نقلیه‌ای که برای کار کردن به سوخت‌های فسیلی نیاز دارند به دلیل تاثیر منفی آنها بر محیط زیست باید منسوخ شوند. به همین دلیل است که اقتصادهای غربی نظیر اروپا و آمریکای شمالی در حال جایگزینی خودروهای سوختی با خودروهای برقی هستند. اکثر شرکت‌های خودروساز اعلام کرده‌اند که به حوزه خودروهای برقی ورود خواهند کرد در حالی که برخی دیگر نیز در حال توسعه صنایع زیرساختی و شارژ خودروهای برقی هستند.
چین، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو جهان، ابتکاری را برای تشویق خودروسازی به حرکت به سمت خودروهای برقی راه‌اندازی کرده است. با وجود این، هنوز در مورد اینکه آیا خودروهای برقی واقعاً دوستدار محیط‌زیست هستند تردید وجود دارد. خودروهای برقی برای حرکت به باتری‌های لیتیومی نیاز دارند و این باتری‌ها باید بعد از چند سال و با هزینه هزاران دلار جایگزین شوند. استخراج لیتیوم نیز به شدت به محیط زیست آسیب می‌زند و این انتقادی است که برخی از فعالان زیست‌محیطی نسبت به صنعت خودروهای برقی دارند. در حالی که توسعه خودروهای برقی انتشار گازهای گلخانه‌ای را به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تغییرات اقلیمی کاهش می‌دهد و ردپای کربن کمتر می‌شود اما باید دید که آیا راهکار بهتری در سال‌های آینده کشف خواهد شد یا خیر.
با این حال با توجه به نااطمینانی‌های اقتصادی آینده صنعت خودرو مشخص نیست. بحران انرژی که به وسیله جنگ روسیه و اوکراین تشدید شده، این صنعت و زنجیره تامین آن را دچار اختلال کرده است. با اختلال در زنجیره تامین، هزینه تولید افزایش یافته و در حالی که تقاضای جهانی تقریباً بالاست، قیمت خودرو نیز به سمت نجومی شدن حرکت کرده است. با این حال مشخص نیست که این اختلالات چه زمانی کاهش پیدا کرده و قیمت‌ها به وضعیت نرمال خود بازمی‌گردند. تهدید رکود در اقتصاد جهانی نیز عامل دیگری است که صنعت خودرو را تحت فشار گذاشته است.
در چنین شرایطی بزرگ‌ترین خودروسازان دنیا در مجموع درآمدی حدود دو هزار میلیارد دلار را به ثبت رساندند که سهم دو خودروساز برتر از این میان بیش از 500 میلیون دلار بوده است. اما 15 برند برتر خودروسازی جهان چه شرکت‌هایی بوده‌اند؟
15- بی وای دی (BYD)
کل درآمد این شرکت در سال 2022 معادل 48 میلیارد و 450 میلیون دلار بوده است. این شرکت که یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان جهان از نظر درآمدی است چهارمین شرکت بزرگ تولیدکننده خودروهای برقی نیز به‌شمار می‌رود.
14- رنو
این شرکت که بزرگ‌ترین خودروساز فرانسوی محسوب می‌شود درآمدی معادل 49 میلیارد و 150 میلیون دلار را به ثبت رسانده است. رنو در سال 2021 بیش از 5 /2 میلیون خودرو تولید کرده و بیش از 170 هزار کارمند در سراسر جهان دارد.
13- کیا
کل درآمد این شرکت معادل 62 میلیارد و 861 میلیون دلار به ثبت رسیده است. این خودروساز کره‌ای قدیمی‌ترین شرکت خودروسازی این کشور بوده و بیش از 4 /1 میلیون خودرو در سال تولید می‌کند. کیا دارای 14 خط تولید و مونتاژ در هشت کشور مختلف بوده و شبکه‌ای شامل سه هزار توزیع‌کننده و نمایندگی در سراسر دنیا دارد. محصولات کیا در بیش از 170 کشور دنیا به فروش می‌رسند و تعداد کارمندان رسمی این شرکت بیش از 40 هزار نفر است.
12- نیسان
این خودروسازی ژاپنی که محصولات خود را تحت برندهای نیسان، اینفینیتی و داتسون به فروش می‌رساند در سال 2018 بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده خودروهای برقی بود. درآمد این شرکت خودروساز 68 میلیارد و 779 میلیون دلار به ثبت رسیده است.
11- تسلا
با وجود اینکه تسلا به دنبال سهم بازار بیشتری است، همچنان باارزش‌ترین شرکت خودروسازی دنیا محسوب می‌شود. تسلا که در سال گذشته 74 میلیارد و 863 میلیون دلار درآمد داشت یکی از پیشگامان صنعت خودروهای برقی و بزرگ‌ترین فروشنده خودروهای برقی جهان است. شرکت تسلا عمدتاً به دلیل اقدامات مدیرعامل جنجالی خود ایلان ماسک، با جنجال‌ها و دعاوی بسیاری مواجه شده است.
10- هیوندایی
بزرگ‌ترین شرکت خودروساز کره‌ای در سال گذشته 105 میلیارد و 326 میلیون دلار درآمد داشته است. این شرکت که یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان آسیا محسوب می‌شود همچنین مسوول بزرگ‌ترین واحد قطعات و تجهیزات خودرو آسیاست. در این کارخانه‌ها حدود 6 /1 میلیون نفر مشغول به کارند در حالی که خود شرکت خودروسازی بیش از 75 هزار نفر کارمند دارد. هیوندایی محصولات خود را در بیش از 190 کشور دنیا به فروش می‌رساند.
9- سایک موتور (SAIC)
بزرگ‌ترین خودروساز چین در سال گذشته بیش از 108 میلیون دلار درآمد فروش داشته است. برخی از بزرگ‌ترین برندهای این خودروسازی شامل باوجون، ام‌جی، روئوه، مکسوس و آی‌ام هستند. این شرکت همچنین یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو الکتریک در جهان است. تیراژ تولید این شرکت در سال 2021 از مرز 4 /5 میلیون دستگاه خودرو گذشته بود.
8- هوندا موتور
ژاپن در فهرست 15 شرکت برتر خودروساز دنیا، دو نماینده دارد که یکی از آنها هونداست. نخستین شرکت خودروساز ژاپنی، یک صادرکننده خالص به ایالات متحده آمریکاست. این شرکت بیش از 200 هزار کارمند در سراسر جهان دارد و محصولات آن در بیش از 150 کشور فروخته می‌شود. برخی از پرفروش‌ترین محصولات هوندا شامل سیویک، آکورد، HR-V و CR-V هستند. هوندا آکورد نزدیک به 40 سال است که پرفروش‌ترین خودرو در آمریکا محسوب می‌شود. درآمد این شرکت 117 میلیارد دلار به ثبت رسیده است.
7- بیامدبلیو
دومین سازنده خودرو آلمانی و رقیب مرسدس بنز یکی از معروف‌ترین برندهای خودرو دنیاست. بیامدبلیو که در سال گذشته حدود 140 میلیارد دلار فروش داشته به دلیل فروش محصولات لوکس معروف است. رولزرویس که یکی از باپرستیژترین برندهای خودرو جهان است، محصول این شرکت خودروساز است.
6- جنرال موتورز
دومین خودروساز بزرگ آمریکا تا سال 2008 و به مدت 77 سال بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی دنیا بود تا اینکه تویوتا جای آن را گرفت. شرکت جنرال موتورز که بیش از 147 میلیارد دلار درآمد را در سال گذشته به ثبت رسانده در هشت کشور دنیا واحد عملیاتی دارد و محصولات خود را در بیش از 30 کشور دنیا به فروش می‌رساند. برخی از بزرگ‌ترین برندهای جنرال‌موتورز شامل بیوک، کادیلاک و شورولت است.
این شرکت اعلام کرده تا سال 2035 تولید تمامی خودروهای موتور دیزلی خود را به اتمام خواهد رساند که این اقدام همراستا با چشم‌انداز دستیابی به هدف کربن صفر تا سال 2040 خواهد بود.
5- فورد
بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو آمریکا در یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده خودرو جهان، گروه خودروسازی فورد است. این شرکت با درآمدی معادل 151 میلیارد و 736 میلیون دلار قدیمی‌ترین خودروساز در میان 15 شرکت برتر جهان به حساب می‌آید. علاوه بر حضور در آمریکا، فورد در کشورهایی چون چین، تایوان، تایلند و ترکیه سرمایه‌گذاری مشترک انجام داده و محصول تولید می‌کند. فورد که به دلیل معرفی خطوط مونتاژ تخصصی خود مشهور است یکی از تاثیرگذارترین شرکت‌ها در صنعت خودرو جهان به حساب می‌آید.
4- مرسدس بنز
مرسدس بنز یکی از قدیمی‌ترین تولیدکنندگان خودرو جهان است و بزرگ‌ترین خودروساز اروپا محسوب می‌شود. این شرکت با درآمدی بالغ بر 153 میلیارد دلار به دلیل خودروهای لوکس و باکیفیت خود به سمبل کلاس و پرستیژ معروف است. این شرکت همچنین با همکاری برندهای دیگر به صورت محدود محصولاتی ویژه تولید می‌کند که هزینه کمتری نسبت به خودروهای خود دارد.
3- استلانتیس
این شرکت خودروساز که در سال 2021 از ادغام دو شرکت خودروساز فیات کرایسلر و PSA تشکیل شد در سال گذشته بیش از 175 میلیارد دلار درآمد داشته است. استلانتیس نزدیک 300 هزار کارمند در سراسر جهان دارد و برندهای بزرگی نظیر کرایسلر، دوج، جیپ، مازراتی، آلفا رومئو و پژو از محصولات این شرکت خودروسازی هستند.
2- تویوتا
دو شرکت برتر این فهرست اختلافی فاحش با رتبه سوم دارند. تویوتا با درآمدی نزدیک به 255میلیارد دلار بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی ژاپن و آسیاست. این شرکت سالانه بیش از 10 میلیون دستگاه خودرو تولید می‌کند که معروف‌ترین خودرو هیبریدی جهان یعنی تویوتا پریوس یکی از آنهاست. بعد از جنگ جهانی دوم، گروه خودروسازی تویوتا با همکاری آمریکا تکنیک‌ها و فناوری تولید خودرو را فراگرفت و همین موضوع منجر به این شد که این کشور به بزرگ‌ترین خودروساز دنیا تبدیل شود. البته پیش از اینکه سال گذشته فولکس‌واگن جای این شرکت را بگیرد. تویوتا همچنین تولیدکننده پرفروش‌ترین خودرو تاریخ یعنی تویوتا کرولاست. این خودرو تا سال 2021 بیش از 50 میلیون دستگاه فروش داشته که 30 میلیون بیشتر از دومین خودرو پرفروش جهان است.
1- فولکس‌واگن
در صدر این فهرست شرکت فولکس‌واگن با فروشی نزدیک به 283 میلیارد دلار قرار دارد. این شرکت که از نظر تعداد خودروهای تولیدی چندین سال است رتبه نخست جهان را به خود اختصاص داده، در آلمان قرار دارد. بزرگ‌ترین بازار فولکس‌واگن، چین است که سهم 40درصدی از محصولات این کمپانی دارد.
فولکس‌واگن در ابتدا به وسیله حزب نازی در دهه 1930 تاسیس شد و چشم‌انداز آدولف هیتلر این بود که برای آلمانی‌ها خودرو مقرون‌به‌صرفه تولید کند. در واقع، شهر ولفسبورگ که مقر این شرکت است به منظور سکنی گزیدن کارکنان این شرکت ایجاد شد. برخی از بزرگ‌ترین و مشهورترین برندهای فولکس‌واگن شامل بنتلی، لامبورگینی، آئودی، اسکودا، پورش و فولکس‌واگن می‌شود. این شرکت همچنین در سال‌های اخیر یکی از بزرگ‌ترین رسوایی‌هایی تاریخ صنعت خودرو را به بار آورد و پذیرفت تا مشکل نرم‌افزاری بیش از 11 میلیون خودرو خود را که آزمایش انتشار را فریب داده بود، برطرف کند. شرکت فولکس‌واگن به دلیل این اتهام در مجموع بیش از 30 میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
