ابتلا به بی‌اعتباری
چگونه آلودگی هوا و بیت‌کوین مساله امنیت ملی می‌شود؟
جواد حیدریان: چگونه یک ساختار سیاسی بی‌اعتبار می‌شود؟ پرسشی که پاسخ آن را باید در نحوه سیاستگذاری و در نهایت در رفتار حکمرانی جست‌وجو کرد.
در ظاهر هیچ ساخت سیاسی‌ای علاقه‌مند نیست به بی‌اعتباری مبتلا شود، چراکه بی‌اعتباری می‌تواند همه دارایی‌های سیاسی و اجتماعی و در نهایت همه اقتصاد یک کشور را از بین ببرد. اما می‌توان دید در خلأ مکانیسم حل مساله، چگونه یک ساختار سیاسی دچار انباشت مطالبه و بحران می‌شود و در نهایت با بی‌اعتنایی به حاکمیت قانون و پیدا نکردن راه‌حل از مساله‌ای کوچک بحرانی بزرگ پدید می‌آید و دومینوی حوادث چگونه می‌تواند یک جامعه مدیریت‌نشده را در گرداب مشکلات غرق کند.
آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ در روزهای وارونگی هوا دی‌ماه امسال اگرچه در ماهیت با آلودگی سال‌های قبل تفاوتی نداشت اما در پوسته بیرونی آن و به دلیل انباشت مشکلات و زنجیره حل‌نشده از بحران‌ها، افکار عمومی نتوانست یا نخواست حرف هیچ مقام مسوولی را که البته نظر یکسانی درباره دلایل آلودگی هوا بر زبان جاری نکردند، درباره مشکل همیشگی آلودگی هوای دی‌ماه بپذیرد و در نهایت در شرایطی که زنجیره‌ای از ناکارآمدی مشاهده می‌شود، آلودگی هوا به مساله استخراج بیت‌کوین توسط چینی‌ها و برخی نهادهای خاص گره خورد. حال آنکه بنا به مستندات متخصصان حوزه برق مصرف بیت‌کوین در ایران تنها یک تا دو درصد برق مصرفی را شامل می‌شود.
حال آنکه می‌توان دید چگونه بی‌اعتباری خودخواسته توانست آلودگی هوای دی‌ماه را به مصرف بالای برق، مصرف بالای گاز، مصرف بالای مازوت و در نهایت استخراج بیت‌کوین پیوند دهد.
محمد طبیبیان اقتصاددان در یادداشتی درباره «مصرف برق و مزارع بیت‌کوین» نوشته است: «شنیده‌اید که حاج میرزا آقاسی، وزیر محمدشاه قاجار، پول زیادی برای حفر قنات هزینه می‌کرد که آبی از آن حاصل نمی‌شد. روزی تصادفاً شنید که دو مقنی با هم صحبت می‌کردند و می‌گفتند این قنات‌های حاجی آب به دست نمی‌دهد. حاج میرزا آقاسی به آنها گفت اگر برای مردم آب ندارد برای شما نان دارد. می‌پرسید این چه ربطی به حفاری بیت‌کوین دارد؟ خواهیم دید!»
با این همه تردیدی نیست که هیچ مقام رسمی‌ای علاقه ندارد سیاستگذار را در جامعه بی‌اعتبار کند اما نتیجه برخی رفتارها این سیگنال را به جامعه یا حتی دولت‌های دیگر می‌دهد که گویی هیچ ثباتی در یک ساخت سیاسی وجود ندارد چراکه ثبات و اعتبار ساخت سیاسی می‌تواند زمینه‌ساز ورود سرمایه، رشد و افزایش سرانه داخلی و در نهایت رفاه شهروندان شود. باید پرسید آیا ساختار سیاسی بی‌اعتباری را دوست دارد؟ چگونه بیت‌کوین تبدیل به مساله امنیت ملی می‌شود؟
