طرح ترامپ برای غزه

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از یک طرح جامع ۲۰ماده‌ای برای پایان دادن به جنگ در غزه رونمایی کرد. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: ترامپ در یک کنفرانس خبری مشترک با نتانیاهو در کاخ سفید، با اعلام اینکه به دستیابی به صلح در خاورمیانه «بسیار بسیار نزدیک» هستند، این روز را «یکی از بزرگ‌ترین روزهای تاریخ تمدن» خواند. این طرح که با مشورت شرکای منطقه‌ای تدوین شده، بر خلع‌سلاح کامل حماس، ایجاد یک ساختار حکومتی جدید در غزه و تضمین امنیت بلندمدت اسرائیل متمرکز است؛ اما با واکنش‌های متفاوتی از سوی طرف اسرائیلی، بازیگران منطقه‌ای و تحلیلگران مواجه شده است. به گزارش الجزیره، طرح ترامپ که آن را «اصول صلح» می‌نامد، مجموعه‌ای از تعهدات قاطع را از سوی کشورهای عربی و اسلامی برای مدیریت وضعیت پس از جنگ در غزه پیش‌بینی می‌کند. مهم‌ترین محورهای این طرح عبارت‌اند از: 1- خلع‌سلاح کامل حماس: کشورهای عربی و اسلامی متعهد می‌شوند که توانایی‌های نظامی حماس و سایر گروه‌های مقاومت را «فوراً» از بین ببرند. این شامل نابودی زیرساخت‌هایی مانند تونل‌ها، سلاح‌ها و تاسیسات تولید تسلیحات است. ترامپ با بیان اینکه «ما برای مقابله با حماس به این کشورها اتکا می‌کنیم»، افزود که به نظر می‌رسد خود حماس نیز خواهان پایان درگیری است. 2-حاکمیت تکنوکرات در غزه: بر اساس این طرح، اداره امور روزمره غزه به یک «رهبری تکنوکرات» از فلسطینیان که به هیچ جناح سیاسی وابسته نیستند، سپرده می‌شود. انتخاب این رهبری نه از طریق انتخابات، بلکه از سوی یک نهاد بین‌المللی جدید به نام «هیات صلح» صورت خواهد گرفت. 3- «هیات صلح» به ریاست ترامپ: این نهاد نظارتی که مسئولیت تضمین موفقیت توافق را بر عهده خواهد داشت، شخصاً از سوی دونالد ترامپ مدیریت خواهد شد. به گفته او، شخصیت‌هایی مانند تونی بلر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، نیز برای عضویت در این هیات ابراز تمایل کرده‌اند. ترامپ تاکید کرد که «حماس و دیگر گروه‌ها هیچ نقشی در این هیات نخواهند داشت». 4- نیروی ثبات‌بخش بین‌المللی: برای تامین امنیت بلندمدت، یک نیروی بین‌المللی با مشارکت آمریکا و شرکای عربی آن تشکیل خواهد شد تا پس از خلع‌سلاح حماس، بر امنیت غزه نظارت کند. این نیرو با اسرائیل، مصر و پلیس محلی جدید فلسطین همکاری خواهد کرد. بنیامین نتانیاهو در کنفرانس خبری ضمن حمایت از طرح ترامپ، آن را راهی برای دستیابی به اهداف جنگی اسرائیل، ازجمله بازگرداندن اسرا و حذف حماس توصیف کرد. بااین‌حال، اظهارات او در برخی موارد کلیدی با متن طرح ترامپ در تضاد بود. نتانیاهو تاکید کرد: «اسرائیل مسئولیت امنیتی، از‌جمله یک محدوده امنیتی را برای آینده قابل‌پیش‌بینی حفظ خواهد کرد.» این در حالی است که طرح ترامپ بر نقش نیروی بین‌المللی تاکید دارد.

امکان مذاکره

مسعود پزشکیان در آخرین روز سفر به نیویورک و در حاشیه هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی NBC آمریکا، به تشریح مهم‌ترین مواضع جمهوری اسلامی ایران پرداخت. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: او در این گفت‌وگو تصریح کرد: اگر قرار باشد ما را متهم کنند که اجازه نمی‌دهیم به مراکز هسته‌ای ما راه پیدا کنند، چطور انتظار دارند بعد از اسنپ‌بک بتوانند بیایند؟ این کاملاً نادرست است. ما اجازه دادیم و خواستیم این کار انجام شود و آن هم در چهارچوب قوانین بین‌المللی و معاهده ان‌پی‌تی که عضو آن هستیم. اما آنها نخواستند طبق این مقررات عمل کنند. وی همچنین تشریح کرد: ما توافقی با آژانس داشتیم و قرار شد طبق همان توافق عمل کنیم. در چهارچوب‌هایی که قرار بود تروئیکای اروپا با هم گفت‌وگو کنند، ما هم ارتباط خود را با آژانس اصلاح کنیم. آژانس بتواند بیاید بازدید کند و همزمان درباره مسائل موجود با آمریکا گفت‌وگو داشته باشیم. همچنین قرار بود به مواد غنی‌شده دسترسی پیدا کنند. در همه این موارد ما آماده بودیم که در چهارچوب توافق عمل کنیم. این آمریکاست که نمی‌خواهد و علاقه‌ای ندارد مسیر با صلح و آرامش پیش برود؛ همان‌طور که پیش از این هم برجام را پاره کرد. پزشکیان در ادامه گفت: ما با فرانسه و کشورهای اروپایی به جمع‌بندی رسیدیم و قرار بود آنها با گروه آمریکایی بنشینند و نحوه تعامل را هماهنگ کنند. بار اول توافق رد شد؛ سپس وزرای خارجه دوباره جلسه گذاشتند و با اروپا به توافقی رسیدند، اما دوباره آمریکایی‌ها آن را رد کردند. در حقیقت این آمریکاست که اجازه نمی‌دهد یک توافق میان ما و اروپا در نظام بین‌الملل شکل بگیرد. او در ادامه می‌گوید: ما در ایران آماده‌ایم آمریکا بیاید سرمایه‌گذاری کند و تحریم‌ها را بردارد، آن‌وقت می‌توانیم با هم گفت‌وگو کنیم.

ردوبدل پیام با آمریکا

سیدعباس عراقچی در جمع‌بندی اقداماتش در سفر به نیویورک گفت: هفته کاملاً فشرده‌ای در نیویورک داشتیم و فعالیت‌های مختلفی صورت گرفت. قسمتی از آن مربوط به بحث اسنپ‌بک می‌شود ولی ما درعین‌حال از فرصت حضور در مجمع عمومی همیشه برای پیشبرد روابط دوجانبه با کشورهای دیگر، حضور در مجامع بین‌المللی، جلسات مختلف در سازمان ملل و غیرسازمان ملل استفاده کرده‌ایم. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: وی ادامه داد: من با وزرای خارجه بیش از ۳۱ کشور ملاقات دوجانبه داشتم. هم بحث‌های هسته‌ای مطرح بود، هم مواضع کشور بیان شد و هم روابط دوجانبه با آن کشورها مرور شد و تصمیماتی درباره همکاری‌های اقتصادی و برگزاری کمیسیون مشترک هر کشور به تناسب خودش گرفتیم. وزیر خارجه تصریح کرد: در بحث اسنپ‌بک آنچه اتفاق افتاد، ما با یک تلاش برای امتیازگیری از جمهوری اسلامی ایران مواجه شدیم؛ امتیازات کاملاً غیرمعقول و ناشدنی. در مقابل، ما هم پیشنهاد‌های کاملاً معقول خود را که به اعتراف اروپایی‌ها هم کاملاً معقول بود، ارائه کردیم. در طول یک هفته، ملاقات‌های متعددی بین ما و سه کشور اروپایی، دبیرکل سازمان ملل و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شد. وی ادامه داد: تلاش بر این شد مصالحه‌ای بین پیشنهاد‌های دو طرف انجام شود که با زیاده‌خواهی مفرطی که آمریکایی‌ها داشتند و همراهی که کشورهای اروپایی انجام دادند، نتوانستیم به یک مصالحه برسیم. چرا؟ چون ما اینجا هستیم که از حقوق و منافع مردم ایران دفاع کنیم و قطعاً هیچ توافقی که متضمن منافع ایران نباشد از طرف ما، قابل‌پذیرش نیست. وی ادامه داد: مجموع فعالیت‌ها نشان داد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تا آخرین لحظه، هر اقدامی را که لازم باشد برای حفاظت از منافع ایران انجام می‌دهد. عراقچی با بیان اینکه با آمریکایی‌ها هم با واسطه هم بی‌واسطه، پیام‌هایی ردوبدل شد، گفت: درنهایت ما از این جهت آسوده‌خاطر هستیم که آنچه لازم بود انجام دهیم، انجام دادیم و مسلم و مسجل شد، تعبیری که رهبر معظم انقلاب فرمودند، یک‌بار دیگر مذاکره با آمریکایی‌ها یک بن‌بست محض است واقعاً در این حرکت هم نشان داده شد.

امضای فرمان اجرایی حمایت از قطر

کاخ سفید اعلام کرد، ترامپ فرمانی را امضا کرد که هرگونه حمله به قلمرو یا حاکمیت قطر را تهدیدی برای امنیت ایالات‌متحده می‌داند. در بیانیه کاخ سفید آمده است، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا فرمان ریاست‌جمهوری را امضا کرد که به‌طور قابل‌توجهی آنچه «تعهد آمریکا به امنیت قطر» خواند را تقویت می‌کند. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: بر این اساس، فرمان ریاست‌جمهوری تصریح می‌کند که آمریکا اقدامات مناسبی را برای «دفاع از منافع خود و قطر» انجام خواهد داد. کاخ سفید گفته است: «کشور قطر به‌عنوان میانجی در تلاش‌های ایالات‌متحده برای حل اختلافات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی مشارکت داشته است. دولت قطر متحدی ثابت‌قدم در مسیر صلح، ثبات و رفاه در خاورمیانه و فراتر از آن است.» این حرکت در شرایطی انجام می‌شود که رژیم صهیونیستی چندی پیش با چراغ سبز ایالات‌متحده، قطر را هدف حملات متجاوزانه خود قرار داد و درحالی‌که دوحه میانجی مذاکرات آتش‌بس جنبش حماس و تل‌آویو بود، آن را بمباران کرد و چندین عضو وابسته به حماس و یک نیروی امنیتی قطری را به شهادت رساند. این اقدام متجاوزانه موجی از محکومیت‌های بین‌المللی را به همراه داشت. در پی اقدام رژیم صهیونیستی، ایالات‌متحده تلاش کرد تا به دوحه اطمینان خاطر بدهد که بار دیگر هدف تحرکات خصمانه صهیونیست‌ها قرار نمی‌گیرد. در همین حال کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی به‌تازگی گزارش داد که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جریان دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا در کاخ سفید، با محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر قطر تماس تلفنی برقرار کرده و به دلیل حمله اخیر به دوحه از او عذرخواهی کرده است.

اینترنت، قربانی جنگ

رسانه‌های محلی افغانستان گزارش دادند که خدمات فیبر نوری سراسر کشور قطع شده است. این اولین‌بار بوده که از زمان به قدرت رسیدن طالبان در آگوست ۲۰۲۱، افغانستان با چنین قطعی مواجه شده است. گروه مدافع دسترسی به اینترنت نت‌بلاکس نیز با استناد به داده‌ها تایید کرده اتصال اینترنت در افغانستان به ۱۴ درصد سطح معمول خود «فروپاشیده» و اختلال تقریباً کامل در خدمات مخابراتی سراسر کشور برقرار است. این گروه افزود: «این حادثه به احتمال زیاد توانایی مردم برای ارتباط با جهان خارج را به‌شدت محدود خواهد کرد.» آن‌گونه که ایران گزارش داده: درست پیش از قطع سراسری اتصال، شبکه تلویزیونی طلوع‌نیوز به نقل از منابع خود اعلام کرد که اینترنت فیبر نوری ممکن است در سراسر کشور قطع شود. روزنامه واشنگتن‌پست تلاش کرد با بیش از 12 نفر در سراسر افغانستان، ازجمله سخنگویان طالبان و فعالان حقوق زنان تماس بگیرد، اما هیچ‌یک از این پیام‌ها از طریق برنامه‌های پیام‌رسان دیجیتال قابل‌ارسال نبود. خبرگزاری‌های بین‌المللی آسوشیتدپرس و خبرگزاری فرانسه نیز اعلام کردند که نتوانسته‌اند با دفاتر خود در پایتخت کابل تماس بگیرند. منابع سفارت افغانستان به سی‌ان‌ان تایید کردند که اینترنت از سوی دولت افغانستان مسدود شده و تعداد بسیار محدودی از تلفن‌های همراه در آنجا فعال هستند. تلاش‌های سی‌ان‌ان برای تماس با مقامات طالبان از طریق برنامه‌های پیام‌رسان بی‌نتیجه مانده و هنوز بیانیه رسمی از این گروه منتشر نشده است. تبعات اقتصادی-اجتماعی بخش بانکی، گمرک و تجارت، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و همچنین هوانوردی و حمل‌ونقل همگی برای فعالیت به اینترنت وابسته هستند. قطعی اینترنت احتمالاً به رقابت طولانی‌مدت بین رهبری طالبان در قندهار که طی سال‌های اخیر، قدرتش به‌طور فزاینده‌ای افزایش یافته و برخی مقامات عمل‌گرای طالبان که وظیفه اداره امور روزمره کشور را بر عهده دارند، مرتبط است. درحالی‌که بوروکرات‌های طالبان در کابل از ابزارهای دیجیتال برای ترویج روایت خود در فضای آنلاین استقبال کرده‌اند، قندهار بارها علیه استفاده از فناوری مدرن مقاومت کرده و قوانین سخت‌گیرانه‌تری اعمال کرده است.