سلطانِ سنجی
تفکر حاصل جمع صفر با جوامع چه میکند؟
اقتصاددانی که در این شماره کافهاقتصاد در مورد او صحبت میشود کسی نیست جز رابرت کاکس مرتون، اقتصاددان آمریکایی، کسی که عاشق ریاضیات بود. البته بیسبال اولین علاقهاش بود. کاکس از کودکی به امور مالی علاقه داشت و بانکهای خیالی درست میکرد و در همان کودکی حجم موتور و سایر مشخصات دقیق تقریباً هر خودرویی را میدانست. پژوهشهای مرتون بسیاری از حوزههای نظریه مالی را پوشش میدهد، اما او نوبل اقتصاد را برای کارش بر روی ارزشگذاری اختیار معامله دریافت کرد. موضوع دیگر این شماره کافه در مورد تفکر حاصل جمع صفر است. الگویی که این روزها در جنبههای مختلف اقتصاد و زندگی اجتماعی و فردی به چشم میخورد؛ این باور که موفقیت دیگری به معنای شکست من است. این بینش افراطی همکاری را به رقابت تبدیل میکند، جایی که هیچ دلیلی برای رقابت نیست. این برداشت قطبی شدن را تشدید میکند، به بیاعتمادی دامن میزند و نوآوری را سرکوب میکند. استفانی استانچوا، استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد، اشاره میکند که این تفکر از ناکجاآباد نیامده، بلکه از محیط اقتصادی افراد، خانواده و حتی نسلهای قبلترشان ریشه میگیرد. در دیگر مطلب این شماره کتاب «اشتغال مرده است» را معرفی میکنیم. کتاب توضیح میدهد که ساختارهای کاری مرسوم که مدتها بر زندگی حرفهای ما حاکم بودهاند در حال واژگون شدن هستند و به نظر میرسد اشتغال در مفهوم سنتی آن در حال از بینرفتن است. با به عرصهآمدن فناوریهای تحولآفرین مانند هوش مصنوعی و فناوریهای وب 3 مردم باید چگونه خود را با این تغییرات هماهنگ کنند.