پیشروی بی‌خانمانی

  مریم شکرانی: «وام 480 میلیون‌تومانی پرداخت می‌شود؟» ... «از چه زمانی؟» ... «قسطش چقدر است؟» ... «چقدر؟؟!» ... دیالوگ که به اینجا می‌رسد مشتری‌ها سرشان را زیر می‌اندازند و از پشت باجه بانک دور می‌شوند.

خیلی از آنها نمی‌دانند که نزدیک به 60، 70 میلیون تومان هم باید بدهند و وام را بخرند یا نمی‌دانند علاوه بر رهن سند، ضامن نسبتاً پولدار با حقوق بالا می‌خواهند.

آنها معمولاً خانه‌به‌دوش‌هایی هستند که به قول خودشان در هفت آسمان یک ستاره هم ندارند! پارسال عید قیمت مسکن حول و حوش متری 15میلیون تومان بود و حالا به بیشتر از 30 میلیون تومان رسیده است. رشد بی‌امان قیمت مسکن خیلی‌ها را از تهران آواره کرد و به حواشی شهر کشاند. خیلی‌ها به شهرستان‌ها برگشتند و بعضی هم به ناچار دست به دامن مسکن مهر شدند. خانه‌هایی که در اصطلاح عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم، تنها «خوابگاه»هایی در «بیابان» هستند اما حالا وضعیت بازار مسکن به شرایطی رسیده که لنگه کفش کهنه در بیابان نعمت شده است.

آخرین سرشماری‌های آماری، جمعیت مستاجران کشور را بین 30 تا 40 درصد خانواده‌ها تخمین زده است که البته تهران با حدود نصف جمعیت مستاجر، اجاره‌نشین‌ترین استان ایران است.

علاوه بر این آمارهای رسمی می‌گویند که بین 11 تا 25 میلیون نفر حاشیه‌نشین و بدمسکن در ایران زندگی می‌کنند و البته آمارهای غیررسمی اعداد بالاتری را تخمین می‌زنند. در واقع تقریباً نزدیک به یک‌سوم جمعیت کشور مسکن مناسب ندارند و در این میان محمدرضا محبوب‌فر، عضو انجمن آمایش سرزمین ایران هم سال گذشته به برنا گفته بود که هفت میلیون و 600 هزار نفر ایرانی در حاشیه گورستان‌ها زندگی می‌کنند.

با این حساب بخش بزرگی از مردم ایران توان استفاده از وام مسکن را ندارند. آن هم وام‌هایی که گاه قسطشان به شش هفت میلیون تومان در ماه می‌رسد و اقساطی نزدیک به 5 /1 برابر حداقل حقوق در ایران را دارند.

 حالا تورم دورقمی چنان غائله‌ای به پا کرده که وام مسکن و مسکن حمایتی هم نصیب دهک‌های نسبتاً پردرآمد می‌شود و سر بسیاری از بی‌خانمان‌ها و مستاجران همچنان بی‌کلاه می‌ماند. به جز این، رشد بدون توقف قیمت مسکن و اجاره‌بها هرسال تعداد زیادی از مستاجران را فقیر و فقیرتر می‌کند و به جمعیت حاشیه‌نشینان می‌رساند. در این شرایط باید گفت که وام مسکن هم مثل مسکن ملی و مسکن مهر دیگر به کار خیلی‌ها نمی‌آید و نمی‌تواند جلوی پیشروی سریع بیغوله‌نشینی در ایران را بگیرد؛ جلوی گسترش منظره‌های فقر و بی‌خانمانی... .