اولتیماتوم واشنگتن به کاراکاس
خرید نفت چین از ایران افزایش یافت
گزارشهای تازه خبرگزاری رویترز که از سوی چندین رسانه داخلی از جمله برنا و تابناک بازتاب یافته، نشان میدهد بحران سیاسی ونزوئلا وارد مرحله جدیدی شده است. بر اساس این گزارشها، نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، در تماسی تلفنی با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، آمادگی خود را برای کنارهگیری از قدرت و ترک کشور اعلام کرده است، مشروط بر عفو کامل قضایی برای خود و خانوادهاش، رفع تحریمها و مختومه شدن پروندهاش در دیوان کیفری بینالمللی. دنیای اقتصاد در تحلیلی نوشته است که مادورو درعینحال از ترامپ خواسته تا «دلسی رودریگز»، معاون رئیسجمهور، تا زمان برگزاری انتخابات جدید اداره دولت موقت را بر عهده گیرد. بااینحال، این درخواستها با پاسخ سرد ترامپ مواجه شد. بنابر گزارش رویترز، ترامپ اکثر خواستههای مادورو را نپذیرفته و تنها یک هفته فرصت «عبور امن» به او داده است. این مهلت که روز جمعه منقضی شد، به اعلام بسته شدن حریم هوایی ونزوئلا از سوی ترامپ در روز شنبه منجر شد. در همین حال، وزارت امور خارجه چین در واکنش به تشدید تنشها، با دخالت خارجی تحت هر بهانهای در امور داخلی ونزوئلا مخالفت کرد. سخنگوی این وزارتخانه از همه طرفها خواست برای حفظ آمریکای لاتین و کارائیب بهعنوان «منطقهای صلحآمیز» اقدام کنند. همزمان، گروهی از سناتورهای آمریکایی شامل دموکراتها و جمهوریخواهان، در بیانیهای مشترک اعلام کردند در صورت حمله نظامی غیرمجاز به ونزوئلا، قطعنامهای برای وادار کردن کنگره به رایگیری درباره جلوگیری از استفاده از نیروهای آمریکایی ارائه خواهند کرد. به گزارش ایسنا، این سناتورها اقدام نظامی را اشتباهی بزرگ و پرهزینه خواندهاند که جان نیروهای نظامی آمریکا را به خطر میاندازد.
چرا مذاکرات شکست خورد؟
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در مصاحبهای با رسانه عمانی، سفر اخیر خود به مسقط را بسیار مهم خواند و گفت نشست ویژهای درباره نقش میانجیگری کشورها، بهویژه عمان، برگزار شد. در این گفتوگو چرایی شکست مذاکرات ایران و آمریکا، اعتمادسازی میان ایران و شورای همکاری خلیج فارس و پرونده سوریه مورد بحث قرار گرفت. به گزارش دنیای اقتصاد، عراقچی در مصاحبه با برنامه «مع موسی الفرعی» تاکید کرد که عمان از سال ۲۰۱۰ بارها میانجی موفق ایران و آمریکا بوده؛ مذاکرات محرمانه ۲۰۱۰ در عمان درنهایت به برجام منجر شد، اما مذاکرات غیرمستقیم سال ۲۰۲5-۲۰۲۴ پس از پنج دور، بهدلیل زیادهخواهی آمریکا، یعنی اصرار بر «غنیسازی صفر» و سپس حمله رژیم صهیونیستی آمریکا به ایران، ناکام ماند. او گفت حتی در آستانه دور ششم، نزدیک به توافق بودیم اما اولین موشک اسرائیل «وسط میز مذاکره» اصابت کرد و دیپلماسی را نابود کرد. به گفته وزیر خارجه، خیلی به توافق نزدیک بودیم و در پنج دور مذاکرات به راهحلهایی رسیدیم که میتوانست مشکل را حل کند. اما این راهحلها در واشنگتن رد شد و درنهایت نیروهای خواهان جنگ در آنجا غالب شدند. در ادامه عراقچی با اشاره به اینکه باب مذاکره همیشه باز است، گفت: «اصل نخست دیپلماسی و مذاکره این است که دو طرف با نیت واقعی برای تبادل منصفانه و برابر به میز مذاکره بیایند. اما اگر هدف یکی از طرفین تحمیل خواستههای خود باشد، چنین مذاکرهای شکل نمیگیرد و ثمری ندارد.» وی افزود: «بنابراین تنها راه، رسیدن به راهحلی متوازن است که منافع همه طرفها را در نظر بگیرد. من آن روزها جملهای گفتم که امروز هم تکرار میکنم: «اگر غنیسازی صفر میخواهید، توافقی میان ما نخواهد بود.» اما اگر «بمبِ صفر» میخواهید، ما توافق خواهیم کرد و امکان دستیابی به توافق کاملاً وجود دارد. بااینحال، معتقدم برخی عوامل در داخل آمریکا نمیخواستند که این مذاکرات به نتیجه برسد و همین باعث شد که مذاکرات به نتیجه نرسد.» او وضعیت کنونی روابط بینالملل را «قانون جنگل» توصیف کرد که آمریکا و رژیم صهیونیستی آن را هدایت میکنند و این رژیم با مصونیت کامل آمریکا، در دو سال اخیر به هفت کشور تجاوز و هماکنون اراضی سه کشور را اشغال کرده است.
آزمایش واقعی موشکهای ایران
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به اینکه اکنون حمله اسرائیل به ایران را چگونه ارزیابی میکند، گفت: «جنگ ۱۲روزه بیتردید خسارتهای سنگین و هزینههای زیادی بر ما تحمیل کرد، اما در دل خود برکاتی نیز داشت. مهمترین آنها این بود که موشکها و سلاحهای ما برای نخستینبار در یک جنگ واقعی آزمایش شدند؛ این ظرفیتها را بهطور کامل به کار گرفتیم، و همه نقاط قوت و ضعف برای ما آشکار شد. امروز میتوانم با اطمینان بگویم که از نظر دفاعی در جایگاهی بهتر از پیش از ۱۳ ژوئن قرار داریم، یعنی پیش از آغاز جنگ اخیر؛ چه از نظر کمیت و چه کیفیت تسلیحات و موشکهایمان.» وی افزود: «نقاط ضعف خود را شناختیم و همچنین نقاط ضعف دشمن را، و بسیاری از آنها را برطرف کردیم. همچنین بسیاری از سیاستهایمان را بازنگری کردیم. بهنظر من امروز از نظر دفاعی در وضعیتی بهتر از قبل از جنگ اخیر هستیم.»
سیر مثبت روابط تهران و ریاض
عراقچی در بخش دیگری از این مصاحبه درباره مناسبات ایران و عربستان سعودی توضیح داد: «روابط ایران و عربستان سعودی که با میانجیگری چین آغاز شد، اکنون مسیر بسیار مثبتی را طی میکند. امروز ما روابط مستحکمی با عربستان داریم. مشورتها میان ما ادامه دارد، رفتوآمدها برقرار است، و قرار است معاون وزیر خارجه عربستان طی روزهای آینده به تهران سفر کند.» وی همچنین گفت: «ایران و عربستان دو کشور بزرگ منطقهاند و همکاری و تفاهم میان آنها نقش مهمی در تقویت صلح و ثبات منطقه دارد. ما قطعاً در همین مسیر حرکت میکنیم. البته برخی اختلافنظرها درباره موضوعات خاص وجود دارد و این طبیعی است، اما مهم آن است که این اختلافات را از طریق گفتوگو و مشورتهای سیاسی و دیپلماتیک حل کنیم. و من نسبت به آینده این روابط بسیار خوشبین هستم.» عراقچی درباره طرحهای ادعایی اسرائیل درباره اسرائیل بزرگ توضیح داد: «ما باور داریم آینده این منطقه تنها به دست کشورهای منطقه ساخته میشود و امنیت آن نیز تنها از طریق همکاری کشورهای منطقه قابل تحقق است. درحالیکه دخالتهای خارجی مانع دستیابی به امنیت و ثبات میشود.»
بازداشت چهره معروف برجامی
فدریکا موگرینی، چهره سرشناس برجام و مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در پروندهای جنجالی مربوط به احتمال کلاهبرداری در پروژه آموزش دیپلماتهای آینده بازداشت شد؛ عملیاتی که با یورش همزمان به کالج اروپا و دفاتر دیپلماسی اتحادیه و بررسی دسترسی احتمالی به اطلاعات محرمانه همراه بود. ایسن نبعی نزدیک به پرونده اعلام کرد: فدریکا موگرینی، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در تحقیقات مربوط به یک پرونده مشکوک به کلاهبرداری در زمینه آموزش دیپلماتهای آینده بازداشت شده است. به گزارش تابناک، موگرینی که بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ «مسئول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا» بود، اکنون ریاست «کالج اروپا» (College of Europe) را بر عهده دارد؛ همان مدرسه عالی که در کنار دفاتر دیپلماسی اتحادیه اروپا در جریان این تحقیقات مورد یورش و بازرسی قرار گرفت. به گفته این منبع، او به همراه دو فرد دیگر بازداشت شده است. این عملیات مشترک با حضور پلیس فدرال بلژیک، دفتر مبارزه با تقلب اتحادیه اروپا و تحت نظارت دادستانی اروپا انجام شده است. تحقیقات بر این تمرکز دارد که آیا کالج اروپا یا نمایندگان آن به اطلاعات محرمانه مربوط به مناقصه راهاندازی «آکادمی دیپلماتیک اتحادیه اروپا» دسترسی داشتهاند یا خیر. این آکادمی برنامهای سالانه برای آموزش دیپلماتهای اروپایی در بروژ است که بودجه آن از طریق سرویس اقدام خارجی اروپا تامین میشود.
به گفته منابع مطلع، یکی از محورهای تحقیقات خرید یک ساختمان به ارزش 2 /3 میلیون یورو از سوی کالج اروپا در سال ۲۰۲۲ است؛ ساختمانی که برای اسکان دیپلماتهای شرکتکننده در دورههای آکادمی مورد استفاده قرار گرفت. این خرید در دورهای انجام شد که کالج اروپا با فشار مالی روبهرو بود و تنها مدت کوتاهی پیش از صدور مناقصهای انجام شد که درنهایت حدود ۶۵۴ هزار یورو بودجه در اختیار همان کالج قرار داد. تاکنون هیچکس رسماً متهم نشده و نتیجهگیری نهایی از سوی نهادهای اروپایی اعلام نشده است. کالج اروپا و آکادمی دیپلماتیک اتحادیه اروپا هر دو تحت مدیریت فدریکا موگرینی قرار دارند. او از سال ۲۰۲۰ رئیس کالج و از سال ۲۰۲۲ مدیر آکادمی شده است. در دو سال تحت بررسی، سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا نیز تحت مدیریت «جوزپ بورل» قرار داشت. سخنگوی او به درخواست رسانهها برای اظهارنظر پاسخ نداده است. سخنگوی کالج اروپا نیز از اظهارنظر خودداری کرد و یک مقام سرویس اقدام خارجی اروپا نیز گفت اطلاعاتی درباره این پرونده ندارد. پلیس فدرال بلژیک نیز تاکنون پاسخی ارائه نکرده است.
خرید نفت چین از ایران افزایش یافت
پس از آنکه پکن اواخر ماه گذشته دور جدیدی از سهمیههای واردات را صادر کرد، پالایشگاههای مستقل چین، دریافت نفت خام ایران را افزایش دادهاند. به گزارش ایسنا، بلومبرگ به نقل از منابع آگاه که خواستند نامشان فاش نشود، نوشت: چندین پالایشگاه مستقر در استان شاندونگ، هفته جاری، نفت خام را از مخازن ضمانتی در بنادر و پالایشگاهها دریافت کردهاند. آنها گفتند که بخش زیادی از نفت، قبل از سهمیه جدید خریداری شده است. پالایشگاههای خصوصی چین، معروف به «تیپات»، مشتریان اصلی نفت خام ایران و روسیه هستند، اما بهدلیل اتمام سهمیهها و پیامدهای تحریمها، مجبور شدند در سهماهه چهارم خرید خود را کاهش دهند. پکن یک سیستم سهمیهبندی را اجرا میکند که بر اساس آن، میزان نفتی را که پالایشگاههای غیردولتی میتوانند وارد کنند، کنترل میکند. بااینحال، طبق گزارش شرکت ورتکسا، تقاضای کلی از سوی «تیپاتها» احتمالاً تا پایان سال همچنان کم خواهد ماند که بخشی از آن بهدلیل حاشیه سود ضعیف پالایش نفت است. مقامات چینی معمولاً در مورد سهمیه کلی سالانه راهنمایی ارائه میدهند، اما جزئیاتی در مورد سهمیههای صادرشده در طول سال که رقم کل واقعی را تشکیل میدهند، ارائه نمیدهند. به گفته تحلیلگران، در سهمیه اخیر، حدود ۲۰ شرکت پالایش نفت مستقل، بین هفت تا هشت میلیون تن سهمیه واردات دریافت کردند. طبق دادههای ردیابی کشتی که بلومبرگ گردآوری کرده است، دو ابرنفتکش حامل نفت ایران که در سواحل چین مستقر بودند، هفته جاری، محمولههای خود را در بنادر جداگانه چین تخلیه کردند. به گفته معاملهگران، برخی از محمولههای نفت سبک ایران در هفته جاری، با تخفیف حدود ۸ تا ۹ دلار در هر بشکه در مقایسه با نفت برنت ICE ارائه شدند، درحالیکه این تخفیف در ماه آگوست، حدود چهار دلار بود.