مذاکرات دشوار و مفید
کاخ سفید: عربستان متعهد به سرمایهگذاری ۶۰۰میلیارددلاری در آمریکا شد
دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالاتمتحده آمریکا روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت در شهر مسقط، پایتخت عمان، برگزار شد. «بدر البوسعیدی»، وزیر خارجه عمان، پیشتر در شبکه اجتماعی ایکس تایید کرده بود که پس از هماهنگیهای لازم با طرفین، این دور از مذاکرات روز یکشنبه برگزار خواهد شد. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، ریاست هیاتهای مذاکرهکننده را بر عهده دارند. آنگونه که ایرنا گزارش داده: ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران همانند ادوار گذشته بر اساس موضوعات در دستور کار مذاکرات شامل کارشناسان فنی حوزههای حقوقی، هستهای و اقتصادی است. وزیر خارجه ایران پیش از عزیمت به عمان تاکید کرد: «تیم کارشناسی ایران از قبل در مسقط مستقر شده تا در صورت لزوم از آنها بهرهبرداری شود. طرف مقابل نیز هر تیمی را که صلاح بدانند، حتماً همراه خواهند داشت.» اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در شبکه ایکس از پایان دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا خبر داد و نوشت: مذاکراتی دشوار اما مفید برای درک بهتر از مواضع یکدیگر و یافتن راههایی معقول و واقعبینانه برای حل مسائل مورد اختلاف. بقائی اعلام کرد: زمان و مکان دور بعدی گفتوگوها توسط هماهنگکننده عمانی اعلام خواهد شد.
همکاری اقتصادی راهبردی عربستان و آمریکا
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، که سهشنبه هفته گذشته برای دیدار با مقامات ارشد عربستان سعودی، از جمله «محمد بن سلمان» ولیعهد این کشور وارد ریاض شده است، توافقی تازه با عربستان امضا کرد. آنگونه که ایسنا گزارش داده: طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، محمد بن سلمان و ترامپ، توافق همکاری اقتصادی راهبردی بین واشنگتن و ریاض امضا کردند. دو کشور همچنین توافقنامههایی در زمینههای انرژی، دفاعی و معدنی امضا کردند. یک مقام سعودی که ریاست این رویداد را بر عهده داشت، همکاری مذکور را «همکاری اقتصادی راهبردی» نامید. اما او، جزئیات بیشتری از این توافق ارائه نکرد. پیش از این، رئیسجمهور آمریکا در دیدار خود با ولیعهد عربستان او را «دوست» خود خواند و بر دوستی کشورش با ریاض تاکید کرد. ترامپ به محمد بن سلمان گفت: «اول اینکه، من از دیدار با شما لذت میبرم و ما همدیگر را خیلی خوب میشناسیم و واقعاً معتقدم که خیلی همدیگر را دوست داریم. دوم اینکه، ایالاتمتحده سرمایهگذاری و مشاغل فوقالعادهای در کشور بزرگ شما به دست آورده است و ما به خدمترسانی بسیار خوب به کشور بزرگ شما ادامه خواهیم داد.» آنگونه که ایلنا گزارش داده: کاخ سفید نیز اعلام کرد دونالد ترامپ در جریان یک نشست در عربستان سعودی موفق به جلب تعهدات سرمایهگذاری به ارزش ۶۰۰ میلیارد دلار شده است. این نشست یکی از محورهای اصلی نخستین سفر خارجی ترامپ از زمان بازگشت به قدرت محسوب میشود. کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد که توافقهایی برای «تقویت امنیت انرژی، صنایع دفاعی، رهبری فناوری و دسترسی به زیرساختهای جهانی و منابع حیاتی معدنی» حاصل شده است.
دونالد ترامپ بعد از سفر به عربستان به قطر رفت و با «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر دیدار کرد. امیر قطر در این دیدار گفت: همه ما خواهان برقراری صلح در منطقه هستیم و امیدواریم که اینبار، این اتفاق بیفتد. وی خطاب به ترامپ گفت: میدانم که شما مرد صلح هستید و میخواهید صلح در منطقه برقرار شود. ما میتوانیم با یکدیگر برای برقراری صلح در منطقه ما یا دیگر مناطق همانند برقراری صلح در روسیه و اوکراین، همکاری کنیم. ترامپ نیز تاکید کرد: ما همدیگر را دوست داریم و با همدیگر در بالاترین سطح برای برقراری صلح در این منطقه و سراسر جهان تلاش کردیم، شما به ما برای برقراری صلح در مناطق زیادی همچون روسیه و اوکراین کمک میکنید و ما در این پرونده شاهد پیشرفت خواهیم بود. وی افزود: میخواهم از شما به خاطر همه چیز، دوستی و رهبری شما و کار فوقالعادهای که انجام میدهید، تشکر کنم. ما از مذاکراتمان که شامل برقراری صلح در منطقه و مسائل مربوط به سرمایهگذاری و انرژی خواهد بود، بسیار هیجانزدهایم.
ترامپ برای توافق با ایران شرط گذاشت
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در نشست شورای همکاری خلیجفارس گفت: کشورهای حاشیه خلیجفارس در خط مقدم ایجاد منطقهای باثبات، در صلح و شکوفایی قرار دارند. من شاهد اتحاد و دوستی چشمگیری میان شما بودهام. تمام جهان نظارهگر غرب آسیاست و بسیاری نیز نگاه حسادتآمیزی به آن دارند. آنگونه که ایسنا گزارش داده: رئیسجمهور آمریکا گفت: اگر فقط بتوانیم تاثیر بد خصومت گروه کوچکی از بازیگران بد را متوقف کنیم، فرصتهای فوقالعادهای برای این منطقه وجود دارد. او با انتقاد از دولت پیشین آمریکا گفت: دولت بایدن (رئیسجمهور پیشین آمریکا) اساساً با بیکفایتی، با قدرت دادن به ایران و نیروهای نیابتی آن و سرازیر کردن میلیاردها دلار برای آنها ویرانی و آشفتگی به بار آورد. واقعاً احمقانه بود و باورم نمیشد. ترامپ گفت: آن روزها به سر رسیدهاند و افراد حاضر در این جمع واقفاند که من به چه چیزی وفادارم؛ هیچگاه تزلزلی در آن ایجاد نشده است. ما در کنار دوستان و متحدانمان میمانیم و با خصومتی مقابله خواهیم کرد که همه ما را تهدید میکند. با وجود اینکه ایران تاکید کرده به دنبال ساختن یا دستیابی به سلاح هستهای نیست، رئیسجمهور آمریکا با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن که تاکنون چهار دور از آن با میانجیگری عمان برگزار شده است، ادعا کرد: من میخواهم با ایران توافق کنم. میخواهم اگر امکانش باشد، کاری انجام بدهم اما برای این کار، (ایران) باید برای همیشه و بهصورت راستیآزماییشده، تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را متوقف کند. آنها نمیتوانند یک سلاح هستهای داشته باشند. فکر نمیکنم کسی در این جمع نیز بگوید که میتوانند داشته باشند. ترامپ همچنین گفت: از تمام کشورها میخواهیم از تحریمهایی که علیه ایران وضع کردهایم، حمایت کنند. او با اشاره به اعمال تحریمها علیه ایران گفت: قویاً از تمامی کشورها میخواهم به ما در اجرای کامل تحریمهایی که بهتازگی علیه ایران اعمال کردهایم، کمک کنند. ما همچنین تحریمهای ثانویهای اعمال کردهایم که در برخی موارد تاثیر بدتری دارند. ترامپ با دفاع از سیاست موسوم به «کارزار فشار حداکثری» علیه ایران مدعی شد: وقتی من سمتم را (بهعنوان رئیسجمهور آمریکا) ترک کردم، ایران پول نداشت؛ آنها ورشکسته بودند. آنها پولی برای حماس و حزبالله نداشتند، نه حملهای در کار بود و نه حتی فکر حملهای. اگر من رئیسجمهور بودم، هیچ حملهای در کار نمیبود.
واکنش عراقچی به سخنان ترامپ علیه ایران در ریاض
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، در واکنش به سخنان اخیر ترامپ علیه کشورمان گفت: آنچه ایشان اظهار کردهاند مطالب بسیار فریبکارانهای است و آنچه درباره تصمیم کشورها برای اتخاذ مسیر توسعه گفتهاند همان مسیری است که ملت ایران با انقلاب اسلامی خودشان برای داشتن یک کشور مردمسالار، آزاد، مرفه و پیشرفته در پیش گرفتند و این آمریکا بوده است که با تحریمها و تهدیدهای نظامی خودش جلوی پیشرفت ملت ایران را گرفته است. آنگونه که تسنیم گزارش داده: عراقچی ادامه داد: یکی از دلایل مشکلات اقتصادی ملت ایران، آمریکا بوده است زیرا آنها خواستار یک نظام حکومتی وابسته و حرفگوشکن بودهاند و این با عزت ملت ایران در تناقض است.
حمایت اعراب از مذاکرات ایران و آمریکا
حمد بن عیسی آلخلیفه، پادشاه بحرین در نشست سران شورای همکاری خلیجفارس و آمریکا تصریح کرد موفقیت مذاکرات میان آمریکا و ایران، ثبات منطقه را تقویت و سطح شکوفایی کشورهای منطقه را افزایش میدهد. آنگونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: وی تلاشها برای موفقیت این مذاکرات را ستود و در ادامه گفت بحرین بر این باور است که ادغام استراتژیک میان کشورها به منظور تحقق امنیت و توسعه، رکن اصلی حفظ دستاوردها و پاسخ به مطالبات ملتها برای داشتن آیندهای باشکوهتر محسوب میشود. از اینرو، بحرین همواره به دنبال توسعه روابط اقتصادی و اجتماعی خود با آمریکاست. پادشاه بحرین ابراز امیدواری کرد این اجلاس به شروع مرحله جدیدی از همکاری رو به رشد، مشارکت پایدار و تفاهم متقابل برای منطقهای برخوردار از امنیت و ثبات و جهانی سرشار از صلح و آسایش منجر شود. اسعد بن طارق آل سعید، معاون نخستوزیر عمان در امور روابط و همکاری بینالمللی نیز در این نشست تاکید کرد: واقعگرایی و احترام متقابلی که مذاکرات کنونی میان آمریکا و ایران درباره منع گسترش سلاح هستهای از آن برخوردار است؛ باعث میشود به امکان رسیدن به توافق عملی و شرافتمندانه و پایدار بین دو طرف اعتماد داشته باشیم. آنگونه که خبر آنلاین گزارش داده: وی که به نیابت از سلطان عمان در این نشست حضور داشت، گفت: ما فضای مثبت مذاکرات بین آمریکا و ایران را ترغیب میکنیم. سیاست دیپلماسی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در ترغیب مذاکرات سازنده نقش دارد. اسعد بن طارق آل سعید گفت: روابط ما با آمریکا استراتژیک و طولانی است. ما نگران بحران انسانی در غزه هستیم. ما از نقش سازنده ترامپ درباره یمن قدردانی میکنیم. فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان نیز در یک نشست خبری گفت: عربستان بهطور کامل از مذاکرات هستهای (غیرمستقیم) ایران و آمریکا حمایت میکند و امیدوار است که نتایج مثبتی محقق شود.
دیدار ترامپ و الجولانی
کاخ سفید از دیدار دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا و ابومحمد الجولانی سرکرده تحریرالشام در ریاض خبر داد. این دیدار در حاشیه نشست سران شورای همکاری خلیجفارس و آمریکا برگزار شد. آنگونه که ایسنا گزارش داده: این جلسه پشت درهای بسته برگزار شد و به خبرنگاران اجازه حضور در این جلسه داده نشد. کاخ سفید بلافاصله اعلام نکرد که چه افراد دیگری در این جلسه حضور دارند اما خبرگزاری آناتولی گزارش داد که «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه، به صورت آنلاین با دونالد ترامپ، «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی و احمد الشرع دیدار کرد. به گزارش آناتولی، اردوغان در این دیدار گفت تصمیم ترامپ برای لغو تحریمها علیه سوریه از اهمیت تاریخی برخوردار است. در پی این دیدار کوتاه، کاخ سفید خواستههای ترامپ از رئیس موقت سوریه را اینطور اعلام کرد؛ سوریه توافقنامه ابراهیم با رژیم صهیونیستی را امضا کند، به همه عوامل خارجی بگوید سوریه را ترک کنند، گروههای فلسطینی را اخراج کند، به ایالاتمتحده کمک کند تا از ظهور مجدد داعش جلوگیری کند و مسئولیت بازداشتگاههای داعش در شمال شرقی سوریه را بر عهده بگیرید. در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از کاخ سفید گزارش داد: الشرع به ترامپ اطلاع داده است که از شرکتهای آمریکایی برای سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز سوریه دعوت میکند.