خودزنی
خسارت اقتصادی وقایع اخیر چقدر بود؟
صدف صمیمی: از روزهای ابتدایی مهرماه، شبکه اینترنت در ایران با اختلال و قطعی روبه‌رو شد. کاربران خطوط ایرانسل، همراه اول و شبکه‌های خانگی اعلام کردند در برخی از ساعات روز اصلاً به اینترنت دسترسی نداشته و در ساعات دیگر با استفاده از فیلترشکن‌های مختلف به این جهان بدون مرز وارد می‌شدند.
جدا از بررسی چرایی چنین تصمیمی از سوی مسوولان و ابعاد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی آن باید به آثار این رخداد در حوزه اقتصادی توجه ویژه‌ای کرد. پس از اختلال و قطعی اینترنت در سراسر کشور، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران از طریق نظرسنجی، با استفاده از پرسشنامه به بررسی تاثیر محدودیت‌ها بر کسب‌وکارها از منظر کاهش درآمد، افزایش هزینه یا اختلال در عملیات جاری شرکت‌ها (به صورت مستقیم و در کوتاه‌مدت) پرداخته است.
از پنجشنبه ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ اختلالات اولیه در دیتاسنترها آغاز شد. به گفته این سازمان این روند تا زمان تهیه گزارش مذکور -10 مهر 1401- با روند ثابتی ادامه داشت. در روز شنبه ۲ مهر، اختلالات داخلی در ارتباط بین دیتاسنتری و ارتباط با اینترنت بین‌الملل افزایش داشته و شدیدترین حالت را مخصوصاً در بخش داخلی تجربه کرده است. اختلالات در روزهای پنجشنبه و جمعه، ۷ و ۸ مهر شدت بیشتری داشته و تمرکزش از ساعت ۱۶ تا ۲۴ هر روز بوده است.
بر این اساس همان‌طور که گفته شد از شرکت‌های عضو سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، در قالب پرسشنامه با مشارکت 104 شرکت نظرسنجی از تاریخ 7 مهر 1401 تا 10 مهر 1401 صورت گرفت. آمار به‌دست‌آمده نشان می‌دهد بیش از ۴۱ درصد شرکت‌ها ۲۵ تا ۵۰ درصد درآمد خود را در این مدت از دست داده‌اند و حدود ۴۷ درصد هم بیشتر از ۵۰ درصد کاهش فروش داشته‌اند. بر اساس اطلاعات این گزارش از شرکت‌ها پرسیده شده که در صورت تداوم این محدودیت‌ها میزان خسارت روزانه آنها یعنی ترکیب فروش ازدست‌رفته و هزینه اضافه‌شده چقدر خواهد بود؟ پاسخ آن است که ۵۳ درصد روزانه ۵۰ میلیون تومان، ۲۱ درصد ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان، حدود ۱۸ درصد بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان و نزدیک به هشت درصد روزانه بالاتر از ۵۰۰ میلیون تومان خسارت می‌بینند.
باید گفت آمار و ارقام به‌دست‌آمده از یک نظرسنجی معتبر (با در نظر گرفتن ضریب خطا) شعار و وعده انتخاباتی نیست که برای تحقق و راستی‌آزمایی‌اش به زمان و گذر عمر نیاز باشد. اعداد بی‌پرده‌پوشی، به‌طور واضح برای گوش‌هایِ شنوا سخن می‌گویند. اختلال در شبکه اینترنت به اقتصاد کشور آسیب رسانده و باعث به دردسر افتادن صاحبان کسب‌وکارها شده و آمار مربوط به این اتفاق چنان روشن است که به نظر می‌رسد خودزنی در اقتصاد ایران رخ داده است. در این پرونده می‌خواهیم به ابعاد متفاوت این موضوع بپردازیم.
