دوسیه نااطمینانی‌ها
نااطمینانی سیاسی با اقتصاد چه می‌کند؟
محمد صاحبی: در میان روایت‌های معروف فوتبالی، داستان دروازه‌بان چارلتون بهترین توصیف از جامعه امروز ایران است. داستان دروازه‌بانی که سوت لغو بازی را نشنید و در حالی که داور، بازی را به خاطر مه غلیظ لغو کرده بود و همه بازیکنان از زمین خارج شده بودند، 15 دقیقه تک‌وتنها از دروازه تیمش دفاع کرد.
این اتفاق در دیدار تیم‌های چارلتون و چلسی در کریسمس سال ۱۹۳۷ رخ داد و طی آن داور، بازی را به دلیل مه غلیظ لغو کرد و همه بازیکنان به رختکن بازگشتند اما دروازه‌بان چارلتون که صدای سوت لغو بازی را نشنیده بود، تا 15 دقیقه بعد تک‌وتنها در زمین ماند تا از دروازه‌اش دفاع کند.
عکاسی موقعیت‌سنج موفق شد تصویر این دروازه‌بان را در حالی ثبت کند که خیلی جدی و به صورت نیم‌خیز درون دروازه ایستاده بود و نزدیک به 15 دقیقه در بازی لغوشده از دروازه‌اش دفاع کرد.
واقعیت این است؛ در زمینی که به دلیل مه غلیظ نه بازیگرانش دیده می‌شوند و نه محدوده‌اش مشخص است، فرقی نمی‌کند در چه پستی بازی کنید؛ مهاجم هم که باشید، شاید به خودتان گل بزنید. به همین دلیل تصویر دروازه‌بان چارلتون را بهترین تصویر برای نشان دادن نااطمینانی در جامعه ایران می‌دانند، با این تفاوت که از هر طرف به سمت دروازه ما توپ می‌بارد اما دروازه‌بان قدرت دیدن توپ‌ها را در مه غلیظ ندارد. چند سال است که در تجارت فردا درباره نااطمینانی و عوارض زیان‌بار آن می‌نویسیم اما این روزها دیگر کار از نااطمینانی گذشته و ما هم نمی‌دانیم چه واژه‌ای جایگزین آن کنیم به‌خصوص اینکه توپ نااطمینانی‌ها از زمین اقتصاد خارج شده و در زمین سیاست افتاده است.
اقتصاد ایران پیش از این سال‌ها گرفتار نااطمینانی‌های بزرگی نظیر تحریم شده بود. قطعی اینترنت یا پایان مذاکرات هسته‌ای نیز به نوعی برای جامعه نااطمینانی ایجاد کرده‌اند اما اعتراض‌های اخیر که از خیلی جهات با اعتراض‌های گذشته متفاوت هستند، این نگرانی را ایجاد کرده است که نااطمینانی سیاسی را نیز باید به فهرست نااطمینانی‌های موجود اضافه کنیم.
نااطمینانی سیاسی زمانی اتفاق می‌افتد که مسیر آینده سیاست‌های یک ساختار نامشخص است. طیف زیادی از رویدادها می‌تواند منجر به نااطمینانی سیاسی شود؛ از اعتراض‌های مردمی تا انتخابات پرحاشیه و ظهور و سقوط دولت‌ها. هرچه هست، این نااطمینانی باعث توقف سرمایه‌گذاری افراد و شرکت‌ها می‌شود و بر رشد اقتصاد اثر می‌گذارد. در این پرونده می‌خواهیم ببینیم نااطمینانی سیاسی چیست و چه مواردی را شامل می‌شود و کدام کشورها گرفتار آن هستند.
