دیپلماسی به وقت شانگهای
بمباران مقر ستاد کل ارتش و کاخ ریاست‌جمهوری سوریه توسط اسرائیل
نشست دوروزه وزیران امور خارجه سازمان همکاری شانگهای هفته گذشته با حضور سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران، وانگ یی رئیس دستگاه دیپلماسی چین، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و سایر همتایان از کشورهای عضو این سازمان در شهر بندری «تیان‌جین» چین فعالیت خود را آغاز کرد. هدف اصلی این نشست دوروزه، بررسی آخرین تحولات سیاسی، امنیتی و اقتصادی منطقه و هماهنگی برای اجلاس آتی سران سازمان همکاری شانگهای عنوان شده است؛ نشستی که قرار است پاییز ۱۴۰۴ در تیان‌جین برگزار شود. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: عراقچی که برای شرکت در بیست‌و‌پنجمین دوره اجلاس وزیران سازمان همکاری شانگهای دوشنبه‌شب وارد پکن شد، پیش از ظهر سه‌شنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۴ به همراه دیگر وزیران خارجه این سازمان با شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، دیدار کرد. قبل از این دیدار دسته‌جمعی، دیدار و گفت‌وگوی کوتاهی به صورت دوجانبه بین وزیر امور خارجه ایران و رئیس‌جمهور چین صورت گرفت. همچنین رایزنی هسته‌ای وزرای خارجه ایران و روسیه و چهار پیشنهاد ایران به سازمان همکاری شانگهای برای ارتقای عملکرد آن از دیگر رویدادهای مهم در تیان‌جین بود. عراقچی در نشست وزیران سازمان همکاری شانگهای سخنرانی کرد و از نقش این نهاد به‌عنوان نهادی که با یک‌جانبه‌گرایی و تهدیدهای نوظهور مقابله می‌کند، تقدیر کرد. وزیر خارجه با اشاره به تجاوز رژیم اسرائیل علیه کشورمان در بامداد ۱۳ ژوئن، آن را نقض آشکار ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد و مصداق یک اقدام مسلحانه تجاوزکارانه ارزیابی کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران خطاب به وزرای خارجه این سازمان تاکید کرد: «مایلم مراتب قدردانی صمیمانه خود را نسبت به کشورهای محترم عضو سازمان همکاری شانگهای ابراز کنم که با درک مسئولیت خطیر خود در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، تجاوزهای صورت‌گرفته علیه کشور من توسط دو ارتش مجهز به سلاح هسته‌ای را به‌شدت محکوم کرده‌اند.» رئیس دستگاه دیپلماسی در‌نهایت با اشاره به اینکه سازمان همکاری شانگهای در موقعیتی مناسب قرار دارد تا به‌عنوان ستون بنیادین نظم نوظهور چندقطبی جهانی ایفای نقش کند و با قاطعیت در برابر یک‌جانبه‌گرایی، جنگ‌طلبی و تلاش‌ها برای تضعیف حاکمیت کشورها بایستد، گفت جمهوری اسلامی ایران با احترام اولویت‌ها و پیشنهادهایی را با هدف ارتقای عملکرد و جایگاه سازمان همکاری شانگهای ارائه می‌دهد. بخش مهمی از سفر وزیر خارجه ایران به چین مربوط به رایزنی او با همتای روس است. وزارت امور خارجه روسیه با انتشار تصویری، از دیدار سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با وزیر امور خارجه ایران در شهر تیان‌جین چین خبر داد. بنابر اعلام وزارت امور خارجه روسیه، این دو دیپلمات در دیدار خود بر حل‌وفصل مسئله برنامه هسته‌ای ایران منحصراً به روش‌های سیاسی و دیپلماتیک تاکید کردند. وزرای امور خارجه درباره تماس‌های آتی در سطوح متعدد توافق کردند. تاکید طرفین بر حل‌وفصل دیپلماتیک مسئله برنامه هسته‌ای ایران در پی این مطرح شد که آمریکا دوم تیرماه با مداخله مستقیم در تجاوزگری رژیم صهیونیستی به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران، سه تاسیسات هسته‌ای در فردو، اصفهان و نطنز را با بمب‌های سنگرشکن هدف قرار داد. این تاسیسات آسیب زیادی دیده‌اند، اما افزایش سطح تشعشعات خارجی در آنها گزارش نشده است. لاوروف در دیدار با عراقچی تاکید کرد: زمان گفت‌وگو با ایران درباره تحولات فرارسیده است. وی همچنین در کنفرانس مطبوعاتی خود در حاشیه نشست وزرای خارجه سازمان همکاری شانگهای در چین در خصوص دیدار با عراقچی گفت با وزیر امور خارجه ایران در مورد راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز احتمالی برای مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای تهران گفت‌وگو کردیم.
بمباران دمشق
منابع خبری سوری می‌گویند دست‌کم دو حمله هوایی متوالی در اطراف ساختمان‌های دولتی، ازجمله وزارت دفاع و ساختمان فرماندهی ستاد کل ارتش، به وقوع پیوسته و صدای انفجارهای مهیبی پایتخت را لرزانده است. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: همچنین شبکه خبری المیادین به نقل از یک منبع محلی سوریه گزارش داد سه حمله هوایی رژیم صهیونیستی قصر الشعب (کاخ ریاست‌جمهوری سوریه) در مجاورت دمشق، جایی را که رئیس‌جمهور مرحله انتقالی در آن اقامت دارد، هدف قرار داد. جزئیات دقیق تلفات انسانی یا خسارات مادی هنوز اعلام نشده، اما منابع محلی از حضور گسترده نیروهای امدادی در محل انفجار خبر می‌دهند. ساعاتی پیش از این حمله یسرائیل کاتس وزیر جنگ رژیم صهیونیستی اعلام کرد ارتش به حملات خود علیه نظام موجود در سوریه ادامه می‌دهد. وی تاکید کرد نظام سوریه باید دروزی‌های موجود در السویدا را رها کند و نیروهای خود را به عقب بکشاند. رژیم صهیونیستی طی روزهای گذشته به بهانه حمایت از دروزی‌ها در جنگ با حکومت جولانی در استان السویدا، حملاتی را به مناطقی مختلف سوریه ازجمله جنوب این کشور انجام داده است. از زمان سقوط دولت بشار اسد در سوریه، درگیری‌هایی هراز‌چندگاه بین دروزی‌های سوریه با عناصر وابسته به جولانی به وقوع پیوسته است. از یک سو، اقلیت‌های مذهبی و قومیتی سوریه نگران اقدامات تمامیت‌خواهانه و افراطی عناصر وابسته به حاکمیت جدید تحت رهبری گروه مسلح افراطی هیات تحریرالشام به فرماندهی جولانی هستند و از سوی دیگر، رژیم صهیونیستی با حملات مکرر به توانمندی‌های نظامی سوریه و حمایت از اقلیت‌های قومی و هویتی در این کشور، در تلاش برای تقسیم آن به چند کشور ضعیف و کوچک است.
دیدار پزشکیان با وزیر کشور پاکستان
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور، در دیدار سید‌محسن نقوی، وزیر کشور پاکستان، با ابراز خرسندی از سطح مطلوب مناسبات دوجانبه، بر اهمیت تبادل هیات‌های دیپلماتیک و استمرار رایزنی‌های سازنده برای تعمیق و گسترش همکاری‌های همه‌جانبه میان جمهوری اسلامی ایران و پاکستان تاکید کرد. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: رئیس‌جمهور با اشاره به شرایط خطیر جهان اسلام، انسجام و هم‌افزایی میان کشورهای اسلامی را ضرورتی انکارناپذیر توصیف کرد و افزود: اگر دولت‌ها و ملت‌های مسلمان نسبت به اهمیت وحدت امت اسلامی آگاه باشند، می‌توانند به مثابه ید واحده، در برابر رژیم صهیونیستی که با تفرقه‌افکنی و جنایت در جوامع اسلامی به حیات خود ادامه می‌دهد، ایستادگی کنند. پزشکیان با تاکید بر اینکه رژیم صهیونیستی خواستار تضعیف و انشقاق در صفوف مسلمانان است، تصریح کرد: سیاستمداران و تصمیم‌سازان جهان اسلام باید نسبت به این راهبرد شوم آگاه باشند و با تعمیق انسجام و همبستگی میان ملل اسلامی، آن را خنثی سازند. رئیس‌جمهور ضمن قدردانی از حمایت‌های صمیمانه دولت پاکستان در جریان جنگ تحمیلی ۱۲روزه علیه جمهوری اسلامی ایران، اظهار داشت: دو کشور ایران و پاکستان از ظرفیت‌های فراوانی برای گسترش همکاری برخوردارند و جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد تا این ظرفیت‌ها را در جهت تعمیق روابط و افزایش کارآمدی تعاملات دوجانبه فعال سازد. در این دیدار، وزیر کشور پاکستان نیز ضمن ابلاغ سلام‌ها و احترامات نخست‌وزیر کشورش به رئیس‌جمهور و تبریک پیروزی ملت ایران در برابر تجاوز رژیم صهیونیستی، خاطرنشان کرد: باور ما بر این است که رهبری حکیمانه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و تدبیر و مدیریت جناب‌عالی، نقش تعیین‌کننده‌ای در این ایستادگی سرافرازانه داشت و این پیروزی، مایه مباهات امت اسلامی است. نقوی با یادآوری محکومیت صریح و سریع تجاوز رژیم صهیونیستی از سوی پاکستان، افزود: پاکستان از نخستین کشورهایی بود که ضمن محکومیت تجاوزگری رژیم صهیونیستی، بر حق مشروع جمهوری اسلامی ایران در دفاع از خود تاکید کرد.
ادعای ترامپ
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا هنگام ورود به واشنگتن در گفت‌وگو با خبرنگاران مدعی شد: «آنها (ایران) دوست دارند گفت‌وگو کنند. من عجله‌ای برای گفت‌وگو ندارم، زیرا ما سایت آنها را نابود کردیم.» آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: رئیس‌جمهوری آمریکا با تکرار ادعاهای اثبات‌نشده‌اش درباره حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران ادعا کرد: تاسیسات هسته‌ای ایران در حدی نابود شد که دیگر قابل‌استفاده نیست. ترامپ به حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای فردو اشاره کرد و مدعی شد: «آنها باید کوه دیگری را انتخاب کنند، (زیرا قبلی) خیلی آسیب دیده بود.» ترامپ درباره جنگ روسیه و اوکراین نیز گفت: اکنون تسلیحات در حال ارسال به اوکراین هستند. ناتو همه هزینه‌ها را به آمریکا بازخواهد‌گرداند و نیروهای ما در میدان حضور نخواهند داشت. رئیس‌جمهوری آمریکا در پاسخ به این سوال که چرا ۵۰ روز دیگر به ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه در مورد اوکراین فرصت داده است، گفت که پوتین ممکن است «به‌سرعت» نظرش را تغییر دهد. ترامپ تصریح کرد: «او (پوتین) می‌گوید که خواهان صلح است... اغلب می‌گوید که خواهان صلح است. امیدوارم که چنین باشد.» رئیس‌جمهوری آمریکا در چرخشی در مواضع خود درباره جنگ روسیه و اوکراین به ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه ۵۰ روز مهلت داد تا درباره پایان جنگ اوکراین به توافق برسد.
زمانی برای دور جدید مذاکرات تعیین نشده است
نشست خبری اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه، در پاسخ به سوالی در مورد تهدید اروپایی‌ها به استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران تاکید کرد: این موضوع هیچ مبنای حقوقی و بین‌المللی ندارد. وی ادامه داد: تهدید به استفاده از این سازوکار، یک کار سیاسی و اقدامی در راستای تقابل با ایران است که در صورت وقوع چنین اتفاقی با واکنش مقتضی از سوی ایران روبه‌رو می‌شود. سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به پرسشی در ارتباط با اخبار منتشرشده در ارتباط با دیدار استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده آمریکایی و سیدعباس عراقچی در آینده نزدیک گفت: در این زمینه هیچ تاریخ، مکان و زمانی تعیین نشده است. آن‌گونه که شرق گزارش داده: سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین درباره خبر اخیر آکسیوس در ارتباط با تاکید روسیه مبنی بر اینکه ایران باید غنی‌سازی صفر داشته باشد و واکنش روز گذشته وزارت خارجه روسیه به این خبر گفت: ما هر چند وقت یک‌بار شاهد انتشار این‌گونه اخبار برای ضربه زدن به روابط ایران با کشورهایی هستیم که با آنها ارتباط داریم. وی با بیان اینکه «وزارت خارجه روسیه و همچنین سفارتخانه این کشور در تهران در این ارتباط به‌صورت صریح موضع گرفتند»، خاطرنشان کرد: این خبر ساختگی بود و این اولین‌بار نیست که این‌گونه خبرهای ساختگی مطرح می‌شود. بقایی ادامه داد: روابط ما با روسیه مبتنی بر احترام و منافع متقابل است و دوستان روس ما به‌خوبی می‌دانند که در مورد تمام موضوعات سیاست خارجی ازجمله بحث هسته‌ای، ایران به‌صورت مستقل تصمیم می‌گیرد و روسیه همواره به تصمیم‌های مستقل ما احترام گذاشته است. بقایی گفت: ما با روسیه در ارتباط با مسائل هسته‌ای و سایر مواردی که نیازمند رایزنی دوجانبه است، همکاری‌های خوبی داریم.