اکنون بخر، بعداً پرداخت کن
سودمندی به شرط افشای اطلاعات
اشکال جدید اعتبارات اغلب با شک و تردید روبهرو میشوند. صد سال پیش، خردهفروشان وسایل منزل و خودرو به این نتیجه رسیدند که اگر پرداختها را بهصورت اقساطی بپذیرند میتوانند مشتریان بیشتری جذب کنند. این اقدام از دیدگاه افراد بدبین نشانهای از فساد اخلاقی بهشمار میرفت. روزنامه هوستون کرونیکل در سال 1926 در یک آگهی چنین نوشت: مراقب پوشش شیطانی اقساط باشید. به همین ترتیب، وقتی بانک آمریکا در سال 1958 کارتهای اعتباری را برای مشتریان پست میکرد مخالفان بلافاصله در مورد پیامدهای آن ابراز نگرانی کردند. امروزه نگاههای اخمآلود به فرآیند «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» دوخته شدهاند. این روش که در آن افراد پول خریدهای آنلاین را در اقساط میپردازند روزبهروز رونق بیشتری میگیرد. سال گذشته بیش از 300 میلیارد دلار پرداخت به این روش تامین مالی شد. وامگیرندگان معمولاً افراد جوان و دارای رتبه اعتباری پایین هستند و همین امر نگرانیهایی را ایجاد میکند. بسیاری از منتقدان از جمله تاکر کارلسون، صاحبنظر جنبش ماگا، با تاسف میگویند که این صنعت جوانان را شکار میکند. تحلیلگران نگران آناند که بدهیهای پنهان جلوی پایشگری ریسکهای اعتباری را بگیرند. با این حال روش «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» میتواند یک نوآوری ارزشمند باشد. محصولات مالی جدید اغلب به این دلیل نگرانکنندهاند که مشتریانی را جذب میکنند که تجربه اندکی از اعتبارات دارند. قطعاً تعدادی از آنها طعمه فریبکارانی میشوند که خدماتشان را به آنها قالب میکنند. اما دسترسی به مشتریان جدید اغلب یک دستاورد تلقی میشود. امور مالی مدرن بدون عیب و نقص نیست. فقرا و جوانان معمولاً خدمات مناسبی دریافت نمیکنند، چون سابقه اعتباری ندارند. تنها جنبه منطقی آن است که تازهکاران شکافهای بازار را پر میکنند و اگر بتوانند خدمت مفیدی ارائه دهند بهسرعت رشد میکنند. برای مثال، کسبوکار کارتهای اعتباری بانک آمریکا پس از چند تقلب اولیه نظام پرداختها را دگرگون کرد و امروز ما آن را به نام «ویزا» میشناسیم. همان نامی که در دهه 1970 برایش انتخاب شد. کارتهای اعتباری برای برخی آمریکاییها میتوانند تله باشند. کسانی که رتبه اعتباری پایینی دارند به احتمال زیاد بدهیهای گردان دارند، بدان معنا که به جای پرداخت بدهی در هر ماه آن را تمدید میکنند. صورتحساب سنگین نرخ بهره برای این افراد، یارانهای برای کسانی است که رتبه اعتباری بهتری دارند و میتوانند نمرات امتیازی یا مزایای دیگر دریافت کنند. روش «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» با کارت اعتباری تفاوت دارد. ارائهدهندگان این خدمت اکثر پولشان را از کارمزدهای بازرگانان بهدست میآورند، نه بهره بدهی. بنابراین وامگیرندگان آن هم در مقایسه با دارندگان کارت اعتباری کمتر دچار مشکل میشوند. با وجود رتبه اعتباری پایین کاربران، نرخ نکول وامهای این روش حدود دو درصد و مشابه آن دسته از پرداختهای اعتباری است که بیش از 120 روز به تاخیر افتادهاند. علاوه بر این، خریدهایی که با روش «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» انجام میشوند ارزش پولی زیادی ندارند و بدهی آن شکل «گردان» نمیگیرد. این ویژگی را باید سودمند دانست. با این حال، منتقدان حق دارند از این بابت نگران باشند که وامهای «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» از چشم مقرراتگذاران و دیگر وامدهندگان پنهان میمانند. ارائهدهندگان این خدمت دادههای جامع وامها و بازپرداختهای کاربرانشان را در اختیار بنگاههای گزارشدهی رتبه اعتباری قرار نمیدهند. آنها خود از امکان بررسی رتبه اعتباری مشتریانشان بهره میبرند، اما این فرصت را از دیگر وامدهندگان دریغ میکنند. در این صورت این احتمال قوت میگیرد که بانکها به افرادی وام بدهند که بدهی سنگینی در فرآیند «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» دارند و نفهمند که این افراد از آنچه به نظر میرسد بسیار پرمخاطرهترند. برخی ارائهدهندگان میگویند بنگاههای رتبه اعتباری این نوع جدید خدمت مالی را درک نمیکنند. برخی دیگر نداشتن شفافیت را یک مزیت میدانند، چون به جذب مشتریانی کمک میکند که مایلاند بدهیهایشان را مخفی نگه دارند. اما با وجود نگرانیها، لازم است ارائهدهندگان این خدمت به گزارشدهی دادههایشان ملزم شوند. بهتازگی بنگاه Affirm، یکی از بزرگترین ارائهدهندگان خدمت «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» این کار را آغاز کرده است. بسیاری از این قبیل بنگاهها علاقه دارند به جریان اصلی خدمات مالی بپیوندند. آنها باید برای تحقق این رویا به افشای اطلاعات بپردازند.