مامن همیشگی

بازار طلا همواره یکی از محبوب‌ترین بازارهای جهانی بوده و با توجه به وضعیت اقتصادی و سیاسی جهان، ممکن است برای سرمایه‌گذاران جذاب باشد. در این مقاله، سعی خواهیم کرد به بررسی روند بازار طلا در این دوره بپردازیم.

تحلیل وضعیت بازار طلا در سال 1401

در فروردین‌ماه 1401 (مارس و آوریل 2022)، قیمت طلا حدود 1600دلار بود. این قیمت با نوسانات کوچکی همراه بود و تا پایان این ماه، تقریباً ثابت باقی ماند. در ماه اردیبهشت (آوریل و می 2022)، قیمت طلا کاهش یافت و به حدود 1400 دلار رسید. این افت قیمت، به دلیل رشد اقتصادی و افزایش بازده دارایی‌های دیگر بود که برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر بودند. در این ماه قیمت طلا 8 /3 درصد کاهش پیدا کرد و فقط دو درصد بالاتر از حداقل این سال قرار گرفت. یکی از مهم‌ترین دلایل این اتفاق، حرکت ضعیف صندوق‌های قابل معامله طلا بود که در پایین‌ترین سطح خود قرار گرفتند و نشان دادند که خریداران تمایل زیادی به خرید اوراق مبتنی بر طلا ندارند و تورم هم هنوز نتوانسته آنها را مجاب به سرمایه‌گذاری در این نوع دارایی‌ها کند.

ریسک و عدم اطمینان نسبتاً پایین بازار سهام در این ماه باعث شد بازار سهام در این ماه روند صعودی به خود بگیرد و افزایش ارزش سهام باعث کاهش تمایل به خرید طلا شد. این رشد قیمت سهام نشان از درک سرمایه‌گذاران نسبت به پیش‌بینی‌های موجود در زمینه افزایش تورم داشت و خود را در افزایش قیمت و شاخص طلا نیز نشان داد. در ماه ژوئن، قیمت طلا دوباره به 1700 دلار رسید و در ماه‌های بعد، تقریباً ثابت باقی ماند. دلیل اصلی این اتفاق، کاهش التهاب انتظارات تورمی در ماه‌های بعد بود که جامعه را از حالت انگیختگی خارج کرد، بازار سهام نیز رشد خود را کرد و دوباره سرمایه‌گذاران به سمت بازار طلا حرکت کردند. تصمیمات بانک مرکزی آمریکا در این ماه باعث شد انتظارات برای کاهش نرخ تورم افزایش پیدا کند و در این میان ارزش دلار ایالات متحده تقویت شد. داده‌های آماری در این ماه نشان می‌دهند که خروج از صندوق‌های قابل معامله طلا هنوز با حجم زیادی ادامه داشت و قیمت قراردادهای آتی کمی کاهش پیدا کرده است. اما از سوی دیگر، به دلیل قیمت‌های ناامیدکننده نفت که به دنبال کاهش خوش‌بینی نسبت به آینده جهان اتفاق افتاد، تمایل به سمت سرمایه‌گذاری در بازار طلا افزایش نشان می‌داد. اما چون چشم‌انداز ارزش دلار مثبت است، سرمایه‌گذاران در میان طلا و دلار به سمت سرمایه‌گذاری در دلار حرکت کرده‌اند که این موضوع باعث شد فشارهای کاهشی به قیمت طلا وارد شود. اما از سوی دیگر، چون رشد اقتصاد جهانی در حدی که انتظار می‌رفت نبود و حتی نرخ اوراق قرضه هم کاهشی شد، به قیمت طلا فشار وارد شد تا افزایش پیدا کند. مجموع این اتفاقات باعث شد که ارزش فلز زرد چند ماه حول و حوش 1700 دلار در هر اونس نوسان کند. در ماه سپتامبر، قیمت طلا که در انتهای ماه آگوست افزایش یافته بود دوباره کاهشی شد و به حدود 1700 دلار رسید. این افت قیمت به دلیل انتظارات افزایش نرخ بهره بود که در آینده پیش‌بینی می‌شد. انتظار می‌رفت که در ماه‌های آتی سال، بانک مرکزی ایالات متحده باز هم نرخ بهره را افزایش دهد که در نتیجه آن قیمت طلا باز هم به سمت کاهشی متمایل شد.  واقعیت این است که در تابستان امسال، طلا روزهای سختی را سپری کرد. بازدهی بالاتر دیگر دارایی‌ها و تقویت دلار ایالات متحده باعث این تابستان سخت بود. از ابتدای سال تا پایان تابستان، طلا بیش از پنج درصد از ارزش خود را از دست داده است. در ماه اکتبر، طلا دو درصد کاهش ارزش داشت. دلیل این موضوع افزایش بازدهی اوراق قرضه بود. اما به دلیل کاهش ارزش دلار در برابر یورو در این ماه، همچنان پشتیبانی کافی از قیمت طلا وجود داشت و باعث شد که قیمت فلز زرد با کاهش قابل توجهی مواجه نشود. انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس ایالات متحده نیز معمولاً تاثیر مثبتی بر قیمت اوراق قرضه و تاثیر ضعیف‌تری بر قیمت طلا دارد. با وجود این، تغییرات محسوسی در این زمینه مشاهده نشد. در ماه اکتبر ارزش فلز زرد تا 1639 دلار بر هر اونس کاهش پیدا کرد. عوامل افزاینده و کاهنده ارزش طلا را در نمودار زیر مشاهده می‌کنید. همان‌طور که در نمودار دیده می‌شود، در فصل‌های بهار و تابستان، به جز یک ماه، همیشه فشارهای نزولی به قیمت طلا بیشتر بوده و به همین دلیل قیمت طلا همیشه به سمت پایین متمایل بوده است. اما روند نزولی بازار طلا در ماه‌های پایانی سال تا حدودی شکسته شد. در ماه دسامبر قیمت طلا سه درصد افزایش یافت و تا حدود 1814 دلار بر هر اونس بالا رفت. نبود پایداری ژئوپولیتیک یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت طلا در این دوره بود. روسیه گاز اتحادیه اروپا را قطع کرد و انتظار داشت که سرمای شدید زمستان باعث ناپایداری اقتصادی در این قاره شود، به همین دلیل، انتظار افزایش نااطمینانی بر اقتصاد جهان موتور محرک رشد قیمت طلا در این ماه بود. همان‌طور که در نمودار زیر دیده می‌شود، عوامل مثبت‌کننده نرخ دلار در دو ماه پایانی سال 2022 با قدرت بر عوامل منفی‌کننده فائق آمدند و به همین دلیل، قیمت طلا وارد چرخه صعودی شد. در این مدت به دلیل هزینه-فرصت بالای طلا و رشد اقتصادی مناسب ایالات متحده، قیمت طلا با رشد قابل توجهی روبه‌رو شد که این رشد در ژانویه 2023 هم ادامه یافت. در ماه ژانویه ۲۰۲۳، قیمت طلا حدود 1900دلار بود. این افزایش قیمت به دلیل تاثیر افزایش تورم بود که بازدهی دارایی‌هایی مانند طلا را افزایش می‌دهد. در ماه فوریه، قیمت طلا حدود 1900 دلار باقی ماند.

تاثیر عوامل سیاسی بر بازار طلا

در دوره مورد بحث، چندین عامل سیاسی تاثیر گذاشتند. از جمله، روابط بین‌المللی بودند که در تعیین قیمت طلا تاثیرگذار بودند. همچنین، تحولات در سیاست داخلی برخی کشورها نیز تاثیر مستقیم بر بازار طلا داشتند. به عنوان مثال، انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالات‌متحده، نتایج انتخابات در آلمان، و تحولات سیاسی در چین و روسیه تاثیر زیادی بر قیمت طلا گذاشتند.

تاثیر عوامل اقتصادی بر بازار طلا

تحولات اقتصادی نیز بر بازار طلا تاثیرگذار بودند. افزایش تورم، نرخ بهره، وضعیت اقتصادی کشورها و تحولات در بازار سهام، همگی موجب تاثیراتی بر بازار طلا شدند. به عنوان مثال، در مورد افزایش تورم، افزایش قیمت طلا به دلیل اینکه سرمایه‌گذاران به دنبال جست‌وجوی سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی پر بازده و مقاوم در برابر تورم هستند، رخ داد.

آینده بازار طلا

پیش‌بینی آینده بازار طلا مساله‌ای پیچیده است و تحت تاثیر بسیاری از عوامل است. با این حال، در آینده نزدیک، قیمت طلا به دلیل افزایش تورم و نرخ بهره، ممکن است افزایش یابد. همچنین، تحولات سیاسی نیز می‌تواند بر بازار طلا تاثیرگذار باشد. یکی از روش‌هایی که می‌توان از آن برای نمایش تحولات بازار طلا استفاده کرد، استفاده از نمودار قیمت طلا در طول زمان است. در زیر، نموداری از تحولات قیمت طلا در دوره مورد بحث قرار دارد: همان‌طور که مشاهده می‌شود، قیمت طلا در اوایل مارس 2022 حدود 1700 دلار بود و در اواخر فوریه 2023 به حدود 1900 دلار رسید. در این مدت، قیمت طلا چندین بار افزایش ولی در برخی موارد نیز کاهش یافت.

آینده بازار

در نهایت، با توجه به تحولات سیاسی و اقتصادی جهان، پیش‌بینی بازار طلا در آینده مساله‌ای پیچیده است. با این حال، به عنوان یک دارایی سرمایه‌ای، طلا می‌تواند یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاران باشد. در طول تاریخ، طلا به عنوان یک محافظ از تورم و نوسانات اقتصادی شناخته شده است و این ویژگی‌ها می‌توانند به عنوان مزیت‌های این دارایی برای سرمایه‌گذاری در دوران نوسانات اقتصادی محسوب شوند.

در حال حاضر قیمت طلا بسیار بالا رفته و سرمایه‌گذاران به‌دنبال گزینه‌های دیگر برای سرمایه‌گذاری می‌گردند. اما بسیاری از سرمایه‌گذاران نیز به طلا به عنوان پناهگاهی امن برای دارایی‌های خود در زمان وقوع عواملی مثل تورم نگاه می‌کنند. به‌طور خلاصه، سرمایه‌گذاران به طلا به عنوان یک دارایی با ریسک کم و ارزش پایدار نگاه می‌کنند. بنابراین، هنگامی که نرخ بهره چندان بالا نیست، سرمایه‌گذاران به سمت طلا می‌روند و این باعث افزایش قیمت طلا می‌شود. تاثیر تورم بر قیمت طلا یکی از موضوعات مهم در میان سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به بازار سرمایه است. در بازه زمانی مارس 2022 تا الان، جهان شاهد یک رشد نوسانات قیمتی و تورم بوده است. تورم یعنی افزایش قیمت‌های کالا و خدمات در بازار. این افزایش قیمت‌ها می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله افزایش تقاضا، کاهش عرضه، افزایش هزینه‌های تولید و... رخ دهد. همچنین، طلا یکی از سرمایه‌گذاری‌های مورد علاقه برای مردم است و معمولاً در شرایط اقتصادی نامطلوب به عنوان یک سرمایه‌گذاری پایدار محسوب می‌شود. در سال گذشته، جهان شاهد رشد قیمت طلا بوده است. با این حال، تاثیر تورم بر قیمت طلا نیز قابل مشاهده است. در ادامه به توضیح بیشتر می‌پردازیم.

1- رابطه معکوس بین تورم و ارزش دلار: با افزایش تورم، ارزش دلار کاهش می‌یابد و به عبارتی توان خرید آن کاهش می‌یابد. با توجه به این مساله، سرمایه‌گذاران معمولاً به دنبال سرمایه‌گذاری در سرمایه‌های با ارزش پایدار هستند. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری در طلا و سکه روی می‌آورند.

2- رابطه مستقیم بین تورم و قیمت طلا: در شرایطی که تورم در بازار بالا برود، واکنش قیمت طلا عموماً صعودی است.

3- میزان تقاضا: میزان تقاضا نیز از عوامل مهم در تعیین قیمت طلاست. در سال گذشته به دلیل شیوع کووید ۱۹، بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌های سرمایه‌گذاری پایدار بودند. این باعث افزایش تقاضای جهانی برای طلا و افزایش قیمت آن شد.

علاوه بر این، بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورها به خرید مقدار زیادی طلا روی آوردند. به عنوان مثال در سال 2022 بانک مرکزی روسیه بیش از 240 تن طلا خریداری کرد و تبدیل به بزرگ‌ترین خریدار طلا در سال گذشته شد. بانک‌های مرکزی چین و هند نیز هرکدام با خرید بیش از 150 تن طلا در رتبه‌های دوم و سوم بزرگ‌ترین خریداران طلا در سال گذشته بودند. ترکیه و قزاقستان نیز به ترتیب با خرید 85 و 25 تن طلا جزو بزرگ‌ترین خریداران طلا در سال گذشته بودند. در اطراف ایران نیز عربستان سعودی در سال گذشته بیش از هشت تن طلا خریداری کرد. امارات متحده عربی دو تن و قطر بیش از سه تن طلا خریداری کرد.

4- عوامل جهانی: عوامل جهانی نیز تاثیر زیادی در قیمت طلا دارند. برای مثال، تنش‌های جهانی مانند تنش‌های سیاسی بین دولت‌ها، تحریم‌های بین‌المللی، رویدادهای طبیعی نظیر زلزله‌ها و سیل‌ها و حتی بحران‌های مهاجرتی می‌توانند به نوسانات قیمت طلا منجر شوند.

در سال گذشته مشکلاتی که بحران اوکراین برای اقتصاد جهان ایجاد کرد، باعث تاثیر زیادی بر قیمت طلا شد. به عنوان مثال، قطع شدن جریان گاز از سوی روسیه برای اروپا باعث شد که بسیاری از تحلیلگران نگران آینده اقتصاد جهان شوند و این اتفاق باعث افزایش قیمت طلا در ماه‌های سرد سال شد. اما با پایان زمستان و عدم تاثیرپذیری جدی اروپا از این اتفاق، دوباره سرمایه‌ها از پناهگاه امن خود خارج شدند و شاهد کاهش قیمت طلا در ماه فوریه 2023 بودیم.

در نهایت، باید گفت که قیمت طلا بر اساس تاثیرات گسترده‌ای که عوامل مختلف در دوره مورد بحث بر بازار طلا داشته‌اند، تعیین شده است. هر یک از این عوامل تاثیر خود را بر قیمت طلا گذاشته‌اند، اما در کل، به دلیل ویژگی‌های خاصی که طلا دارد، به‌عنوان یک گزینه پایدار سرمایه‌گذاری تلقی می‌شود. از طرفی، بازار طلا نیز تاثیر خود را بر بازارهای دیگر داشته است. در دوره مورد بحث، بازار سهام با نوسانات قابل توجهی روبه‌رو بود و این باعث شد تا بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌های پایدارتر برای سرمایه‌گذاری بگردند. این باعث شد تا تقاضا برای طلا افزایش پیدا کند و قیمت آن بیشتر شود.