زندگی و دیگر هیچ

شوک‌های واردشده به اقتصاد ایران در دو دهه گذشته باعث شده است اولاً رشد اقتصادی در سطوح بسیار پایینی باقی بماند و دوماً تورم به سطوح بالاتری منتقل شده و در همان اعداد بالا بماند. حالا با منفی شدن رشد اقتصادی، خطر رکود تورمی که پیش از این هم اقتصاد ایران آن را تجربه کرده بود، بسیار نزدیک است. نرخ رشد اقتصادی سه ماهه اول سال، با نفت و بدون نفت، منفی است و تورم نیز نزدیک به 37درصد محاسبه شده است. چنین شرایطی وقتی ادامه‌دار می‌شود، تبعات سنگین آن در زندگی خانواده‌های ایرانی هم دیده می‌شود و شاید یکی از اصلی‌ترین نشانه‌هایش افزایش نرخ طلاق باشد. آمارهای رسمی نشان می‌دهد که آمار جدایی از هر 7 طلاق در 100 ازدواج در سال 1358 به 40 طلاق در 100 ازدواج رسیده است. کاهش ازدواج، افزایش طلاق و افت نرخ باروری و فرزندآوری بدون تردید از نتایج وخیم شدن شرایط اقتصادی است.

نااطمینانی نه فقط ویژگی ثابت اقتصاد ایران شده که به زندگی خانواده‌های ایرانی نیز سرایت کرده است و امروز بیم از آینده و نامطمئن بودن به شرایط شغلی و درآمدی باعث شده است تا جوانان کمتر به سمت ازدواج بروند و زوج‌های جوان از فرزندآوری منصرف شوند. کاهش شدید سرمایه اجتماعی و فقدان چشم‌انداز از آینده زندگی خانوار ایرانی را به سمت فروپاشی و جدایی سوق داده است.