بحران پمپ

این فصل اقتصاد اجتماعی به موضوع بحران آب در ایران و جهان اختصاص دارد. از دسترسی به آب شرب سالم تا استفاده از موتور پمپ و مخزن در بحران شدید آب در ایران. در بسیاری از کشورهای جهان، دسترسی به آب آشامیدنی سالم دیگر یک حق طبیعی نیست، بلکه به معضلی حیاتی و حتی مناقشه‌برانگیز تبدیل شده است. در کشورهای آفریقایی مانند سومالی، اتیوپی و سودان، مردم کیلومترها راه می‌پیمایند تا به منبعی کوچک و گاه آلوده از آب برسند. در هند، بحران آب به حدی جدی شده که در برخی ایالت‌ها مخازن آب با قطار تامین می‌شوند. در آمریکای لاتین، کشورهایی چون بولیوی و مکزیک با چالش کیفیت آب روبه‌رو هستند؛ جایی که آلودگی صنعتی و کشاورزی آب‌های سطحی و زیرزمینی را به مرز فاجعه رسانده است.

در اروپا و آمریکا نیز، کیفیت آب در برخی نواحی به‌ویژه مناطق صنعتی یا فقیرنشین تحت تاثیر آلاینده‌ها قرار گرفته و اعتماد عمومی به منابع عمومی آب کاهش یافته است؛ نمونه‌ بارز آن شهر فلینت در ایالت میشیگان آمریکاست.

اما ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. افت شدید سطح سفره‌های آب زیرزمینی، فرونشست زمین، فرسودگی شبکه‌های آبرسانی، نشت گسترده در خطوط انتقال، و سوءمدیریت، کشور را در شرایطی بحرانی قرار داده است. پدیده پمپاژ خانگی که با نصب موتور و مخزن در خانه‌ها گسترش یافته، نشانه‌ای از بی‌اعتمادی به نظام توزیع آب شهری و حکمرانی ضعیف در این حوزه است. چنین راهکارهایی به جای بهبود، نابرابری و مصرف بی‌رویه را افزایش می‌دهند. بحران جهانی آب تنها با مشارکت جمعی، مدیریت عادلانه و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها قابل مهار است، نه با سپردن بار بحران به دوش شهروندان.