ریاضی کم‌طرفدار
چرا علاقه به رشته‌های مهندسی و ریاضی در بین متقاضیان کنکور کم شده است؟
عاطفه چوپان: نگاهی به آمارهای ثبت‌نام متقاضیان کنکور سراسری طی دهه اخیر کاهش قابل توجه متقاضیان گروه‌های ریاضی و مهندسی را نشان می‌دهد، تفاوت نه فقط در تعداد افراد متقاضی برای گروه‌های آموزشی که در پراکندگی جنسیتی رشته‌ها نیز تعجب‌برانگیز و قابل تامل است. در حالی که بیش از نیمی از متقاضیان کنکور سراسری ۱۴۰۱ در گروه علوم تجربی هستند، علوم انسانی، زبان‌های خارجی و هنر به ترتیب در رده‌های بعدی قرار دارند. این در حالی است که گروه علوم ریاضی و فنی در انتهای جدول علاقه‌مندی‌هاست و متقاضیان این گروه تنها حدود ۱۳ درصد از کل متقاضیان کنکور سراسری امسال را تشکیل می‌دهند. این تغییرات نشان از تغییر اولویت‌های داوطلبان دست‌کم در ۱۵ سال اخیر دارد و حائز اهمیت است. تعداد داوطلبان رشته‌های علوم انسانی، تجربی و ریاضی در نیمه دهه 80 شمسی به ترتیب ۳۸، ۳۰ و ۲۸ درصد از کل داوطلبان بوده، در نیمه دوم دهه 90 به ۲۰، ۶۳ و ۱۳ درصد تغییر یافته و این آمار امسال به حدود ۳۶، ۵۱ و ۱۳ درصد رسیده و این روند کاهشی با شیب کمتر همچنان ادامه دارد. از سوی دیگر پراکندگی جنسیتی نیز قابل تامل است، به جز گروه ریاضی و فنی که تعداد متقاضیان مرد در آن بیش از زنان است در سایر گروه‌ها زنان سهم بسیار بیشتری دارند و این میزان حتی در برخی گروه‌ها تا دو برابر بیشتر است. این در حالی است که در دهه اخیر تعداد داوطلبان زن و مرد اگر نگوییم برابر بود با تفاوت اندکی در گروه‌های مختلف پراکنده شده بود. کاهش علاقه‌مندی به گروه ریاضی و فنی در حالی که این رشته‌ها تا دو دهه قبل مورد توجه جامعه و خانواده‌ها بود از یک‌سو و سهم فزاینده زنان از صندلی‌های دانشگاه‌ها به‌رغم سهم ناچیز آنها از بازار کار از سوی دیگر ما را با این سوال بزرگ مواجه می‌کند که آیا نظام آموزشی ما کارکرد درستی دارد؟ پاسخ به این سوال را می‌توان خیلی راحت و در یک نگاه به آمار میزان بیکاری زنان و همچنین تحصیل‌کرده‌ها یافت. اما چه اتفاقی افتاده که کارکرد نظام آموزشی تا این حد از اهداف اصلی خود فاصله گرفته و پیامدهای این موضوع چیست؟
مهاجرت، تعویق سربازی، افزایش قدرت چانه‌زنی در بازار ازدواج و مواردی از این دست این روزها به دلایل پررنگ‌تری برای ادامه تحصیل بدل شده‌اند و در مقابل افراد عمدتاً برای ورود به بازار کار به کسب مهارت از راه‌هایی جز دانشگاه روی آورده‌اند. نه‌تنها متقاضیان ورود به دانشگاه برای انتخاب رشته به نظر بی‌انگیزه می‌آیند که دانشگاه‌ها نیز با توجه به بودجه یکسان و بدون توجه به خروجی تمایلی برای ارتقای سطح آموزشی از خود نشان نمی‌دهند.
