نسل نو
شرکت‌های جدید چگونه ایجاد می‌شوند و چه نقشی در اقتصاد دارند؟
کارآفرینی به دلیل ایجاد مشاغل جدید در اقتصاد نقشی اساسی دارد. در عین حال، کارآفرینی و ایجاد شرکت‌های جدید پدیده‌ای چندوجهی است. برخی از انواع کارآفرینی را می‌توان به بهترین وجه شومپیتری توصیف کرد، که در آن افراد بااستعداد، فناوری‌ها یا محصولات جدیدی ایجاد می‌کنند که روند تخریب خلاقانه در اقتصاد را تسهیل می‌کند. دیگر انواع کارآفرینی را می‌توان کرزنری دانست که در آن افراد وجود موقعیت‌های سرمایه‌گذاری را به وسیله تغییرات بازار متوجه می‌شوند و با ایجاد کسب‌وکارهای جدید، از این موقعیت‌ها استفاده می‌برند.
کارآفرینی کرزنری به طور فزاینده‌ای به عنوان محرک مهم پویایی اقتصادی شناخته می‌شود. ادبیات نظری و تجربی در حال رشد نشان می‌دهد که شکل‌گیری مشاغل جدید کلید مهمی در درک چگونگی واکنش اقتصاد به شوک‌های بزرگ است. مثلاً تحقیقات اقتصاد کلان بر نقشی که شرکت‌های جدید در تقویت و جهت‌دهی شوک‌های اقتصادی بیرونی ایفا می‌کنند، تاکید دارند. در سطح خرد، پژوهش‌های مختلف نشان داده‌اند که شرکت‌های جدید مسوول بخش اعظمی از شغل‌های ایجادشده در پاسخ به تغییر در فرصت‌های سرمایه‌گذاری ناشی از تقاضا هستند. در پژوهش دیگری نیز نشان داده شده است که شرکت‌های جدید بیشترین رشد اشتغال در آمریکا را در حوزه توسعه نفت و گاز شیل ایجاد کرده‌اند.
با اینکه اهمیت واکنش ورود شرکت به شوک‌های اقتصادی محلی قابل درک است اما درباره ویژگی‌های شخصی کارآفرینانی که چنین فرصت‌هایی را شناسایی می‌کنند و بر اساس آن عمل می‌کنند، اطلاعات کمی در دست است. آیا چنین کارآفرینانی ویژگی‌های مشابهی با دیگر کارآفرینان در اقتصاد دارند، یا به طور ماهوی تفاوتی معنادار با دیگر کارآفرینان دارند؟ این مساله خیلی مهم است. اگر این کارآفرینان در بخش خاصی از جمعیت متمرکز شوند، ویژگی‌های جمعیت محلی و روند دموگرافیک طولانی‌مدت ممکن است پیامدهای قابل توجهی در پاسخگویی کارآفرینی به تغییرات اقتصادی داشته باشد. علاوه بر این، درک ویژگی‌های کلیدی این افراد ممکن است برای سیاستگذاری اقتصادی پویا از اهمیت زیادی برخوردار باشد. در مجموع پاسخ کارآفرینانه به فرصت‌های اقتصادی عموماً به وسیله جوانان و افراد ماهر داده می‌شود. این موضوع در نظریه‌های مختلف دیده می‌شود و ادبیات موضوع تاکید می‌کند که کارآفرینی به انواع مهارت‌های عمومی تجاری و مدیریتی نیاز دارد.
پژوهش‌های مختلف نشان می‌دهند که سن و مهارت تاثیر مستقیمی بر تصمیم‌گیری افراد برای کارآفرین شدن دارند. علاوه بر این ویژگی‌های اقتصادی محیط نیز بر این موضوع تاثیرگذار است. همان‌طور که در نمودار یک مشاهده می‌شود، افراد عموماً هرچه سن پایین‌تری دارند، تمایل بیشتری به کارآفرینی دارند و هر چه سن افراد افزایش می‌یابد تمایل آنها به ریسک کردن و کارآفرینی کاهش می‌یابد.
باید توجه داشته باشیم که ایجاد شرکت‌های جدید نیاز به دسترسی به منابع مالی دارد و از آنجا که جوانان کمتر از افراد مسن‌تر دسترسی به منابع مالی داشته و پس‌انداز شخصی خودشان نیز چندان چشمگیر نیست، در حوزه‌هایی که دسترسی جوانان به منابع مالی بهتر بوده، واکنش کارآفرینانه بهتری به موقعیت‌های اقتصادی نشان داده‌اند. علاوه بر این مشاهده شده است که افراد ماهری که حتی کارآفرین نیز نیستند، سرمایه انسانی لازم برای کارآفرینی را ایجاد می‌کنند و نتیجه آن سرریز دانش در بخش‌های مختلف اقتصادی است و به کارآفرینان کمک می‌کند بتوانند کسب‌وکارهایی جدید راه‌اندازی کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که هرچه تعداد بانک‌ها و موسسات مالی که امکان تامین سرمایه را برای جوانان ایجاد می‌کنند بیشتر باشد، جوانان تمایل بیشتری به ریسک کردن و کارآفرینی دارند. علاوه بر این هرچه تعداد کارآفرینان در یک جامعه بیشتر باشد و سطح تحصیلات افراد افزایش پیدا کند، تمایل به کارآفرینی در جامعه افزایش پیدا می‌کند.
مورد دیگری که به نظر می‌رسد باید مورد توجه قرار گیرد، نقش اقتصاد غیررسمی در کارآفرینی است. شواهد نشان می‌دهند تعداد کارگران و کارمندان در بخش‌های غیررسمی اقتصادی در پی شوک‌های اقتصادی افزایش زیادی پیدا نمی‌کند، در حالی که این تعداد در بخش رسمی اقتصاد تغییرات قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. بر اساس پیمایش‌های بانک جهانی در مورد کشورهای در حال توسعه، بخش غیررسمی اقتصاد در این کشورها معمولاً کوچک‌تر از بخش رسمی است و کارایی پایین‌تری نیز دارد و به همین دلیل واکنش آن به شوک‌های اقتصادی نیز ضعیف‌تر خواهد بود. بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده مشاهده می‌شود که بخش غیررسمی اقتصاد معمولاً از درون فقر بر می‌خیزد، اما رشد و پویایی اقتصادی معمولاً از بخش رسمی اقتصاد که به وسیله کارآفرینان ماهر و تحصیل‌کرده هدایت می‌شود، انجام می‌پذیرد. بررسی‌ها نشان می‌دهند هنگامی که یک موقعیت خاص در اقتصاد ایجاد می‌شود یا تقاضا از محل خاصی افزایش پیدا می‌کند، کارآفرینان جوان، تحصیل‌کرده و ماهر در بخش رسمی اقتصاد هستند که مهارت‌های شناختی و کسب‌وکاری لازم را برای استفاده از موقعیت پیش‌آمده در اختیار دارند.
موضوعات جمعیت‌شناسی را نیز باید در واکنش کارآفرینانه مد نظر قرار داد. در 50 سال اخیر هم اقتصادهای توسعه‌یافته و هم اقتصادهای در حال توسعه به سمت پیر شدن حرکت کردند. دلیل این پدیده نیز دو موضوع است: کاهش نرخ زاد‌و‌ولد و افزایش طول عمر. این موضوع که جوانان بیشتر خطر کرده و کارآفرینی می‌کنند، مشخصاً باعث می‌شود که کارآفرینی به دلیل ساختار جمعیتی کاهش یابد. اما در این مورد باید موضوع مهارت‌ها را نیز در نظر داشته باشیم. با استفاده از افزایش سطح مهارت‌ها می‌توان تاثیرات مربوط به پیر شدن جمعیت را خنثی کرد.
کارآفرینان کووید: میلیون‌ها بنگاه جدید در دوره کووید در آمریکا ایجاد شده‌اند
براساس گزارش دفتر سرشماری ایالات متحده، از مارس گذشته بیش از 4 /4 میلیون کسب‌وکار جدید در ایالات متحده ایجاد شده است. این تعداد به مراتب بیش از حد انتظار به نسبت اتفاقاتی است که به طور معمول در دوره رکود اقتصادی رخ می‌دهد. جان هالتیوانگر، استاد اقتصاد در دانشگاه مریلند در این زمینه بیان داشته است: «چیزی که ما مشاهده می‌کنیم الگوی خود‌اشتغالی ضد‌سیکل (Countercyclical self-employment pattern) است. [افراد] نمی‌توانند شغلی پیدا کنند بنابراین خودشان را استخدام می‌کنند. آنچه در مورد این همه‌گیری غیرمعمول است، اندازه آن است و نه جهت آن. طغیانی که در اوج شیوع بیماری همه‌گیر آغاز شد از ابتدای سال 2021 ادامه داشته است. فقط در ژانویه تقریباً نیم‌میلیون کسب‌وکار جدید در ایالات متحده آغاز شده است.» در این زمینه سواتی بات، استاد اقتصاد در دانشگاه پرینستون گفت: «من فکر می‌کنم جامعه اقتصادی مقاومت افراد طبقه کارگر را دست‌کم گرفته است.» به تعداد افرادی که تمایل به ایجاد شغل دارند، انگیزه برای ایجاد یک شغل جدید وجود دارد: یافتن یک فرصت جدید، مشکل فرسودگی از شغل فعلی، واکنش به بیکاری یا اشتغال نامناسب و موضوعات دیگری که ممکن است در این مورد تاثیرگذار باشند. کارآفرینان و اقتصاددانان معتقدند به نظر می‌رسد شرایط همه‌گیری، اوقات فراغت، استفاده از فناوری‌های جدید و حبس در خانه، محیط را برای کارآفرینی فردی تقویت کرده است.
مولی زیو، یک مددکار اجتماعی بالینی 31ساله دارای مجوز است که قبلاً تمام‌وقت به عنوان مامور پاسخگویی تلفنی برای یک شرکت بیمه کار می‌کرد. پس از آغاز همه‌گیری، روزانه 20 تا 30 تماس داشت و احساس خستگی بسیار شدیدی می‌کرد. به همین دلیل تصمیم گرفت در حالی که از خانه مشغول کار است، به مشتریان خصوصی نیز خدمات‌رسانی کند.
زیو گفت: «من چند ماه دیگر نیز در شغل خود ماندم و همزمان ارائه خدمات به مشتریان خصوصی را نیز ادامه دادم. همه‌گیری به من کمک کرد تا دریابم که برای فعالیت به مکانی فیزیکی نیاز ندارم و می‌توانم همه خدماتم را به صورت مجازی ارائه دهم.»
زیو می‌گوید احساس خوشبختی می‌کند که تجارت خود را طی همه‌گیری همه‌جانبه کووید آغاز کرده است. او حتی پادکستی به نام Therapy is Cool ایجاد کرد و در این زمینه می‌گوید: «کسب‌وکار من چیزی را در درونم روشن کرد که هرگز در کار خود احساس نکرده بودم. من احساس فعالیت مفید، چالش و تاثیرگذاری کردم.»
تصمیم زیو برای شروع یک کسب‌وکار در کنار شغل خود نمونه‌ای کلاسیک از فشارهای جانبی است؛ اصطلاحی که به تازگی به فرهنگ عامیانه راه یافته است. مارچی برانتوین 33ساله بعد از اینکه هر شب دختر کوچکش را می‌خواباند، علاقه خود را به تزیین شیرینی‌جات دنبال کرد و آن را به یک شرکت کلوچه وگان تبدیل کرد که کالاهای خود را با نام Blackbird’s Cookies می‌فروشد. او می‌گوید: «من به دلیل کووید مجبور به ترک کار شدم تا بتوانم از دخترم مراقبت کنم و اینکه بتوانم کار خود را از خانه اداره کنم یک گزینه ایده‌آل بود.» هریس، زیو و برانتوین همه در سن دیه‌گو مستقر هستند، جایی که آمار تشکیل مشاغل نشان‌دهنده این نکته است که هرچه همه‌گیری شدیدتر می‌شود، سرعت تشکیل شغل‌های آنلاین نیز افزایش پیدا می‌کند. تعداد مشاغل ایجادشده برای فروش کالاها و خدمات از طریق اینترنت از زمان ابتلا به همه‌گیری دو برابر شده است یعنی تغییری بزرگ‌تر از هر صنعت دیگری. این الگو در عموم گزارش‌های منتشرشده در سال‌های 2020 و 2021 نیز دیده می‌شود.
اینترنت علاوه بر تامین کانال فروش، منابعی را نیز برای افرادی که مایل به راه‌اندازی کسب‌وکار هستند فراهم می‌کند. هریس بیان داشته که مسائل قانونی و بازاریابی آنلاین به او کمک کرده است تا بتواند در کمتر از یک ماه تجارت شمع‌سازی خود را راه‌اندازی کند. او گفت: «هر آنچه برای یادگیری در مورد هر چیزی نیاز داشتم مثل حسابداری، زنجیره تامین، بیمه، وبلاگ‌نویسی، سئو یا موضوعاتی از این دست در یوتیوب یا گروه‌های فیس‌بوک به سادگی یافت می‌شود. چیزهای زیادی هنوز مانده تا من یاد بگیرم، اما فکر می‌کنم جای تعجب است که با داشتن سابقه بسیار کم کارآفرینی یا تجارت الکترونیکی، هرکسی اگر انگیزه لازم برای یافتن فناوری لازم برای کسب‌وکار خود را داشته باشد، می‌تواند کسب‌وکار شخصی‌اش را راه‌اندازی کند.»
هیونسوک پارک 47ساله، زمانی که دخترش به دلیل همه‌گیری کار خود را از دست داد، به دنبال بسته‌بندی ارزان‌قیمت و گروهی برای سرهم کردن تجهیزات الکترونیکی با قیمت پایین بود. او و دخترش با همکاری هم یک فروشگاه اینترنتی به نام Posh Blossom تاسیس کردند که کار آن فروش هدایای دست‌ساز بود. این کار را در حالی آغاز کردند که پارک هنوز به صورت نیمه‌وقت در شغل قبلی خود فعالیت می‌کرد. او می‌گوید: «با آغاز همه‌گیری و کاهش ساعات کاری، توانستم وقت بیشتری برای برنامه‌ریزی استراتژی کسب‌وکار جدید خود داشته باشم و دوره‌های آنلاین نحوه ساخت شمع، گل، بادکنک و... را بگذرانم. فرزندانم مجبور شدند نحوه استفاده از پلت‌فورم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند تیک‌تاک، اینستاگرام و فیس‌بوک را به من بیاموزند.»
اداره آمار ایالات متحده 35 درصد از کسب‌وکارهای جدید را که از مارس گذشته ایجاد شده است به عنوان کارفرمایان احتمالی طبقه‌بندی می‌کند. به این معنا که با وجود وضعیت نه‌چندان جالب بازار کار، امید زیادی به این کسب‌وکارها وجود دارد. آماری که هفته گذشته منتشر شد نشان می‌دهد وضعیت بازار کار آمریکا هنوز 5 /9 میلیون شغل از وضعیت قبل از همه‌گیری خود کمتر دارد. دکتر هالتیوانگر اقتصاددان دانشگاه مریلند می‌گوید به نظر نمی‌رسد این شغل‌های جدید بتوانند ایالات متحده را با سرعت از مشکل ایجادشده خارج کنند اما می‌توانند تاثیر مثبتی بر وضعیت عمومی اقتصاد داشته باشند. در حالت عادی این کسب‌وکارها به‌شدت ریسکی هستند و عموم آنها یا شکست می‌خورند یا اصلاً رشد نمی‌کنند.
هنوز هم به ندرت می‌توان نشانه‌هایی از خوش‌بینی را در کلام اقتصاددانان دید. بات و هالتیوانگر هر دو اذعان داشتند که از تعداد کسب‌وکارهای جدید متعجب شده‌اند و آنها را تشویق می‌کنند. هالتیوانگر می‌گوید: «من فکر می‌کنم شواهد نشان می‌دهند که همه‌گیری باعث تجدید ساختار در اقتصاد ایالات متحده شده است. اما این تجدید ساختار چقدر پایدار خواهد بود؟ ما نمی‌دانیم، اما مشاغل چگونگی انجام کار از راه دور را فهمیده‌اند. تصور می‌کنم برخی از مشاغل کارآمدتر خواهند شد. اگر این حدس من درست باشد، [اقتصاد ایالات متحده] به طور بنیادین تغییر خواهد کرد.» بات در این زمینه می‌گوید: «مشاغل جدید ایجاد شده‌اند تا باقی بمانند. وقتی مشاغل کوچک و متوسط جای خود را باز کردند، گسترش می‌یابند، کارایی بیشتری پیدا می‌کنند و نقش خود را در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند.»
