تاریخ انتشار:
گفت‌وگو با محمدرضا نجفی‌منش، عضو انجمن قطعه‌سازان ایران
افزایش رقابت، خودرو جدید می‌خواهد
محمدرضا نجفی‌منش تاکید می‌کند اصلی‌ترین عامل برای افزایش رقابت در بازار خودرو کشور، عرضه محصولات جدید و به روز است، زیرا مشتریان ایرانی همواره از این موضوع استقبال کرده و نشان داده‌اند حاضرند برای این محصولات هزینه کنند. او می‌گوید لغو تحریم‌ها و حضور خودروسازان جدید در ایران نیز کمک بزرگی به افزایش رقابت در بازار خودرو کشور خواهد کرد، چون این «حضور» می‌تواند به عرضه محصولات جدید بینجامد.
در حالی که به گفته برخی کارشناسان، نشانه‌های رقابت در بازار خودرو کشور به نوعی نمایان شده است، عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان معتقد است این رقابت از قبل نیز وجود داشته و تنها باید برای افزایش آن تلاش کرد. محمدرضا نجفی‌منش تاکید می‌کند اصلی‌ترین عامل برای افزایش رقابت در بازار خودرو کشور، عرضه محصولات جدید و به روز است، زیرا مشتریان ایرانی همواره از این موضوع استقبال کرده و نشان داده‌اند حاضرند برای این محصولات هزینه کنند. او می‌گوید لغو تحریم‌ها و حضور خودروسازان جدید در ایران نیز کمک بزرگی به افزایش رقابت در بازار خودرو کشور خواهد کرد، چون این «حضور» می‌تواند به عرضه محصولات جدید بینجامد.
پس از پیش‌فروش ساندرو از سوی پارس‌خودرو، مسوولان ایران‌خودرو تصمیم گرفتند از قیمت تندر90 اتومات به عنوان رقیب ساندرو بکاهند و در این راستا، از 800 تا دو میلیون و 500 هزار تومان برای این محصول تخفیف در نظر گرفتند. برخی معتقدند این اتفاق به نوعی نشانه‌ای برای رقابت در بازار خودرو کشور به شمار می‌رود و می‌توان به تداوم آن امیدوار بود؛ نظر شما در این مورد چیست؟
البته تا بوده، همین بوده؛ منظورم این است که رقابت در بازار خودرو کشور موضوع جدید و عجیبی نیست و به اصطلاح سابقه دارد. در واقع رقابت در بازار خودرو وجود داشته و نمی‌توان گفت موضوعی جدید است. با این حال به نظر من در ماجرای تخفیف ایران‌خودرو برای تندر اتومات، این موضوع مهم است که عرضه خودروهای جدید می‌تواند به بیشتر شدن رقابت در میان خودروسازان کشور کمک کند. البته یک اتفاق خوب دیگر هم به واسطه این ماجرا رخ داده و آن چرخش خودروسازان از بانک‌ها به مشتریان است.
چه چرخشی؟
همین که خودروسازان به مشتریان تخفیف داده‌اند، نشان می‌دهد به جای رفتن به سمت بانک‌ها و گرفتن وام با سودهای کلان، به فکر جذب مشتریان از راه‌های مختلف افتاده‌اند. به عبارت بهتر، وقتی خودروسازان فروش مناسبی داشته باشند، می‌توانند از بازار تامین منابع مالی کرده و کمتر به سراغ تسهیلات بانکی با سود بالا بروند.
در اظهارات‌تان به عرضه محصولات جدید و اثرگذاری آن بر افزایش رقابت در بازار خودرو کشور اشاره کردید؛ این اثرگذاری تا چه حد می‌تواند باشد؟
قطعاً اثر زیادی دارد، چون مشتریان ایرانی همواره از خودروهای جدید استقبال کرده‌اند، بنابراین هرچه عرضه این محصولات افزایش پیدا کند، رقابت نیز بالا می‌رود. این موضوع یک پیام بزرگ برای خودروسازان دارد و آن، لزوم حرکت سریع‌تر به سمت عرضه محصولات جدید و به روز است. فرض کنید ما الان همچنان پیکان تولید می‌کردیم، مطمئن باشید مشتریان از آن استقبال نمی‌کردند، چون این خودرو قدیمی به شمار می‌رود و باب میل عموم جامعه نیست. این در شرایطی است که وقتی خودرو جدیدی عرضه می‌شود، بلافاصله مورد استقبال قرار می‌گیرد و مشتریان حاضرند برای آن هزینه کنند.
تا چندی دیگر تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران لغو می‌شود و این موضوع، پای خودروسازان و خودروهای جدید را به کشور باز خواهد کرد. فکر می‌کنید این موضوع چقدر بر افزایش رقابت در بازار خودرو تاثیر دارد؟
این اتفاق قطعاً بسیار موثر خواهد بود، زیرا همان‌طور که گفتم، خودروهای به روز و جدید روانه کشور می‌شوند و در نتیجه ضریب رقابت بالا خواهد رفت. به عنوان مثال همین رنو و پژو، قرار است در مجموع هشت محصول جدید روانه بازار ایران کنند که این اتفاق می‌تواند اول، به افزایش رقابت در بازار کشور بینجامد و دوم، سایر خودروسازان و خودروهای خوب دنیا را برای آمدن به ایران ترغیب کند. با توجه به اینکه علاوه بر رنو و پژو، خودروسازان دیگری مانند فولکس واگن و فیات و مزدا نیز قصد حضور و گسترده کردن فعالیت خود در ایران را دارند، مطمئن باشید در آینده، بازار خودرو کشور رقابتی جانانه را به خود خواهد دید.
این «آینده» که می‌گویید، یعنی چند ماه یا چند سال دیگر؟
به نظرم تا دو سال دیگر می‌توانیم شاهد رقابت خوبی در بازار خودرو کشور باشیم. درست است که رنو و پژو پس از لغو تحریم‌ها، فعالیت‌هایشان را در ایران گسترده‌تر خواهند کرد، اما آمدن شرکت‌هایی مانند فولکس و فیات، زمان می‌برد و از همین رو برای آن رقابت جانانه که عرض کردم، باید دو سال صبر کرد.
می‌توان گفت که بازار خودرو ایران در مسیری شبیه آنچه چین تجربه کرد، قرار خواهد گرفت؟
اینکه شبیه چین بشویم یا نه را نمی‌دانم، اما در کل می‌توانیم امیدوار باشیم رقابتی کامل در بازار خودرو کشور شکل خواهد گرفت.
معنای «رقابت کامل در بازار خودرو» دقیقاً چیست؟
در بازاری که در آن بیش از سه بازیگر اصلی وجود داشته باشد، رقابت کامل شکل خواهد گرفت. در حال حاضر ما رنو و پژو را داریم و با اضافه شدن فولکس و فیات و...، آن «رقابت کامل» در بازار حاکم خواهد شد. البته در این میان نباید از خودروسازان بخش خصوصی نیز غافل شویم، زیرا آنها نیز می‌توانند به افزایش رقابت در بازار خودرو کشور کمک کنند.
یعنی خودروسازان خصوصی هم مشغول مذاکره با شرکت‌های خارجی برای عرضه محصولات جدید هستند؟
بله، همین‌طور است؛ هیچ‌کس بیکار ننشسته و همه در حال مذاکره هستند تا با لغو تحریم‌ها، هم شرکای جدیدی داشته باشند و هم خودروهای به روز و باکیفیت‌تری روانه بازار کنند. در واقع خودروسازان خصوصی نیز یک‌گوشه از کار را (در ماجرای افزایش رقابت) گرفته و محصولات جدید عرضه خواهند کرد و به اصطلاح ساکت نخواهند نشست.
اگر بخواهیم مولفه‌های افزایش رقابت در بازار خودرو کشور را مرور کنیم، کدام‌شان بیشترین اثرگذاری را دارند؟
در درجه اول، تولید و عرضه محصولات جدید و به روز؛ به نظرم اصلی‌ترین عامل در افزایش رقابت این است که خودروهای جدید وارد بازار شود، چون استقبال مشتریان از این خودروها، عرضه‌کنندگان خودرو کشور را برای جا نماندن از یکدیگر، به تکاپو خواهد انداخت. اتفاقاً همین ماجرای ساندرو و تندر اتومات که به آن اشاره کردید، از ناحیه «عرضه یک محصول جدید» رخ داده است.
به جز عرضه محصولات جدید، شاخص بعدی برای افزایش رقابت در بازار خودرو چیست؟
کیفیت خودروها هم بسیار مهم است و خودروسازان برای افزایش رقابت باید به این موضوع نیز توجه کنند.
منظورتان این است که کیفیت همین خودروهای فعلی را بالا ببریم؟
بله، البته تاکید می‌کنم که اولویت با عرضه محصولات جدید است.
کاهش قیمت و تخفیف و مسائلی از این دست چطور؟ اینها هم می‌توانند به بالا رفتن رقابت در بازار خودرو کشور کمک کنند؟
مسائلی مانند کاهش قیمت باید در اولویت آخر قرار گیرند، زیرا خودروسازان داخلی امکان چنین کاری را ندارند. در حال حاضر سایپا با زیان روبه‌روست و ایران‌خودرو نیز با حاشیه سودی دو سه‌درصدی فعالیت می‌کند، بنابراین نباید روی کاهش قیمت به عنوان راهکاری برای افزایش رقابت، چندان حساب باز کرد. شما به اتفاقاتی که در بازار خودرو رخ داد، نگاه کنید؛ ما رکودی سخت را در این بازار تجربه کردیم، اما این رکود نتوانست قیمت‌ها را پایین بیاورد و اثر خود را روی تولید گذاشت. حرفم این است که خودروسازی با وضعی که دارد، اصلاً امکان کاهش قیمت را به خود نمی‌بیند و بسیار بعید است خودروسازان (در راستای رقابت با یکدیگر) این روش را (به صورت گسترده) انتخاب کنند. البته ممکن است شرکت‌های خودروساز به طور مقطعی دست به چنین کاری بزنند، اما در کل نمی‌توان برای افزایش رقابت در بازار خودرو کشور، نسخه کاهش قیمت را تجویز کرد. اتفاقاً من به شدت امیدوارم که دولت دست از سر قیمت‌گذاری خودرو بردارد، زیرا اگر این اتفاق رخ بدهد و خودروسازان در تعیین قیمت محصولات خود آزاد باشند، اتفاقاً به افزایش رقابت در بازار خودرو کمک خواهد شد.
چه کمکی؟
در همین حد هم که رانت را از بین ببرد خوب است. در حال حاضر با توجه به قیمت‌گذاری دولتی، رانت در بازار خودرو به چشم می‌آید و اگر دولت کاری با قیمت نداشته باشد، خودروسازان می‌توانند از آزادی عمل خود در تعیین قیمت، برای بالا بردن رقابت استفاده کنند.
دیدگاه تان را بنویسید