یار شاطر نه بار خاطر

نتایج انتخابات 7 اسفندماه در تهران و سایر شهرستان‌ها مشخص شد. البته تکلیف بخشی از کرسی‌ها هنوز مشخص نشده و این انتخابات به دور دوم کشیده شده است. تعداد اصولگرایان و اصلاح‌طلبانی که در این انتخابات بار دیگر با یکدیگر رقابت می‌کنند تقریباً یکسان است. به همین دلیل قبل از برگزاری انتخابات دور دوم نمی‌توان در مورد ترکیب کلی مجلس اظهارنظر کرده و این ارزیابی را ارائه کرد که کدام جناح به صورت قطعی پیروز انتخابات شده است.

ارزیابی کارشناسان از این انتخابات نشان می‌دهد برنده اصلی برگزاری این انتخابات مردمی بوده‌اند که با وجود محدودیت‌های فراوان و رد صلاحیت‌های گسترده بار دیگر در عرصه انتخابات حاضر شده و نظام را یاری رساندند. به هر حال بعد از برگزاری برجام تمام دنیا منتظر بود تا نتایج انتخابات ایران را مشاهده کند زیرا این نتایج، به جهان این موضوع را یادآوری می‌کرد که این نظام تا چه حد از پشتوانه مردمی برخوردار است.

انتخابات مجلس برگزار شد و در چند ماه آینده تعدادی از نمایندگان وارد مجلس می‌شوند. این نمایندگان قرار است همکاری جدیدی را با دولتی شروع کنند که در حال حاضر یک سال و نیم از عمر دولت اولش باقی‌مانده و قرار است تا در این فرصت باقیمانده، حجم وسیعی از مشکلات سر و سامان داده‌شده و مطالبات بر زمین مانده دولت را به سرانجام برساند.

این در حالی بود که مجلس نهم شاهد حضور نمایندگان مخالف دولت بود که از هر شیوه‌ای کمک می‌گرفتند تا چوب لای چرخ دولت گذاشته و مانع از پیشرفت و ترقی دولت شوند. برای اثبات این مدعا می‌توان شواهد زیادی را ذکر کرد. حجم سوال از وزرا، استیضاح و تذکر نمایندگان مجلس نهم در سال‌هایی که با دولت روحانی همزمان شده بود رشد بی‌سابقه‌ای را نسبت به دورانی تجربه کرد که دولت احمدی‌نژاد در مصدر امور قرار گرفته بود و کشور را مدیریت می‌کرد. رویکرد نادرست برخی از نمایندگان مجلس موجب شد مردم در انتخاب نمایندگان مجلس این نکته را مدنظر قرار داده و از انتخاب افرادی که مجلس را با میدان جنگ اشتباه می‌گیرند، خودداری کنند. در این مقطع زمانی و در دوران پسابرجام مردم تمایل دارند که افرادی را انتخاب کنند که با ارائه راهکارهای کارشناسی و منطقی تلاش دارند تا گرهی از مشکلات مردم باز کرده و بستری را فراهم کنند تا مشکلات مردم حل شود تا زمانی که مردم اخبار مجلس را گوش می‌کنند این اندیشه در ذهن آنها قوت بگیرد که دغدغه نمایندگان تامین منافع حزبی و جناحی نیست و آنها خود را به آب و آتش می‌زنند تا مردم بیشتر احساس آرامش کنند.

با این حال تعدادی از نمایندگان مجلس نهم به این خواست بحق مردم، توجه نکرده و در برابر بزرگ‌ترین خواسته مردم یعنی اجرای برجام مقاومت کردند. کار به جایی رسید که تلاش داشتند تا با ارائه طرح‌هایی جلوی اجرای برجام را گرفته و حتی از بیان سخنان زشت و توهین‌آمیز نسبت به وزیر امور خارجه و سایر اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای دریغ نکرده و خواستار مجازات آنان شدند. این اتفاق در حالی رخ داد که مقام معظم رهبری از مذاکرات هسته‌ای و برجام حمایت کرده بودند.

این رویکرد موجب شد مردم نمایندگانی کارشناس و خبره را انتخاب کنند که ضمن همراهی با دولت و حفظ جایگاه قوه مقننه تلاش می‌کنند به دولت یاری رسانده و در این مسیر از هیچ کمکی دریغ نمی‌کنند. نمایندگان مجلس باید همواره این نکته را مدنظر قرار بدهند که حضورشان در مجلس به دلیل رعایت در امانتی که وزارت کشور انجام داد؛ مرهون دولت است. به هر حال دولت بنا بر وعده‌ای که داده بود تمام تلاش خود را به کار بست تا از آرای مردم صیانت کند و اجازه ندهد که اتفاق ناگواری برای آرای مردم رخ بدهد. نمایندگان مجلس بهتر است تا این نکته را همواره مورد توجه قرار بدهند که این مردم همان مردمی هستند که ریاست جمهوری را در سال 1392 انتخاب کردند. در واقع انتخاب آنها در اسفند 94 تداوم انتخاب آنها در خرداد 92 است. به همین دلیل انتظار دارند که نمایندگان مجلس با مدنظر قرار دادن این تفکر، کارهای خود را سامان بدهد. به هر حال کشور با حجم وسیعی از تخریب زیرساخت‌ها در سال 1392 مواجه شده است و باید زمان زیادی را صرف کند تا این مشکلات حل شود. همدلی و همسویی مجلس و دولت می‌تواند زمان صرف‌شده برای ترمیم آسیب‌های وارده را به حداقل زمان تقلیل دهد.

با توجه به خواست عمومی مردم برای تداوم رویکرد اعتدالی در حوزه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و به ویژه بین‌الملل از نمایندگان انتظار می‌رود که این مطالبه بحق مردم را پاسخ دهند تا بار دیگر مورد اعتماد مردم واقع شوند. وگرنه این امکان وجود دارد که دور بعد در مجلس حضور نداشته باشند. به هر حال این نکته را نباید نادیده گرفت که انتخاب رویکرد اعتدالی از سوی مردم تنها به این مقطع زمانی اختصاص ندارد کمااینکه آسیب‌های زیادی از افراط و تفریط متوجه مردم شده است. به همین دلیل مردم تصمیم گرفتند تا به تندروی در درون مجلس پایان دهند.

نمایندگان مجلس برای رضایت پیدا کردن مردم حوزه انتخابیه نباید بیش از حد خود را درگیر حل مشکلات محلی کرده و در واقع کارهای اجرایی را انجام دهند. این رویه اشتباه باید هرچه زودتر اصلاح شود. نمایندگان بیش از پرداخت به مشکلات حوزه انتخابیه، باید همراهی بیشتری با دولت برای حل مسائل کلان داشته باشند. اگر این موضوع از سوی نمایندگان بی‌اهمیت تلقی شده و تمام انرژی خود را صرف این امور بکنند این احتمال بیشتر قوت می‌گیرد که مسائل منطقه‌ای حل نشده و مردم در نهایت ناراضی می‌شوند. این نارضایتی بیش از اینکه به پای دولت نوشته شود به پای کم‌کاری نماینده مجلس نوشته می‌شود. در صورت تعامل نماینده با مجلس ضمن اینکه مشکلات کلان حل می‌شود مردم مناطق مختلف هم از نماینده خود رضایت خاطر پیدا می‌کنند. با توجه به ترکیب کنونی مجلس دهم می‌توان این برآورد را داشت که این مجلس به مراتب بیش از مجلس نهم با دولت همکاری خواهد کرد. به هر حال این نکته را باید همواره مدنظر قرار داد که در این مقطع زمانی ایران در شرایط بسیار حساسی قرار گرفته است و برای اجرای برجام و حل موانع پیش‌روی آن بیش از هر زمانی به مجلسی همراه و همگام نیاز دارد.

در صورتی که مجلس واقعیت برجام را قبول داشته باشد و همچون برخی از نمایندگان مجلس نهم تلاش نکند تا اصل آن را زیر سوال ببرد تا اجرا نشود؛ می‌توان با اطمینان اعلام کرد دولت در یک سال و نیم باقیمانده موفقیت بیشتری کسب می‌کند. فارغ از آن وجود مجلسی همراه و همگام با دولت موجب می‌شود تا دولت با اطمینان‌خاطر بیشتری بتواند وارد مذاکرات طولانی و دشوار بشود. در این صورت این تصور ایجاد نمی‌شود که مجلس ایران پشت دولت ایران را خالی کرده و نمی‌توان به روند مذاکرات اعتماد کرد.

البته این تعامل با دولت باید به گونه‌ای باشد که استقلال قوه مقننه حفظ شود و این تصور نباید برای برخی از کارشناسان سیاسی به وجود بیاید که قوه مقننه تحت استیلای قوه مجریه قرار گرفته است و بدون چون و چرا تمام لوایح دولت را تصویب می‌کند. این رویکرد بسیار مضر است به هر حال باید شأن قوه مقننه حفظ شود. نمایندگان مجلس با تیزهوشی و درایت خود باید طرح‌های بنیادین را به مجلس ارائه کنند تا ضمن ایفای وظایف اصلی نمایندگی یعنی تصویب قوانین و نظارت بتوانند رابطه بسیار خوبی با دولت داشته باشند. به هر حال قوای اصلی کشور لازم و ملزوم هم هستند و همه قوا باید در کنار یکدیگر برای حفظ و اعتلای کشور تلاش کنند. به نظر من بهتر است نمایندگان مجلس دهم این موضوع را در اولویت کاری خود قرار بدهند تا ماهانه گزارشی از عملکرد خود به مردم حوزه انتخابیه ارائه کنند. این کار موجب می‌شود تا مردم متوجه فعالیت نمایندگان در مجلس شده و در ضمن به این نکته اشراف پیدا می‌کنند که چه نهاد یا سازمانی نمی‌خواهد تا مشکل مردم حل شود. در این صورت از مجلس یا دولت پاسخ مستدل را از طریق رسانه‌ها طلب می‌کنند. در چنین شرایطی دولت و مجلس هم موظف به پاسخگویی بوده و دیگر یک ‌نهاد، دیگری را متهم به کم‌کاری نمی‌کند.