تاریخ انتشار:
دعایی؛ مردی که هنوز نشناخته‌ایم
وقتی پای رفاقت به میان می‌آید
سیدمحمود دعایی را برخی به سابقه انقلابی می‌شناسند و برخی دیگر، نامش را به عنوان مدیرمسوول روزنامه اطلاعات به خاطر می‌آورند؛ فردی که همواره متانت و تواضع را به هیاهو ترجیح داده است. با این همه نام او امسال، نه به خاطر عضویت دیرینه‌اش در مجمع روحانیون مبارز و نه برای نمایندگی‌اش در شش دوره ابتدایی مجلس شورای اسلامی بر سر زبان‌ها افتاد
سعیده سادات فهری/روزنامه‌نگار
سیدمحمود دعایی را برخی به سابقه انقلابی می‌شناسند و برخی دیگر، نامش را به عنوان مدیرمسوول روزنامه اطلاعات به خاطر می‌آورند؛ فردی که همواره متانت و تواضع را به هیاهو ترجیح داده است. با این همه نام او امسال، نه به خاطر عضویت دیرینه‌اش در مجمع روحانیون مبارز و نه برای نمایندگی‌اش در شش دوره ابتدایی مجلس شورای اسلامی بر سر زبان‌ها افتاد؛ بلکه مدیرمسوول روزنامه اطلاعات، میانه آذرماه امسال ترجمه‌ای از یک مصاحبه را در روزنامه تحت امرش منتشر کرد که پیش از آن در روزنامه لبنانی السفیر منتشر شده بود؛ گفت‌وگویی که این روزنامه لبنانی با رفیق دیرین دعایی یعنی رئیس دولت اصلاحات، انجام داده بود. ماجرا اما از آنجا مشکل‌ساز شد که دعایی این مصاحبه را با وجود ممنوع‌التصویر بودن رئیس دولت اصلاحات، با تصویر او در روزنامه اطلاعات انتشار داد؛ اقدامی که بلافاصله با واکنش‌هایی روبه‌رو شد و فردای آن روز سرپرست دادسرای فرهنگ و رسانه علیه مدیرمسوول روزنامه اطلاعات اعلام جرم کرد و خواستار رسیدگی از طریق دادسرای ویژه روحانیت شد. دو روز پس از این اتفاق یعنی در تاریخ 17 آذرماه اخباری منتشر شد مبنی بر آنکه دعایی به دادگاه ویژه روحانیت
احضار شده است اما مدیرمسوول روزنامه اطلاعات در مصاحبه‌ای با ایسنا تاکید کرد: «امروز برخلاف برخی اظهارنظرها به دادگاه ویژه روحانیت نرفتم و دعوتی نیز از بنده نشده است.» البته دعایی در همان زمان گفت که شنیده دادگاه ویژه رسانه، به دادگاه روحانیت نامه‌ای داده اما او چیزی دریافت نکرده است. دعایی که سابقه دوستی نزدیک با چهره‌های اصلاح‌طلب ازجمله رئیس دولت اصلاحات را دارد، در همان مصاحبه با تاکید بر اینکه مشی روزنامه اطلاعات در مورد انتشار اخبار رئیس دولت اصلاحات همان مشی قبلی است، گفت: «ما اخبار معمول ایشان را در روزنامه اطلاعات منتشر می‌کنیم و کماکان مثل گذشته عمل خواهیم کرد.» اخبار ضدونقیض ادامه داشت و در روز 18 آذرماه خبرگزاری فارس به نقل از دفتر سخنگوی قوه‌قضائیه مدعی شد که حضور دعایی در دادسرای ویژه روحانیت، تحقیق و اخذ تعهد از وی صحت دارد. غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه در روز 22 آذرماه در نشست خبری خود در این رابطه گفت دادسرای ویژه روحانیت برای بار دوم در همان روز دعایی را احضار و آخرین دفاع را از او اخذ کرد. سخنگوی قوه قضائیه در مورد انتشار تصویر و خبر رئیس دولت اصلاحات توسط روزنامه اطلاعات و
احضار سیدمحمود دعایی مدیرمسوول این روزنامه و همچنین اظهارات وی مبنی بر اینکه نظر رهبری به این مقام خیلی منفی نیست نیز توضیح داد: «در مورد نقل قولی که از رهبری گفته است خبر ندارم، اما در مورد دستورالعملی که از سوی دادستان نقض شده، باید بگویم که این دستورالعمل هیچ تغییری نکرده است.» در همان نشست سخنگوی قوه قضائیه تاکید کرد ممنوع‌التصویری رئیس دولت اصلاحات به قوت خود باقی است و هر کس تخلف کند با او برخورد خواهد شد.
اردکانی درست نوشت که اگر دعایی را بشناسی، نمی‌توانی او را دوست نداشته باشی یا به او احترام نگذاری؛ دعایی مردی ساده و بی‌تکلف و بی‌ادعا اما خوش‌سخن و خوش‌قلم و اهل وفا و دوستی است. شاید همین خصلت دوستی و وفاداری دعایی بود که باعثشد او به‌رغم برخی موانع اقدام به انتشار مصاحبه و تصویر رئیس دولت اصلاحات کند و به طور کامل پای این اقدام خود بایستد و از آن دفاع کند.
نامه‌نگاری‌ها
حواشی انتشار تصویر رئیس دولت‌های هفتم و هشتم همچنان ادامه داشت. همزمان با این تایید و تکذیب‌ها، دعایی، عضو مجمع روحانیون مبارز و نماینده شش دوره ابتدایی مجلس نامه‌ای سرگشاده به حسن روحانی، رئیس‌جمهوری منتشر کرد؛ او با اشاره به انتشار مصاحبه سردبیر روزنامه السفیر لبنان با رئیس‌جمهوری اسبق ایران در روزنامه اطلاعات و اعلام جرم علیه خود توضیح داد هیچ قانون و مصوبه‌ای در هیچ نهاد قانونگذاری در این باره تصویب نشده است و شورای عالی امنیت ملی نیز صراحتاً اعلام کرده در این خصوص مصوبه‌ای نداشته است. دعایی در این نامه که در روزنامه اطلاعات منتشر شد، نوشت: «با توجه به اختیارات مصرح رئیس‌جمهوری اسلامی ایران موضوع اصل ۱۱۳ قانون اساسی شایسته است نسبت به انعکاس مراتب به رئیس قوه قضائیه برای متوقف نمودن این روند اقدام مقتضی معمول فرمایند.» در همان زمان سعدالله زارعی، کارشناس مسائل سیاسی در نامه‌ای خطاب به محمود دعایی نوشت حامیان سران فتنه ماموریت ناکام خود برای دور زدن قانون را به او سپرده‌اند. زارعی در این نامه که توسط خبرگزاری فارس انتشار یافت، ادامه داد: «این ماموریت را این شیاطین به شما که در پرونده خویش همراهی با حضرت
امام را دارید و هم‌اینک نیز نماینده محترم ولی‌فقیه در موسسه اطلاعات هستید، سپرده‌اند و در واقع می‌خواهند با دست شما به امام و نظام اسلامی سیلی بزنند.» پس از انتشار این نامه خطاب به دعایی، مدیرمسوول روزنامه اطلاعات در نامه‌ای سرگشاده در پاسخ به زارعی که در همان خبرگزاری فارس منتشر شد از نامه‌نگاری خود با مقام معظم رهبری درباره انتشار خبرهای رئیس دولت اصلاحات و پاسخ ایشان خبر داد. دعایی در این نامه نوشت: «در روزی که عزیزی از اعضای دفتر مقام معظم رهبری وفاداری‌ام را به ... و نقل سخن‌ها و اظهارات او را در روزنامه برنتافت و از منظر رهبری اعتراضی داشت نامه‌ای خصوصی به محضر رهبر و مرادم نوشتم در آن نامه همه عشق و عاطفه و امید و انتظارم در مورد ... را با آقا در میان گذاشتم و این انگیزه وفاداری‌ام به ... و استجازه در ادامه همراهی‌ام با وی را بیان کردم. مراد و ولی امرم بعد از خواندن آن نامه کریمانه و بزرگوارانه فرمودند: «من هم مثل تو فکر می‌کنم اما نه به نرمی دلِ تو!» اشک شوق و امیدم جاری شد و از آن روز به بعد کاکایم را غریب نگذاشتم و اگر سخن و مطلبی داشت به دور از هیاهو و جنجال در روزنامه منعکس کردم.»
البته ابتدای سال 94 برای این فعال سیاسی و چهره مطرح رسانه‌ای کشورمان با حاشیه‌های خوب همراه بود و در اواسط اردیبهشت‌ماه مراسم نکوداشت مدیرمسوول موسسه اطلاعات و فعال سیاسی قدیمی ایران در مرکز همایش‌های بین‌المللی کتابخانه ملی برگزار شد. مراسم بزرگداشت سیدمحمود دعایی به پاس فعالیت‌های فرهنگی او در موسسه اطلاعات با پیام رئیس‌جمهور و حضور شخصیت‌های مختلف ازجمله حجت‌الاسلام سید‌حسن خمینی، آیت‌الله موسوی‌بجنوردی، اسحاق جهانگیری، محمدرضا عارف و... برگزار شد. دعایی یکی از همراهان امام خمینی(ره) در دوران اقامت ایشان در شهر نجف بود و در سال‌های 1357 تا 1359 نیز به عنوان سفیر ایران در عراق خدمت کرد. در سال 1393 به او نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر اهدا شد. رضا داوری‌اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در همان زمان یادداشتی راجع به محمود دعایی نوشت که شاید بتوان گفت حق مطلب را به نوعی ادا کرده است. او در این یادداشت که به مناسبت برگزاری مراسم بزرگداشت سیدمحمود دعایی انتشار یافت، نوشت: «می‌توان گفت او مردی فاضل و فرزانه و سخندان و بسیار متواضع است که ساده زندگی می‌کند و زندگی‌اش یکسره در خدمت دانش و
فرهنگ و دانشمندان و فرهیختگان می‌گذرد. ما هنوز دعایی را به درستی نشناخته‌ایم و قدر او را چنان که باید نمی‌دانیم.» اردکانی درست نوشت که اگر دعایی را بشناسی، نمی‌توانی او را دوست نداشته باشی یا به او احترام نگذاری؛ دعایی مردی ساده و بی‌تکلف و بی‌ادعا اما خوش‌سخن و خوش‌قلم و اهل وفا و دوستی است. شاید همین خصلت دوستی و وفاداری دعایی بود که باعث شد او به‌رغم برخی موانع اقدام به انتشار مصاحبه و تصویر رئیس دولت اصلاحات کند و به طور کامل پای این اقدام خود بایستد و از آن دفاع کند.
دیدگاه تان را بنویسید