تاریخ انتشار:
روابط خارجی ویتنام
گرفتار بین آمریکا و چین
تو لام (To Lam) دبیرکل حزب کمونیست ویتنام اولین رهبر آسیایی بود که پس از اعلام تعرفههای متقابل در ماه آوریل در باغ رز با دونالد ترامپ تلفنی صحبت کرد. او پیشنهاد داد که تمامی تعرفههای کالاهای آمریکایی را بردارد. آقای ترامپ در پستی در صفحات اجتماعی از آقای لام تقدیر کرد. اما چند روز بعد و پس از آنکه آقای لام از شی جین پینگ، رهبر چین میزبانی کرد لحن خود را تغییر داد. این دومین دیدار رسمی آقای شی از هانوی در سه سال اخیر بود. آقای ترامپ اظهار کرد که این دو نفر با یکدیگر دیدار میکنند تا تصمیم بگیرند چگونه میتوانند به آمریکا ضربه بزنند.
در حال حاضر، ویتنام بیش از هر کشور دیگری در مسائل ژئوپولیتیک گرفتار شده است. این کشور در بسیاری از زنجیرههای تامین جایی میان آمریکا و چین قرار میگیرد و این دو کشور بزرگترین شرکای تجاری آن هستند. ویتنام همانند چین یک دیکتاتوری کمونیستی است، اما بر سر حق ماهیگیری و استخراج مواد معدنی در دریای جنوب چین با این کشور اختلاف دارد.
ویتنام تحت رهبری نگوین فو تانگ که سال گذشته درگذشت، سیاست «دیپلماسی بامبو» را دنبال میکرد. طبق این سیاست وقتی قدرتهای بزرگ به تهدید روی میآورند کشور باید خم شود، اما نشکند. دیگر کشورهای غیرمتحد به دردسر افتادند، اما ویتنام عمدتاً از آسیبها به دور ماند. برای مثال، این کشور نپذیرفت که حمله روسیه به اوکراین را محکوم کند، اما همانند دیگر کشورهایی مانند هند و آفریقای جنوبی آماج سرزنش قرار نگرفت.
اندرو گلدزینوسکی (Andrew Goldzinowski) که تا همین اواخر سفیر استرالیا در هانوی بود، میگوید: «چگونه ویتنام توانست چنین کاری را انجام دهد؟ موضوع آنها ویژه است چون حجم زیادی از سرمایه اخلاقی دارند.» آقای لام هم با انرژی تمام روابط تجاری، دفاعی و دیپلماتیک را دنبال میکند و از زمان رسیدن به مقام دبیرکلی حزب از 13 کشور بازدید کرده است. او از این مسافرتها چه هدفی دارد؟ به نظر میرسد هدف او کاهش وابستگی ویتنام به آمریکا و چین باشد. برقراری همکاریهای اقتصادی نزدیکتر با اتحادیه اروپا و وجود توافق تجارت آزاد با اتحادیه به ویتنام کمک میکند تا اثرات منفی کاهش صادرات به آمریکا را خنثی کند. روسیه میتواند در ساخت نیروگاههای کوچک هستهای به یاری ویتنام بشتابد. کره جنوبی هم که سرمایهگذاریهای زیادی در ویتنام انجام داده است میتواند تسلیحات ارزانقیمت مورد نیاز کشور را تامین کند.
آقای لام از دیگر قدرتهای متوسط از جمله اعضای پیمان مشارکت فرااقیانوسیه یا بلوک آسهآن هم غافل نیست. ویتنام عضوی با فعالیت اندک در آسهآن است، اما شاید آقای لام بتواند برای آزادسازی در آسهآن تلاش کند. در دهه 1990 یک منطقه تجارت آزاد تشکیل شد، اما موانع غیرتعرفهای که آن را تضعیف میکنند هنوز پابرجا هستند.