شریک جرم
فلاحت‌پیشه: خبر تحویل پهپاد ایرانی را خود روس‌ها منتشر کردند
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده پیشین مجلس گفت: همان‌گونه که در برجام و مذاکرات هسته‌ای، روسیه برنده شد، در مساله جنگ اوکراین هم باز این مسکو بود که پیروز شد. آن‌گونه که شرق گزارش داده: در خصوص ارسال پهپاد و دیگر تسلیحات ایرانی اتفاقاً خود روسیه بخش عمده‌ای از این اخبار و ادعاها را مطرح کرد، نه ایران، کما اینکه هیچ‌گاه مقامات رسمی در جمهوری اسلامی ایران ارسال این تجهیزات و تسلیحات را به روسیه برای به‌کارگیری در جنگ اوکراین تایید نکردند، ولی روسیه از همان ابتدا عنوان کرده بود که ما محموله‌های پهپادی را از ایران خریداری کرده‌ایم و آن را در جنگ اوکراین به کار بسته‌ایم. حتی روس‌ها پا را فراتر گذاشتند و از نظر کیفی قدرت پهپادهای ایرانی را زیر سوال بردند و عنوان داشتند که پهپادهای ایرانی کیفیت لازم و کارایی مدنظر روسیه را در جنگ ندارد. یعنی در همین مساله هم روسیه برخورد نامناسبی با ایران داشت. اکنون هم با اقدام اروپایی‌ها در تحریم ایران، بیش از همه این روسیه است که بسیار خوشحال است، چراکه مسکو با اقداماتش توانست در جنگ اوکراین یک شریک و از دوشنبه هم یک شریک تحریم برای خود بتراشد و کشور دیگری را در کنار خود در لیست تحریم‌های مربوط به جنگ اوکراین اضافه کند.
چاقوی اروپا
اتحادیه اروپا جدیدترین تحریم‌های خود علیه ایران را تصویب و اعلام کرد. وزرای خارجه اتحادیه اروپا با تحریم وزیر ارتباطات، بخش سایبری سپاه و گشت ارشاد ایران موافقت کردند. در فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا نام ۱۱ فرد و چهار نهاد وجود دارد. ازجمله نام فرمانده نیروی بسیج نیز در این لیست دیده می‌شود. پیش از این جلسه، برخی از وزرای خارجه اتحادیه اروپا خواستار اعمال تحریم‌های جدیدی علیه ایران شده بودند. آنها مدعی هستند که تهران در جنگ روسیه علیه اوکراین، به کمک روسیه آمده و در هفته‌های اخیر روسیه پهپادهای شاهد-136 ساخت ایران علیه اوکراین استفاده کرده است. آنها همچنین با توجه به مسائل حقوق بشری به اعتراضاتی که در ایران پس از مرگ مهسا امینی آغاز شد، پرداختند و یکی از دلایل تحریم‌های جدید را برخورد با معترضان دانستند. آن‌گونه که سازندگی گزارش داده: ایران تصمیمات اتحادیه اروپا را رفتاری مداخله‌جویانه می‌داند. همزمان سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز خبر داد: ایران واکنش متقابل و متناسب نشان خواهد داد. مقام‌های ایرانی نیز پیش از این فروش تسلیحات نظامی و پهپاد به روسیه را تکذیب و رد کرده بودند. سایت نورنیوز نزدیک به شورای عالی امنیت ملی نیز دیروز این ادعای اروپایی‌ها را رد کرد. این رسانه در توئیتی با تاکید بر پایان یافتن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران عنوان کرد که تهران تاکنون هیچ سلاحی به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین ارسال نکرده است. نورنیوز همچنین نوشت: فرانسه با ادعای نقش ایران در جنگ اوکراین و مرتبط کردن آن به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ به دنبال مقصرنمایی ایران در روند مذاکرات است، حال آنکه ایران هیچ سلاحی برای استفاده در جنگ علیه اوکراین به روسیه ارسال نکرده، ضمناً تحریم تسلیحاتی ایران بنابر قطعنامه ۲۲۳۱ از اکتبر ۲۰۲۲ پایان یافته است. خبرگزاری اصولگرای تسنیم نوشت: این تحریم‌ها در حالی اعمال می‌شوند که چند روز قبل بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان ضمن اشاره به برخی مواضع تند در اروپا مدعی شده بود: ما قصد دخالت در امور داخلی ایران را نداریم. با این حال خبرگزاری انگلیسی رویترز نوشت تحریم‌های جدید اروپا علیه ایران، به دو دلیل است، اول به علت برخوردهایی است که با معترضان ایرانی در روزهای اخیر صورت گرفته و دوم نیز دخالت تهران در جنگ روسیه علیه اوکراین است. با این حال رویترز نوشته که هنوز دخالت ایران در جنگ روسیه اثبات نشده اما محتمل است اثبات شود که در این صورت تحریم‌های جدید و جداگانه‌ای علیه ایران صورت می‌گیرد. داستان پهپادهای ایرانی، موضوعی است که چند هفته‌ای می‌شود که در برد رسانه‌ای جهان غرب قرار گرفته است. غربی‌ها و خصوصاً اروپا که ازجمله مخالفان پوتین هستند، تلاششان بر شکست پوتین در این جنگ است. به باور آنها، ایران از حامیان روسیه در جنگ علیه اوکراین است. اگرچه ایران در مواضع رسمی خود این موضوع را تکذیب و رد و تاکید کرده که خواهان صلح و پایان جنگ است. با این حال پهپادهای انتحاری و جنگنده روسیه که در جنگ اوکراین از آنها استفاده می‌شود، مهم‌ترین سوژه روز اروپا علیه ایران است. به باور آنها روسیه با تغییر پهپادهای شاهد -136 ایران به نام ژرانیوم ۲ از آنها استفاده می‌کند. روزنامه فرانسوی لوموند از این پهپادها به عنوان سلاح مخفی پوتین نام برد. همچنین به ادعای کی‌یف، ارتش روسیه در حملات هفته گذشته خود بیش از 20 شهر اوکراین از جمله کی‌یف پایتخت، لویو، ژیتومیر، ترنوپیل، دنیپرو، کرمنچوک، زاپورژیا و خارکیف را هدف گرفت که دست‌کم ۱۹ کشته و بیش از ۱۰۰ مجروح به‌جا گذاشت. بنابر ادعای مقامات اوکراین، ارتش روسیه در این حملات علاوه بر موشک‌های کروز از پهپادهای انتحاری شاهد نیز استفاده کرده است. با این حال ایران چندین‌بار فروش پهپاد به روسیه را تکذیب کرده است. فرانسه و آلمان نیز معتقدند تحریم‌های جدید اروپا علیه ایران ضروری است. خبرگزاری ایرنا نیز به واکنش وزیر خارجه فنلاند علیه ایران پرداخت و نوشت: وزیر امور خارجه فنلاند نیز ادعای نخ‌نمای نگرانی از وضعیت حقوق بشر در ایران را تکرار کرد. او در گفت‌وگو با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران ادعا کرد که ما به‌شدت نگران خشونت علیه اعتراضات مسالمت‌آمیز در ایران هستیم و امیدوارم وزرای اتحادیه اروپا مراتب همبستگی خود را با آنهایی که به‌طور مسالمت‌آمیز در ایران اعتراض و از حقوق مدنی خود دفاع می‌کنند، ابراز کنند. اروپایی‌ها برای تحریم کسانی که به ادعای او جرائمی را علیه مردم ایران مرتکب شده‌اند، آماده است.
نگاه از بالا به پایین
اگر مسوولان به مردم از بالا به پایین نگاه نکنند، به این نگاه عجیب نخواهند رسید که معاون وزیر ارتباطات بگوید: «خودتان از قبل باید به این فکر می‌بودید که احیاناً اگر روزی اینستاگرام بسته شود چه اتفاقی می‌افتد؟ خودتان باید به فکر می‌بودید و از ابتدا از ابزاری نظیر اینستاگرام استفاده نمی‌کردید.» یک نفر به این بزرگوار بگوید، مردم از یک ظرفیت قانونی در بستر قانونی استفاده می‌کردند. علم غیب هم نداشتند که آینده را پیش‌بینی کنند. شما جاده کناری را نساخته چطور جاده را می‌بندید؟ این استدلال به این می‌ماند که به مردم مناطق زلزله‌زده بگویید، «خودتان از قبل باید به این فکر می‌بودید که احیاناً اگر روزی زلزله آمد، چه اتفاقی می‌افتد؟» استدلال از بالا به پایین، می‌شود این. آن‌گونه که روزنامه جمهوری اسلامی گزارش داده: نتیجه هم می‌شود آنچه در جامعه می‌بینیم. رفتار از بالا به پایین به این می‌ماند که وقتی خودت، پایت روی فرش است، بخواهی آن را بکشی، معلوم است، زمین خواهی خورد. یا آن بزرگواران و محترمان دیگری که حجاب را به وصیت شهدا گره می‌زنند و به غیرت، رگ گردن قوی می‌کنند. بایدشان گفت این درست، اما شهدا هزار وصیت دیگر هم داشتند. رعایت حرمت مردم و حق‌الناس و طهارت اقتصادی و تکریم مستضعفان و دوری از انواع فساد و اختلاس و... هم حرف شهدا بود. چرا اینجا، محکم نمی‌ایستید؟ نگاه از بالا به پایین بعضی وقت‌ها، خود ما را در منگنه قرار می‌دهد چنان که در یک مجلس وقتی یک جناب آقایی گفت بچه‌اند این کسانی که به خیابان آمده‌اند، دانش‌آموزند و چیزی نمی‌دانند، یک نفر پرسید شما 13 آبان را در تقویم دیده‌اید؟ می‌دانید یکی از مناسبت‌های آن روز دانش‌آموز است؟ می‌دانید فلسفه این نام‌گذاری را؟ چطور دانش‌آموزان سال 57 می‌فهمیدند اما سال 1401 نمی‌فهمند؟ یعنی نظام تربیتی شاه آدم فهمیده پرورش می‌داد و ما...؟ بنده خدا ماند چه بگوید. چه می‌توانست بگوید که کلمات دست بر یقه‌اش نگیرند؟ نگاه از بالا در این پایین‌دست با چنین معضلاتی هم مواجه می‌شود. کاش زبان مردمی داشته باشیم و نگاه مردمی. آن وقت کسی فریب زبان چرب دشمن را نمی‌خورد. کسی دست چدنی‌اش را مخملی نمی‌پندارد. ما باید با مردم درست تعامل کنیم. این نه‌تنها خیابان‌ها را خلوت می‌کند که توان آنان را برای حراست از سرحدات ایران عزیز، متراکم می‌کند...
بن‌بست مذاکرات
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات احیای توافق هسته‌ای، گفت که این مذاکرات اکنون در «بن‌بست» قرار دارد. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: گروسی گفت آژانس به دلیل محدودیت‌هایی که در ماه‌های اخیر برای دسترسی آن به تاسیسات اتمی ایران جهت انجام دادن بازرسی‌ها ایجاد شده، اطلاعات کلیدی و مهمی [درباره فعالیت هسته‌ای ایران] ندارد. این اظهارات گروسی درباره وضعیت مذاکرات وین در پی این مطرح می‌شود که تلاش‌های دیپلماتیک ایران و طرفین مذاکرات وین برای اجرایی کردن دوباره توافق هسته‌ای به دلیل برخی مسائل حل‌نشده، فعلاً بی‌نتیجه باقی مانده است. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، پیشتر در یک نشست خبری درباره مذاکرات برجامی گفته بود: در این مذاکرات پیشرفت‌های زیادی حاصل شده و این مسیر، مسیر دوطرفه است و توافق در یک مسیر دوطرفه حصول پیدا می‌کند و امیدواریم که طرف‌های مقابل نسبت به روند مذاکرات ملتزم باشند و در مسیری حرکت کنند که تلاش‌های انجام‌شده در این زمینه به نتیجه مطلوب منجر شود. او تاکید کرد: موضوع مذاکرات رفع تحریم‌ها از دستور کار ایران خارج نشده و تمام تحولات دیپلماتیک که هماهنگ‌کننده عالی اتحادیه اروپا آقای بورل دارد و نقشی که ایشان به عنوان واسطه در نقل‌وانتقال پیام بین ایران و آمریکا ایفا می‌کند نشان می‌دهد که طرف مقابل نیز به ادامه مذاکرات برای رفع تحریم‌ها پایبند است و آمریکایی‌ها نیز به‌‌رغم برخی از مواضع چیزی از اینکه از احیای برجام منصرف شده‌اند بیان نکرده‌اند. البته شاهد تناقض آمریکایی‌ها در رفتار و گفتار هستیم. از یک‌سو پیام‌هایی را برای احیای توافق می‌دهند و از سوی دیگر بعضاً مواضعی را اتخاذ و بیان می‌کنند که این مواضع تکمیل‌کننده روند مذاکرات نیست. کنعانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: تمام زمینه‌های فنی و تکنیکی برای احیای توافق و بازگشت تمام طرف‌ها به توافق وجود دارد. مسیر مذاکرات در روند خوبی قرار گرفته و تحقق این موضوع در حال حاضر وابسته به تصمیم سیاسی آمریکاست و هر موقع که این کشور اراده لازم را داشته باشد می‌توانیم به توافق برگردیم. البته معطل توافق نخواهیم بود و مناسبات دیپلماتیک خود را در سطوح مختلف با کشورهای مختلف از جمله منطقه و همسایه ادامه می‌دهیم و برای گسترش آن تلاش می‌کنیم.
♦♦♦
ایسنا: صادق طباطبایی‌نژاد نماینده مجلس گفت: به نظر می‌رسد محدودیتی که در پلت‌فرم‌های اینستاگرام و واتس‌اپ ایجاد شده موقتی باشد و بیشتر برای موضوعات امنیتی به این شکل درآمده، البته مهاجرت مردم به پیام‌رسان‌های داخلی کار بزرگ و زمان‌بری است.
ایرنا: حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در دیدار با محمد صادق خان فرستاده ویژه نخست‌وزیر پاکستان گفت: پیگیری اجرایی شدن مصوبات نشست تهران می‌تواند تهدیدات امنیتی برای افغانستان و منطقه را از بین برده و زمینه‌های صلح و ثبات و توسعه را برای افغانستان گسترش دهد. همچنین حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه در تشریح آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریم‌ها نیز گفت: هدف ما در مذاکره، رسیدن به توافق خوب و پایدار است و وقتی به برجام برمی‌گردیم باید سطح قابل‌اعتنایی از تضمین‌ها را در اختیار داشته باشیم.
مهر: محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس‌جمهور که به قطر سفر کرده است در فضای مجازی نوشت: در دیدار با شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی امیر کشور دوست و برادر قطر، بر عزم واقعی ایران برای توسعه همکاری‌ها و پیشبرد سیاست همسایگی تاکید کردم.
ایلنا: عباس عبدی تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: یکی از دلایلی که مردم به بخشی از سیاستمداران اعتماد ندارند این است که نتوانسته‌اند اهداف‌شان را محقق کنند، اگر این اهداف محقق شود، آن وقت اعتمادشان برمی‌گردد.
ایرنا: ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه برخی ادعاها درباره ارسال تسلیحات ازجمله پهپادهای نظامی از سوی ایران جهت استفاده در جنگ اوکراین را فاقد صحت دانست.
ایسنا: ناصر ایمانی تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: حق اعتراض مسالمت‌آمیز باید به رسمیت شناخته شود در حالی که مسوولان مجوز نمی‌دهند تا راحت باشند؛ زیرا ترس دارند که چه خواهد شد؟ البته حرف یک دوره نیست، بلکه سال‌هاست که مجوز برگزاری تجمعات داده نشده است.
ایسنا: محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برنامه هفتم توسعه و پس از آن لایحه بودجه را باید با اولویت پیگیری کرد، گفت: باید برنامه را بر اساس واقعیات و تحریم‌های موجود تدوین کنیم. در واقع معتقدم لازم نیست برنامه‌ریزی را از غربی‌ها یاد بگیریم، بلکه کافی است به آنچه می‌دانیم متعهد باشیم و عمل کنیم.
♦♦♦
اعتراضات از بند ۲۰۹ آغاز شد
شرق نوشت: احمد علیرضا بیگی، نماینده مردم تبریز و آذرشهر در مجلس یازدهم درباره آتش‌سوزی و اعتراضات در زندان اوین، گفت: آتش‌سوزی زندان اوین تا جایی که می‌دانم مربوط به اعتراضاتی است که در بند ۲۰۹ زندان اوین صورت گرفته است. بیش از دو هفته است که درخواست کرده‌ایم امکان بازدید نمایندگان مجلس را از بازداشتگاه‌ها و زندان‌هایی را که بازداشت‌شدگان حوادث اخیر نگهداری می‌شوند به دلیل صیانت از حقوق ملت فراهم کنند و همچنان منتظریم. چرا که این مصوبه کمیسیون امور داخلی و شوراهاست به دلیل مسوولیتی که در این باره بر عهده دارد، اما هنوز موفق نشده‌ایم.
وقت گفت‌وگو
خراسان نوشت: هرجا فرصت گفت‌وگو را از خودمان دریغ کردیم راه را برای تنازعات و درگیری‌های سخت‌تر باز کرده‌ایم. هر چند خیلی‌ها معتقدند اساساً در شرایط التهاب فعلی گفت‌وگو تاثیری نخواهد داشت و هر گفت‌وگویی باید پس از فرونشستن غبارها و فروکش کردن التهابات به جریان بیفتد اما تجربه نشان داده اتفاقاً باید با اتکا به ضرورتی که شرایط این‌چنینی پدید می‌آورد روند گفت‌وگو را در کشور نهادینه کرد. اما برای آنکه یک گفت‌وگو سر بگیرد قاعدتاً باید آدابی رعایت شود. مهم‌ترین اصل سر گرفتن گفت‌وگو وجود احترام و شرایط برابر است.
حصر یک ملت
جمهوری اسلامی نوشت: چگونه می‌شود این همه نابسامانی و گرفتاری را که سال‌هاست در زندگی بخش عمده‌ای از جامعه امری ملموس شده و ریشه اصلی اعتراضات گذشته و حال به‌شمار می‌رود، نادیده گرفت و راه رهایی را در بستن و محدود ساختن ابزارهای ارتباطی و اینترنت و شبکه‌های مجازی، آن هم با عنوان‌های فریبنده‌ای مانند «اینترنت ملی» یا «شبکه اطلاعات ملی» دید؟ آنچه در فکر و سخن این‌دست مسوولان، «اینترنت ملی» خوانده می‌شود، در واقع «حصر عمومی» یک ملت است و «بانیان» و «حامیان» باید بدانند که نمی‌توان یک ملت را با برچسب ناچسب «ملی»، «محصور» ساخت.
جنبش زندگی
هم‌میهن نوشت: تقی آزادارمکی، جامعه‌شناس گفت: من اسم این جنبش را با همه ویژگی‌هایی که دارد، جنبش اجتماعی زندگی می‌گذارم؛ جنبشی اجتماعی که محور آن «زندگی» است تا اعتراض، آشوب و به هم ریختن امور. به همین دلیل نیز زنان در اینجا اهمیتی مضاعف دارند، زنان و نیروهای دیگری که وابسته به زنان هستند مانند جوانان، مردان، افراد درون خانواده و... نکته دیگر نیز این است که این جنبش از خیابان به خانه آمده است و آن حرکتی که در خیابان‌ها جریان دارد، در خانه‌ها پی گرفته می‌شود و از آن حمایت می‌شود؛ حمایتی پنهان.