همان همیشگی
کار ایران با اروپا و آمریکا به کجا می‌رسد؟
محمد علی‌نژاد: طبق معمول از مدتی قبل از آغاز مجمع عمومی سازمان ملل، گمانه‌زنی‌ها در خصوص دیدار سران ایران و آمریکا آغاز شد. تنها جایی که طی یک سال این احتمال می‌توانست رنگ واقعیت به خود بگیرد. این‌بار اما به دلیل تشدید بحران‌ها در خاورمیانه حتی کشورهای دیگر نیز خواستار تحقق چنین دیداری بودند. اما با شروع این مجمع تمامی امیدها رنگ باخت و دیدار تاریخی باز هم صورت نگرفت.
سران کشورهای اروپایی که به شدت به دنبال این دیدار بودند از روحانی خواستند تا حتماً دیداری را در نیویورک با ترامپ داشته باشد اما روحانی پیش‌شرط دیدار را لغو تمامی تحریم‌ها دانست و ترامپ نیز با این پیش‌شرط مخالفت کرد.
در این میان، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه تلاش فراوانی به خرج داد. او امیدوار بود که این تماس تلفنی راه را برای نخستین دیدار میان یک رئیس‌جمهور آمریکا و یک رئیس‌جمهوری اسلامی از زمان انقلاب اسلامی در ایران هموار کند. اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند سخنرانی تند ترامپ علیه ایران باعث شد تا رئیس‌جمهور ایران به شدت با این دیدار مخالفت کند.
رئیس‌جمهور ایران در بخشی از سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت ایران نمی‌تواند دعوت به مذاکره کسانی را بپذیرد که «شدیدترین تحریم‌ها» را علیه ایران وضع کرده‌اند. حسن روحانی آمریکا را متهم کرد که به اعمال تحریم علیه ایران، کوبا، سوریه و چین «معتاد» است.
وی گفت: «ما نمی‌توانیم دعوت به مذاکره کسانی را باور کنیم که اعلام می‌کنند سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ را علیه کرامت و معیشت ملت‌مان اعمال کرده‌اند.» وی همچنین اعلام کرد ایران از اروپا «سخنان زیبا» می‌شنود اما شاهد عمل اروپایی‌ها نبوده است.
بعد از نافرجامی این دیدار به نظر می‌رسد هیچ‌کدام از طرفین حاضر نیستند پا عقب گذاشته و از مواضع خود کوتاه بیایند و با توجه به رفتارهای اخیر اروپا این‌گونه حس می‌شود که اتحادیه اروپا نیز در حال فاصله گرفتن از ایران است چراکه سران سه کشور اروپایی علاوه بر این از تهران خواستند، به کاهش تعهدات خود در برجام پایان دهد و مذاکرات بلندمدت را درباره برنامه هسته‌ای و برنامه موشکی خود و همچنین موضوعات مربوط به امنیت منطقه‌ای بپذیرد.
این در حالی است که ایران تاکنون در سه مورد تعهدات خود در این توافق را کاهش داده و اعلام کرده روز هفتم نوامبر (۱۶ آذر) گام بعدی را در این زمینه برمی‌دارد.
پس از خروج یک‌طرفه دولت ترامپ از برجام به نظر نمی‌رسد تا زمانی که تحریم‌های آمریکا علیه ایران لغو نشود، ایران حاضر به نشستن سر یک میز با آمریکا باشد. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران خارجی تنها راه‌حل پایان تنش را مذاکره مستقیم میان واشنگتن و تهران می‌دانند.
