بازار شیرین

صنعت قند و شکر شامل تولید، فرآوری و بازاریابی محصولات ساکاروزی و فراکتوزی (از جمله قند و شکر) می‌شود. در سطح جهانی، شکر عمدتاً از نیشکر و چغندر قند استخراج می‌شود. اینکه قند و شکر از نیشکر تولید شود یا از چغندر قند، بستگی به آب‌وهوا دارد؛ در کشورهای استوایی، که 80 درصد قند و شکر جهان را تولید می‌کنند، نیشکر و  در کشورهای معتدل اروپایی و آمریکا، که تولید 20 درصد دیگر را بر عهده دارند، چغندر قند پایه تولید شکر است. شکر پایه اساسی تولید بسیاری از محصولات دیگر است، از جمله نوشیدنی‌های غیرالکلی، فست‌فود، شکلات‌ها و شیرینی‌ها، محصولات نان‌پزی و شیرینی‌پزی. در سال 2013، گزارشی ارزش بازار جهانی شکر و شیرین‌کننده‌ها را 5 /77 میلیارد دلار ارزیابی کرد. 

تولیدکنندگان

در حال حاضر، بیش از 130 کشور نیشکر یا چغندر قند تولید می‌کنند و از این 130 کشور، 10 کشور از هردو شکر می‌گیرند. تولید شکر بیش از پیش متراکم شده است. در سال 1980، 10 کشور اول تولیدکننده، 56 درصد شکر جهان را تولید می‌کردند. در سال 2014، این رقم به 75 درصد رسید. محصولات شکر بدیل‌های تولیدی برای غذا، فیبر، انرژی، به ویژه سوخت‌های زیستی و تولید برق ارائه می‌دهد. نیشکر عموماً یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین منابع تولید سوخت زیستی است. پیوندهای محکم‌تری بین قیمت‌های جهانی شکر و نفت ظهور کرده است، که تا حدی ناشی از نقش اصلی شکر به عنوان منبع تولید اتانول در برزیل است. طیف وسیعی از مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی با تولید و فرآوری شکر در پیوند است و زارعان نیشکر و چغندر قند علاوه بر شرکت‌های انرژی و غذایی، به دنبال راه‌هایی برای پرداختن به این دغدغه‌ها هستند.

مصرف‌کنندگان

کشورهای در حال توسعه 67 درصد مصرف جهانی شکر را به خود اختصاص می‌دهند و انتظار می‌رود منبع اصلی رشد آتی در تقاضای شکر باشند، به ویژه در آسیا. مصرف شکر همچنان در حال گسترش است. میانگین رشد مصرف شکر در یک دهه گذشته 93 /1 درصد بوده، رشدی که ناشی از افزایش درآمدها، رشد جمعیت و تغییر الگوهای تغذیه بوده است. تا سال 1980، زمانی که مصرف جهانی شکر به حدود 90 میلیون تن رسید -‌ یعنی رشد سالانه 1 /3‌درصدی -‌ گسترش عظیمی در مصرف این کالا رخ داد. پس از رشدی لنگ‌لنگان در دهه 1990، که به سختی به 2 /2 درصد در سال می‌رسید، مصرف شکر در اوایل دهه 2000، به ویژه در آسیا، خاورمیانه و آفریقا، رشدی پایدار داشته است. امروز، جمعیت هفت میلیاردی جهان که 75 درصد آن در آسیا و آفریقا سکونت دارند، حدود 173 میلیون تن شکر مصرف می‌کنند که میانگین سرانه آن 24 کیلوگرم است. پایین‌ترین سرانه در پرجمعیت‌ترین قاره‌ها (آفریقا و آسیا به ترتیب با سرانه مصرف 8 /16 و 3 /17 کیلوگرم) و بالاترین سرانه در آمریکا و اروپا (به ترتیب 8 /43 و 7 /36 کیلوگرم) است. 10 کشور اصلی مصرف‌کننده شکر عبارتند از: هند، اتحادیه اروپا، چین، برزیل، آمریکا، اندونزی، روسیه، پاکستان، مکزیک و مصر.

تجارت بین‌المللی شکر

میانگین تجارت بین‌المللی شکر سالانه 56 میلیون تن است. شکر خام 60 درصد از حجم تجارت بین‌المللی را به خود اختصاص می‌دهد. هرچند کشورهای بسیاری شکر تولید می‌کنند، تنها 10 کشور بر صادرات جهانی شکر خام تسلط دارند: برزیل، استرالیا، تایلند، کوبا، گواتمالا، کلمبیا، مکزیک، پاکستان و سوازیلند 95 درصد از تجارت شکر در سال 2014 را به خود اختصاص داده‌اند. برزیل، در مقام بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده و صادرکننده در جهان، بر تجارت جهانی مسلط است و 40 درصد صادرات جهانی را در سال 2004 در اختیار داشت که نسبت به سال 2000 شاهد رشد 21‌درصدی بود.

چشم‌انداز بازار جهانی شکر در سال 2017

معاملات سلف شکر در سال 2016، یکی از قوی‌ترین عملکردها را داشته است، اما این رشد در واپسین ماه‌های آن سال فروکش کرد. تحلیلگران در آغاز سال 2017 دورنماهای متفاوتی از تحولات بازار در این سال ارائه کردند. تحلیلگر کامرزبانک می‌گوید کشت نیشکر در برزیل عامل عمده در بازار خواهد بود. تولید شکر Center-South در سال 2018-2017 باید به 1 /36 تا 5 /36 میلیون تن افزایش یابد. با این حال، انجمن تولید شکر برزیل، کاهشی در کشت نیشکر را پیش‌بینی می‌کرد، زیرا تولیدکنندگان در سال‌های اخیر مجموعاً کم تولید کرده‌اند تا کشت‌گاه‌هایشان را حفظ کنند و ارتقا دهند. در مجموع، به نظر کامرزبانک، قیمت شکر در حدود 44 سنت آمریکا برای هر کیلوگرم خواهد بود. قیمت هر کیلو شکر خام در سه ماه آخر 2017 به کمی بیش از 41 سنت می‌رسد. سوسیته ژنرال فرانسه می‌گوید در میان ضعف دوباره رئال برزیل و عدم وقوع پدیده طبیعی لانینا -‌ سرد شدن تناوبی آب‌های قسمت مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام که می‌تواند پدیده مثبتی بر کشت نیشکر باشد -‌ عملکرد درخشان خود در سال گذشته را از دست داده است. بر این اساس، در غیاب اخبار مثبت آب‌وهوایی، قیمت شکر ممکن است در اثر رقابت‌پذیری یک تولیدکننده پرنوسان -‌ یعنی برزیل -‌ تغییر کند. با این حال، سوسیته ژنرال همچنان بر پیش‌بینی خود مبنی بر عدم تغییر قیمت شکر تاکید می‌کند. به نظر این موسسه، فارغ از شرایط آب‌وهوایی نامساعد، بازار شکر شاهد مازاد 5 /3 میلیون تنی در سال 2018-2017، در برابر کسری 6 /2 میلیون تنی در سال 2017-2016 خواهد بود. با این حال، ذخایر قابل استفاده جهانی از 6 /19 درصد در سال 2017-2016 به 9 /18 درصد در سال 2018-2017 کاهش خواهد یافت، مثل سال 2011-2010 که قیمت شکر به کیلویی 68 /77 سنت آمریکا رسید. سازمان بین‌المللی شکر (ISO)، می‌گوید به طور خلاصه، با فرض شرایط آب‌وهوایی عادی در ماه‌های آتی، تولید و مصرف جهانی متوازن پدید خواهد آمد که احتمالاً به پایان مرحله کسری در چرخه بازار شکر خواهد انجامید. با این حال، هرگونه کاهش در قیمت در واکنش به انتظار بازگشت احتمالی عرضه و تقاضای بازار به حالتی متوازن‌تر در سال 2018-2017، ممکن است به خاطر سطوح پایین ذخایر پیش‌بینی‌شده در آغاز چرخه بعدی اکتبر /سپتامبر، خنثی شود.