مرده بُدم زنده شدم

عروس تالاب‌های ایران پس از 10 سال زنده شد. شنبه، ششم تیرماه، رسانه‌ها از شادی مردم اصفهان نوشتند. شادی به یمن جاری شدن آب «زاینده‌رود» بر بستر خشکیده تالاب گاوخونی. فعالان زیست‌محیطی البته بر این باورند که با اختصاص حقابه این تالاب، حدود یک یا دو ماه طول می‌کشد که این تالاب احیا شود. گاوخونی را نگین فیروزه‌ای فلات مرکزی ایران توصیف می‌کنند، با وسعتی حدود ۴۷۶ کیلومترمربع که بخش بزرگی از آن در استان یزد و بخش دیگر در استان اصفهان واقع شده است. در این 10 سال به دلیل تغییر شرایط اقلیمی، کاهش نزولات آسمانی، عدم مدیریت صحیح و به بهانه‌هایی چون توسعه کشاورزی، افزایش اشتغال و اجرای طرح‌های عمرانی، آب را به روی گاوخونی بستند تا خوب خشک شود و به گواه آنچه بارها هشدار داده‌اند، کانون جدیدی برای فرسایش بادی و بستری برای خیزش گرد و غبار ایجاد شود. البته این تنها پیامد خشک شدن این تالاب نبوده است؛ محمد درویش، کارشناس حوزه محیط زیست درباره تبعات این فاجعه زیست‌محیطی چنین روایتی دارد: «اگر ظرفیت گرمایی ویژه منطقه کاهش یافته و تفاوت دمای شب و روز آشکارا چنان افزایش یافته که نیازهای آبی بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری بومی منطقه هم افزایش یافته است و اگر موجی بزرگ از مهاجرت‌های انسانی از خاور به سمت مرکز اصفهان رخ‌داده است؛ این باید درس عبرتی بزرگ برای همه ما باشد تا اجازه ندهیم به بهانه تامین نیازهای کوتاه‌مدت اقتصادی، یک سرزمین دچار ورشکستگی بوم‌شناختی شود.» معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در اوایل سال جاری در سفری که به ورزنه واقع در شرق اصفهان داشت، وعده داد که دولت با همکاری وزارت نیرو، وزارت کشاورزی و کشاورزان منطقه با تعیین و تغییر الگوی کشت این تالاب را احیا می‌کند؛ اکنون دولت به این وعده زیست‌محیطی خود جامه عمل پوشاند و آب رودخانه زاینده‌رود را به تالاب بین‌المللی گاوخونی رساند. با تامین بخشی از حقا‌به گاوخونی و البته تالاب هور العظیم این خوش‌بینی وجود دارد که پهنه بیابانی شده این دو تالاب از کانون‌های فرسایش بادی و بروز گرد و غبار در کشور حذف شود.‌