خروج از محاصره

پس از اعلام خبر ازسرگیری (یا به قول برخی اعضای جدید تیم مذاکره‌کننده ایران، آغاز) مذاکرات هسته‌ای در 8 آذرماه، امیدها برای خیز جدی دولت ابراهیم رئیسی برای حل مناقشه بر سر مساله اتمی ایران که دو دهه به درازا کشیده شده است، بیشتر شد. با اینکه مقامات کشور، مدعی هستند که وضعیت اقتصادی، سیاسی و حتی اجتماعی کشور ارتباطی با برجام و حل بحران اتمی ندارد اما روشن است که بدون رسیدن به یک راه‌حل نهایی، قرار گرفتن کشور در این وضعیت محاصره‌گونه نه‌تنها اقتصاد ایران را از این وضعیت شکننده و متزلزل خارج نمی‌کند بلکه احتمالاً نارضایتی‌های سیاسی-اجتماعی را نیز افزایش خواهد داد. با این حال، پس از تلاش‌های تیم مذاکراتی پیشین ایران، اخیراً علی باقری رئیس تیم جدید هسته‌ای در موضعی تازه اعلام کرده است که «مذاکرات هسته‌ای نداریم. مذاکره، بر سر لغو تحریم‌هاست». اگرچه اصولگرایان همواره مواضع تندی در روابط خارجی ابراز کرده‌اند اما تاریخ نشان داده است که به همان اندازه در سر بزنگاه، امتیازات بیشتری به طرف‌های مقابل اعطا می‌کنند. با این همه، پس از سال‌ها جدال دیپلماتیک و هزینه‌های فراوان، دیدگاه عمل‌گرایانه و جالب توجه «رابرت کاپلان» جغرافیدان و استراتژیست نامدار آمریکایی بیش از همه مبتنی بر واقعیت به نظر می‌رسد. او سال‌ها پیش مدعی شد که «ورود به یک تفاهم راهبردی بین ایران و آمریکا همانند درکِ ایجادشده میان آمریکا و چین در سال 1972 میلادی، چندان با زبان قراردادها و پیمان‌ها سروکار ندارد، بلکه از طریق احترام متقابل و موافقت‌های بی‌سروصدا با انتظارات مقامات دو طرف حاصل می‌شود».