خیز هسته‌ای ترکیه
هشدار تایوان به «تهدید خطرناک» چین
وزیر دفاع تایوان با ارائه تازه‌ترین ارزیابی از آنچه «تهدید نظامی خطرناک» همسایه قدرتمند خود خواند، گفت که نیروهای مسلح چین قادرند اصلی‌ترین بنادر و فرودگاه‌های این جزیره خودگردان را مسدود کنند. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، وزارت دفاع تایوان در گزارشی که هر دو سال یک‌بار منتشر می‌شود، گفت چین آنچه جنگ «منطقه خاکستری» می‌نامد، به راه انداخته است و در ادامه به ۵۵۴ مورد «نفوذ» جنگنده‌های چینی به جنوب غربی منطقه شناسایی دفاع هوایی آن از سپتامبر گذشته تا اواخر آگوست امسال اشاره کرد. پایگاه خبری رویترز سال گذشته به نقل از تحلیلگران نظامی گزارش داد که هدف از این تاکتیک این است که از طریق آن تایوان را خسته کرده و به کنترل خودشان درآورند. در همین حال وزارت دفاع تایوان اعلام کرد، ارتش آزادی‌بخش خلق چین در تلاش برای تکمیل مدرن‌سازی نیروهای خود تا سال ۲۰۳۵ است تا به «برتری در عملیات‌های احتمالی علیه تایوان و قابلیت‌های حیاتی برای شکست نیروهای خارجی دست یابد و این چالش خطرناکی برای امنیت ملی ماست». در این گزارش آمده است: هم‌اکنون ارتش آزادی‌بخش خلق چین موسوم به پی.ال.ای قادر است محاصره مشترک محلی را علیه بنادر، فرودگاه‌ها و مسیرهای پروازی خروجی ما انجام دهد تا خطوط ارتباطی هوایی و دریایی ما را قطع کند و بر جریان تدارکات نظامی و منابع لجستیک ما تاثیر بگذارد. وزارت دفاع چین هنوز واکنشی به این ادعاها نداشته است. چین، جزیره خودگردان تایوان را بخشی از سرزمین خود قلمداد می‌کند. با این حال تسای اینگ-ون، رئیس‌جمهوری تایوان تاکید دارد که تایوان «کشوری مستقل» است و قول داده از آزادی و دموکراسی آن دفاع کند. در ماه اکتبر، تایوان از ۱۴۸ مورد پرواز جنگنده‌های نیروی هوایی چین در جبهه جنوبی و جنوب غربی این منطقه در بازه زمانی چهارروزه خبر داد و به دنبال آن تنش‌ها میان تایپه و پکن افزایش یافت. وزارت دفاع تایوان گفت: رفتار ترسناک آن نه‌تنها قدرت رزمی ما را تحلیل برده و ایمان و روحیه ما را متزلزل می‌کند، بلکه تلاش می‌کند تا وضعیت موجود در تنگه تایوان را تغییر داده یا به چالش بکشد تا در نهایت به هدف خود یعنی «تسخیر تایوان بدون جنگ» دست یابد.
مخالفت ارمنستان با ابتکار «۳+۳»
نخست‌وزیر ارمنستان در جدیدترین سخنرانی خود اعلام کرد که حل‌وفصل مساله قره‌باغ نباید در قالب احتمالی ۳+۳ مورد بحث قرار گیرد. به گزارش ایلنا به نقل از اسپوتنیک، «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان در جدیدترین سخنرانی خود اعلام کرد که حل‌وفصل این مساله یا باز کردن ارتباطات حمل‌ونقل منطقه‌ای نباید در قالب احتمالی ۳+۳ مورد بحث قرار گیرد. پاشینیان افزود که دولت ارمنستان همکاری‌های منطقه‌ای را به عنوان یک تمهید مهم در برنامه خود گنجانده است و به همه امکانات تعامل در منطقه نیز علاقه‌مند است. وی گفت: «مشکل در تفاوت‌های ظریف این راه‌حل‌هاست. موضع ما این است که فرمت ۳+۳ نباید در دستور کار خود موضوعاتی را که قبلاً در قالب‌های دیگر مورد بحث قرار گرفته است بگنجاند. به ویژه، گشایش ارتباطات منطقه‌ای، حل‌وفصل منطقه کوهستانی قره‌باغ و... نباید در این فرمت قرار بگیرد. یعنی اگر این قالب یک دستور کار جدید و قابل قبول دوجانبه را به همراه داشته باشد، مثلاً ترانزیت اقتصادی منطقه‌ای، ممکن است جالب باشد، و ما ممکن است به این موضوع علاقه‌مند باشیم... همان‌طور که فرمت ۳+۳ تنها قالب مورد علاقه ما نیست و ما این موضع را پیش از این ابراز کرده‌ایم.» پیش از این، «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در یک کنفرانس مطبوعاتی با «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه ایران، گفته بود که این ابتکار برای ایجاد یک قالب ۳+۳ مورد بحث قرار گرفته است که سه کشور ماورای قفقاز و سه همسایه بزرگ آنها روسیه، ایران و ترکیه در این فرمت قرار بگیرند. این در حالی است که وزارت امور خارجه ارمنستان اخیراً نقض فاحش آتش‌بس در خطوط مرزی را توسط نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان به شدت محکوم کرد.
این وزارتخانه افزود: «لفاظی‌های مداوم عالی‌ترین مقام جمهوری آذربایجان در راستای ارمنستان‌هراسی و نقض مکرر آتش‌بس به وضوح ماهیت توخالی اظهارات باکو درباره عادی‌سازی روابط بین ارمنستان و مردم ارمنستان را نشان می‌دهد.» این دومین حمله نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان به غیرنظامیان طی یک ماه گذشته بود که به تلفات انسانی منجر شد.
خیز هسته‌ای ترکیه
رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرد که ترکیه به سرعت آماده ساخت دو نیروگاه هسته‌ای دیگر خواهد شد. به گزارش فارس، به نوشته روزنامه «دیلی صباح» این دو نیروگاه هسته‌ای پس از «آکویو» اولین نیروگاه هسته‌ای ترکیه در استان «مرسین» ساخته می‌شوند. «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه گفت، ما در حال انجام مطالعات خود با توجه به نیازهای رو به رشد انرژی هستیم. وی گفت: «ما قصد داریم اولین واحد نیروگاه هسته‌ای آکویو (NPP) را در سال 2023 راه‌اندازی کنیم. پس از نیروگاه هسته‌ای آکویو، ما به سرعت آماده ساخت نیروگاه‌های دوم و سوم خواهیم شد.» آکویو توسط شرکت دولتی روس اتم روسیه ساخته می‌شود. دو کشور در سال 2010 قرارداد همکاری امضا کردند و ساخت آن در سال 2018 آغاز شد.
اردوغان پس از دیدار اخیر با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در ماه سپتامبر، گفت که روسیه نیز می‌تواند در ساخت دومین و سومین نیروگاه هسته‌ای ترکیه مشارکت داشته باشد. اردوغان گفت: «ممکن است کسانی که کوچک‌ترین حساسیتی در مورد استقلال اقتصادی ترکیه و رفاه ملت ترکیه دارند، با انرژی هسته‌ای مخالفت کنند. ما به دنبال راه‌هایی برای استفاده بیشتر از منابع انرژی تجدید‌پذیر خود خواهیم بود.» به نوشته این روزنامه، مجموع سرمایه‌گذاری در این کارخانه حدود 20 میلیارد دلار برآورد شده است. یک نشریه یونانی اخیراً در تحلیلی مدعی شد که ترکیه در حال تبدیل شدن به یک قدرت اتمی است. روزنامه «گریک سیتی تایمز» در بخشی از این تحلیل نوشت، اهمیتی که آنکارا برای تسلیحات اتمی قائل است از بیانیه رئیس‌جمهور ترکیه در سپتامبر 2019 در مجمع اقتصادی آناتولی مرکزی مشهود است. وی در آن مقطع گفت، برخی کشورها موشک‌هایی با کلاهک اتمی دارند، اما به ما می‌گویند شما نمی‌توانید آنها را داشته باشید. این را من نمی‌توانم بپذیرم.
پایان بحران سیاسی کویت
رئیس مجلس ملی (پارلمان) کویت از صدور فرمان حکومتی امیر کویت مبنی بر عفو تعدادی از کویتی‌هایی که در پرونده‌های سیاسی سابق محکوم شده بودند، خبر داد. به گزارش ایسنا، «مرزوق الغانم» رئیس مجلس ملی کویت در یک کنفرانس خبری ضمن اعلام خبر صدور فرامین امیر نواف الاحمد الجابر الصباح برای عفو تعدادی از محکومان، از امیر کویت به خاطر داشتن روحیه و رویکرد تسامح‌آمیز و دعوت او برای گفت‌وگوی ملی و حمایتش از آشتی ملی میان اپوزیسیون و دولت تقدیر و تشکر کرد. رئیس مجلس ملی کویت در ادامه ابراز امیدواری کرد که این یک «عرصه و مرحله جدید» برای آغاز موفقیت و ساختن در کشور باشد. الغانم ابراز امیدواری کرد که این اقدام «صفحه تازه و مرحله تازه‌ای» در تاریخ سیاسی کویت باشد و به «بسته شدن صفحه‌ای که بایست خیلی وقت پیش بسته می‌شد بینجامد». او افزود که اکنون نوبت ورود به مرحله سازندگی است. رسانه‌های کویتی خبر دادند که هیات دولت این کشور فهرست‌های نهایی برای صدور عفو از جانب امیر کویت را تصویب کرده است. در همین راستا دولت کویت استعفای خود را به امیر این کشور تقدیم کرد. ناظران معتقدند که این اقدام امیر کویت در آزاد کردن برخی چهره‌های مهم، به بحران سیاسی در این کشور پایان خواهد داد. هیات دولت کویت هم موافقت خود را با فرامین عفو امیری برای برخی از شهروندان کویتی که در دوره‌های گذشته در پرونده‌های قضایی مختلف محکوم شده بودند، اعلام کرد. پیشتر کمیته‌ای برای وضع قوانین عفو امیری به ریاست دادستان کل محمد الدعیج تشکیل شده بود.
مدرن‌سازی ارتش اسرائیل
در پی نهایی شدن بودجه نظامی اسرائیل، ارتش این رژیم در حال برنامه‌ریزی برای افزایش قابل توجه میزان مهمات در زرادخانه‌های خود است. به گزارش ایسنا، به نوشته اورشلیم پست، به دلیل افزایش تهدیدات و همچنین گسترش اهداف برنامه‌ریزی‌شده، اسرائیل به دنبال خرید مقادیر قابل‌توجهی تسلیحات نظامی از ایالات متحده است. اسرائیل در سال‌های اخیر ده‌ها هزار مهمات دقیق و هدایت‌شونده از ایالات متحده خریداری کرده است که برخی از این سلاح‌ها همچون موشک‌های گنبد آهنین را در حمله به غزه در ماه می استفاده کرد. اگرچه همه بخش‌های سلاح‌های حملات دقیق توسط واشنگتن تکمیل شده‌اند، اما اورشلیم پست دریافته است که با تصویب بودجه، ارتش قصد دارد تا سال ۲۰۲۴ زرادخانه خود را به‌روز کند. ارتش اسرائیل انتظار دارد تا سال ۲۰۳۰ تعداد خریدهای خود را بیشتر کند. با توجه به اینکه واشنگتن ذخایر گنبد آهنین اسرائیل را دوباره تکمیل کرده است، آمریکایی‌ها مایل به انجام همه درخواست‌های مورد نظر اسرائیل نیستند. ارتش اسرائیل طی دو سال گذشته مشغول جمع‌آوری اطلاعات در مورد هزاران هدف در غزه، لبنان، سوریه و حتی ایران بوده است تا در صورت حملات ناگهانی واکنش نشان دهد. استفاده از چنین مهمات دقیقی به اسرائیل اجازه می‌دهد تا اهداف استراتژیک در یک محیط غیرنظامی پرجمعیت را، با آمار تلفات غیرنظامی نسبتاً کمی مورد هدف قرار دهد. به نوشته ایندیپندنت، علاوه بر افزایش تسلیحات دقیقی که ارتش اسرائیل قصد خرید آن را دارد، پنج میلیارد شِکِل (واحد پول اسرائیل) از بودجه منحصراً به آنچه ارتش اسرائیل «تهدیدهای دایره سوم» می‌نامد اختصاص می‌یابد که معمولاً به ایران اشاره می‌کند. این بودجه به آموزش و قابلیت‌های جمع‌آوری اطلاعات اختصاص می‌یابد و بانک اطلاعاتی ارتش اسرائیل را بیش از پیش افزایش می‌دهد. این بودجه همچنین به ارتش این رژیم اجازه می‌دهد تا پروژه‌های دفاعی مهم دیگری مانند ساخت دیوار در امتداد مرز با لبنان و اجرای پوشش دفاعی دائمی در حریم هوایی شمال سرزمین‌های اشغالی و گنبد آهنین را تکمیل کند.
♦♦♦
فارس: نهاد ریاست‌جمهوری ترکیه اعلام کرد که دولت این کشور طرحی را برای تمدید استقرار نیروهای ترکیه در جمهوری آذربایجان به مدت یک سال دیگر تقدیم مجلس این کشور کرده است.
ایسنا: به دنبال حمله هوایی اسرائیل به حومه حمص واقع در مرکز سوریه و مقابله پدافند هوایی ارتش این کشور با آن، اسرائیل حریم هوایی بلندی‌های اشغالی جولان را بر روی پروازهای غیرنظامی بست.
فارس: وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که ایالات متحده در حال ایجاد یک گروه نظامی چندملیتی نزدیک مرز روسیه با استفاده از قلمرو اوکراین است و آمریکا و ناتو در تلاش هستند تا قدرت ناوگان روسیه و نحوه حفاظت از مرزهای جنوبی روسیه را آزمایش کنند.
ایرنا: وزیر خارجه چین گفت: چین مخالف این است که برخی کشورها به منظور حفظ هژمونی دریایی خود، در دریا قدرت‌نمایی کنند، باند تشکیل دهند و به نقض حقوق و منافع مشروع و قانونی دیگر کشورها ادامه دهند.
ایرنا: فرماندهی مرکزی ارتش روسیه اعلام کرد، نیروهای منطقه مرکزی ارتش روسیه قرار است با نیروهای عملیات ویژه در تاجیکستان و در نیمه دوم نوامبر سال جاری میلادی مانورهای نظامی برگزار کنند.
ایرنا: کمیسیون عالی انتخابات عراق پایان رسیدگی به اعتراض‌ها و شکایات درباره نتایج انتخابات پارلمانی اخیر را اعلام و تصریح کرد که تغییر چندانی در نتایج قبلی حاصل نشده و به جز تعداد ناچیزی از آرای باطله بقیه آرا انطباق داشته است.
مهر: «سربست عقراوی» از مقامات ناحیه دهوک در بخش کردنشین عراق اعلام کرد: در حالی که مسوولان ناحیه به دنبال احداث جاده جدید و برق‌رسانی به آن بودند جنگنده‌های ترکیه در سه نوبت این منطقه را بمباران کردند.
ایلنا: «اورسولا فن درلاین»، رئیس کمیسیون اروپا بلاروس را متهم کرد که از موضوع مهاجران غیرقانونی به عنوان یک سلاح سیاسی و ابزار فشار استفاده می‌کند و از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواست به دلیل عدم جلوگیری بلاروس از تجمع مهاجران در مرز لهستان، این کشور را تحریم کنند.
صداوسیما: وزارت امور خارجه باکو در بیانیه‌ای شروط خود را برای عادی‌سازی روابط با ایروان اعلام کرد: «با پایان مناقشه، واقعیت‌های جدیدی در قفقاز جنوبی ایجاد شده است و همه باید این واقعیت‌ها را بپذیرند و ارمنستان هم باید بین همکاری منطقه‌ای و ادعاهای غیرقانونی و بی‌اساس ارضی علیه همسایگان خود یکی را انتخاب کند.»
♦♦♦
هشدار عراق درباره سدسازی جدید ترکیه
ایرنا نوشت: وزیر منابع آبی عراق نسبت به قصد ترکیه برای ساخت سد جدیدی بر روی رودخانه دجله هشدار داد. کاظم سهر، گفت: ترکیه قصد ساخت سد دجله بر روی رودخانه دجله را دارد، اقدامی که حتی از سد الیسو هم برای عراق خطرناک‌تر است. ساخت این سد جدید برای حق‌آبه اندک عراق خطرناک است و نباید بدون توافق دو کشور نسبت به ساخت این سد اقدام شود. گفته می‌شود در پی اعتراض عراق، دولت ترکیه ساخت سد الجزره را متوقف کرده است. ترکیه تامین‌کننده ۷۰ درصد از منابع آبی جاری عراق از طریق دو رودخانه بزرگ دجله و فرات بوده و جمهوری اسلامی ایران نیز نزدیک به ۳۰ درصد دیگر را از طریق چند رود مرزی تامین می‌کند.
صف‌آرایی رقبای اردوغان برای ریاست‌جمهوری 2023
همشهری نوشت: پس از انتخابات شهرداری‌ها در ترکیه (سال 2019) که با شکست حزب اردوغان همراه بود، برگزاری زودهنگام انتخابات ریاست‌جمهوری به یکی از مطالبات اصلی احزاب مخالف اردوغان تبدیل شده است؛ احزابی که با اعتمادبه‌نفس برآمده از پیروزی نسبی در انتخابات شهرداری، خود را پیروز انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری ترکیه در آینده می‌دانند. در مقابل اما ائتلاف حاکم، هرگونه درخواستی برای انتخابات زودهنگام را رد کرده و روی برگزاری آن در موعد مقرر (نیمه سال 2023) تاکید دارد. احزاب مخالف اردوغان این موضع را نشانه‌ای از تضعیف پایگاه اجتماعی او و همچنین ترس حزب حاکم از صندوق رای به‌حساب می‌آورند.
ترور نافرجام نخست‌وزیر عراق
عصر ایران نوشت: خانه مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق مورد حمله تروریستی پهپادی قرار گرفت که از سوءقصد جان سالم به در برد. بنا به اعلام منابع عراقی در این حمله از پهپاد استفاده شده است و تنی چند از محافظان نخست‌وزیر عراق زخمی شده‌اند. خانه الکاظمی در منطقه سبز و حفاظت‌شده بغداد قرار دارد، جایی که بیشتر ادارات دولتی و اماکن دیپلماتیک در آن واقع شده است. الکاظمی پس از این حمله در توئیتی از سلامت خود خبر داده و نوشت: «حالم خوب است، در میان مردم حضور دارم و همه را به آرامش و خویشتن‌داری دعوت می‌کنم. من همواره آماده جانفشانی برای عراق و مردم عراق بودم و هستم، موشک‌های خیانت، عزم مومنان را سست نمی‌کند.»
نگرانی کره جنوبی از سیاست هسته‌ای جدید آمریکا
اعتماد نوشت: به دنبال انتشار گزارش‌هایی درباره احتمال تغییر سیاست‌های کلان آمریکا در زمینه استفاده از سلاح‌های اتمی، وزارت دفاع کره جنوبی به آن واکنش نشان داد و تاکید کرد که «واشنگتن به تعهد خود مبنی بر ایجاد چتر اتمی روی متحدانش پایبند خواهد ماند». خبرگزاری یونهاپ در خصوص چشم‌انداز بازنگری اتمی آمریکا نوشت، در جریان بررسی وضعیت اتمی، دولت جو بایدن در حال تنظیم اعلامیه‌ای با عنوان «عدم استفاده از ضربه اول» است که عملاً امکان انجام یک حمله پیشگیرانه اتمی در شرایط اضطراری را رد می‌کند؛ اقدامی که منتقدان می‌گویند می‌تواند سیاست بازدارندگی علیه دشمنان بالقوه را تضعیف کند. وزارت دفاع کره جنوبی گفت: «آمریکا به اندازه کافی اطلاعات مربوطه را با ما در میان می‌گذارد.»