وعده و وعیدها
هدف جدید بانک مرکزی اروپا
بانک مرکزی اروپا (ECB) در طول حیات 23ساله خود عمدتاً هدف تورمی «کمتر اما نزدیک دو درصد» را دنبال می‌کرد. هیچ‌کس نمی‌دانست معنای دقیق این عبارت چه بود اما اقتصاددانان بر سر این مساله به اجماع رسیده بودند که بانک مرکزی تورمی در دامنه 7 /1 تا 9 /1 را در نظر دارد. با این حال تورمی که لجوجانه در سطح پایین باقی‌مانده بود هدف بانک مرکزی را فقط به یک بحث دانشگاهی تبدیل کرد. از سال 2013 به بعد میانگین تورم سالانه در منطقه یورو 9 /0 درصد بود در حالی که این نرخ در آمریکا به 9 /1 درصد می‌رسید. همزمان نرخ‌های بهره به قلمرو زیر صفر وارد شدند و بانک مرکزی اروپا سال‌ها با هدف تحریک اقتصاد اوراق قرضه دولتی و شرکتی را در حجم بالا خریداری می‌کرد.
ناکامی بانک مرکزی در رسیدن به هدف تورمی باعث شد این بانک در جست‌وجوی عوامل باشد. کریستین لاگارد رئیس کل بانک سال گذشته بازبینی راهبرد بانک را آغاز کرد. این فرآیند جلسات استماع نظرات کارشناسان و بررسی مقالات دانشگاهی را دربر داشت. نتایج این اقدامات در 8 جولای اعلام شدند. بانک در نهایت قصد دارد تاثیر تغییرات اقلیمی را در مدل‌هایش بگنجاند و به‌طور بالقوه، ملاحظات اقلیمی را در خرید دارایی‌ها لحاظ کند. همچنین، بانک قصد دارد در زمان مطالعات تورم به هزینه مالکیت مسکن توجه کند (برخلاف رویه دیگر کشورهای ثروتمند، هزینه مسکن در میان معیارهای قیمت‌های مصرف‌کننده حوزه یورو نیست). بانک مرکزی از هدف تورمی متقارن دو درصد رونمایی کرد.
هرچه شفافیت درباره این هدف بیشتر باشد بهتر است و این نگرانی را برطرف می‌سازد که بانک مرکزی اروپا قبل از برقراری کامل بهبود اقتصادی نرخ‌های بهره را بالا برد. امری که در سال‌های 2008 و 2011 اتفاق افتاد. خانم لاگارد در 8 جولای اعلام کرد این تصمیم از پشتیبانی متفق‌القول 25 عضو شورای حکام بانک برخوردار است. اما اختلاف نظرات زیادی پیرامون تاثیر آن بر سیاست پولی بانک وجود دارد.
در آغاز، به نظر می‌رسد این راهبرد معانی مختلفی برای نرخ‌گذاران داشته باشد. جنز وایدمن رئیس تندرو بوندس‌بانک و یکی از اعضای شورای حکام بانک مرکزی اروپا به سختی تلاش کرد نشان دهد که امکان دارد تورم به‌طور موقت از نرخ هدف منحرف شود اما بانک از آن فراتر نخواهد رفت. این امر نقطه مقابل دیدگاه فدرال‌رزرو است که به تازگی هدف تورمی‌اش را تغییر داد. فدرال‌رزرو هدف میانگین دو درصد را برگزید و بنابراین چشم خود را بر روی دوره‌های تورم بالا می‌بندد تا بتواند کمبودهای گذشته را جبران کند. اما اولی رهن (Olli Rehn) رئیس محافظه‌کار بانک مرکزی فنلاند در 9 جولای گفت انتظار می‌رود واکنش بانک مرکزی اروپا به تکانه‌ها شبیه عملکرد فدرال‌رزرو باشد. این تفاوت در دیدگاه‌ها نشان می‌دهد به‌رغم وعده خانم لاگارد مبنی بر اینکه جلسه بعدی سیاست پولی تاثیر هدف جدید بر سیاست‌ها را شفاف خواهد ساخت تحلیلگران انتظار ندارند تغییرات بزرگی صورت گیرد. در حال حاضر، بانک مرکزی هر ماه 80 میلیارد یورو اوراق قرضه شرکتی و دولتی خریداری می‌کند. اقتصاددانان بانک بارکلیز عقیده دارند بازبینی‌ها تاثیری بر مسیر آینده نزدیک سیاست پولی ندارد و بانک مرکزی همچنان با خرید اوراق قرضه از منطقه یورو حمایت می‌کند. تحلیلگران بانک مورگان استنلی پیش‌بینی می‌کنند که بانک مرکزی به زودی اعلام کند طرح خرید دارایی در دوران همه‌گیری را متوقف می‌سازد و به جای آن برنامه قدیمی خرید دارایی را از سر می‌گیرد.
اگر تغییرات بزرگ صورت نگیرند بانک مرکزی نمی‌تواند با اتخاذ هدف جدید کارهای بهتری انجام دهد. پیش‌بینی‌کنندگان اقتصادی بانک در ماه ژوئن چشم‌انداز تورم در دامنه 4 /1 تا 5 /1 درصد را برای سال 2023 در نظر گرفتند. اگر قرار باشد بانک با موفقیت سرمایه‌گذاران را قانع سازد که در جهت تجارت پیش می‌رود آنگاه باید توضیح دهد که وقتی نمی‌تواند به هدف قبلی برسد چگونه ناگهان می‌خواهد هدف جدیدی را دنبال کند.
منبع: اکونومیست
