شروع پرواز

جف بزوس چند سال قبل یک پیش‌بینی انجام داد. طبق این پیش‌بینی امپراتوری بزرگ تجارت الکترونیکی آمازون تا سال 2018 اقلام خود را با پهپاد تحویل می‌داد. هنوز شرکت پرایم ‌ایر (Prime Air) آمازون کار خود را شروع نکرده است اما دیگر بنگاه‌های نوپا در حال پیشرفت هستند. اکثر آنها در حوزه مراقبت‌های بهداشتی کار و به شدت با یکدیگر رقابت می‌کنند تا راهی به بازار سودآور 70 میلیارددلاری تدارکات مراقبت‌های بهداشتی بیابند. این بنگاه همزمان با پرداختن به مقررات‌گذاران و سرمایه‌گذاران در حال هموار ساختن مسیر برای تحویل هوایی دیگر سفارش‌ها هستند.

یکی از مشهورترین بنگاه‌ها، شرکت زیپ‌لاین (ZipLine) است که در سانفرانسیسکو استقرار دارد. این شرکت در روآندا در سال 2016 به شهرت رسید و اکنون به یک شبکه ملی پهپادهای پزشکی تقاضامحور تبدیل شده است که 150 محصول پزشکی به ویژه خون و واکسن را در مناطق دوردست تحویل می‌دهد. به دلیل تحویل مناسب خون میزان مرگ‌ومیر مادران رو به کاهش است. بنگاه‌های دیگر نیز با استفاده از پهپاد به عرضه دارو در کشورهای بوتان، مالاوی و پاپوا گینه‌نو می‌پردازند. در بسیاری از بیمارستان‌های سوئیس بیماران می‌توانند در همان روز نمونه‌گیری نتایج آزمایش را دریافت کنند. شرکت زیپ‌لاین در حال گسترش فعالیت‌های خود به کشور غناست و اواخر امسال نیز به کارولینای شمالی وارد می‌شود. ایالتی در آمریکا که تعداد زیادی تاسیسات پزشکی روستایی در مناطق دورافتاده دارد. شرکت زیپ‌لاین قصد دارد در سه تا چهار سال آینده به 700 میلیون نفر خدمت‌رسانی کند.

برای دولت‌ها و مقررات‌گذارانی که از سپردن فضای آسمان به پهپادها هراس دارند تحویل اقلام پزشکی توجیه و دلیل خوبی به شمار می‌رود. آنها از این نگران‌اند که پهپادها از مسیر خارج شوند؛ با سایر هواپیماها برخورد کنند؛ حریم‌های خصوصی را بشکنند و سروصدای بیش از حد ایجاد کنند. همه این نگرانی‌ها در زمان تحویل یک لامپ منطقی به نظر می‌رسند اما وقتی نوبت به تحویل اقلام دارویی می‌رسد محاسبات فرق می‌کنند. به گفته بن مارکوس بنیانگذار بنگاه فناوری پهپاد ایرمپ (AirMap) تحویل هوایی آسان‌تر است چراکه تحویل اقلام دارویی عمدتاً بین چند مکان ثابت صورت می‌گیرد نه بین تعداد بی‌شماری از منازل.

همانند اکثر بنگاه‌های نوپای دارای رشد سریع، بنگاه‌های پهپادی کمتر از سودآوری صحبت می‌کنند اما می‌گویند که درآمدزا هستند. به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران قانع شده باشند. شرکت زیپ‌لاین در 17 ماه می اعلام کرد 190 میلیون دلار منابع جدید جذب کرده است که ارزش شرکت را به 2 /1 میلیارد دلار می‌رسانند. این شرکت همانند رقبای خود فرصت‌های چشمگیری را پیش‌رو می‌بیند. بسته‌های اقلام پزشکی سبک‌وزن اما ارزشمند هستند بنابراین هزینه حمل با پهپاد بخش نسبتاً کوچکی از ارقام صورت‌حساب آنها را تشکیل می‌دهد. همچنین پهپادها می‌توانند با انتقال سریع اقلام از یک مرکز پزشکی مانع از آن شوند که بیمارستان‌ها حجم زیادی از اقلام گران‌قیمت را صرفاً برای روز مبادا انبار کنند. پهپادهای الکتریکی سبک‌وزن احتمالاً از پیک‌های ماشینی یا موتوری ارزان‌تر و سریع‌تر هستند. اندریاس راپتاپولوس رئیس شرکت پهپادی مترنت (Matternet) عقیده دارد با این روش می‌توان میلیون‌ها دلار در هزینه‌های آزمایشگاهی و داروخانه‌ای بیمارستان‌ها صرفه‌جویی کرد.

چشم‌انداز منافع حاصل از کارایی و همچنین دوستی با محیط زیست یکی از عوامل مشارکت سوئیس‌پست و مترنت بود. هم‌اکنون در سوئیس پهپادها به سه شهر خدمات می‌دهند. به ادعای سوئیس‌پست سفرهای 45دقیقه‌ای اکنون به پروازهای چنددقیقه‌ای تقلیل یافته‌اند. مترنت نیز همانند زیپ‌لاین به کارولینای شمالی می‌آید چراکه اداره حمل‌ونقل محلی این ایالت پیشتاز عرصه تحویل پهپادی است. شرکت بزرگ تحویل  UPS از پهپادهای مترنت استفاده می‌کند تا از آنها به‌جای پیک‌های خودرویی برای تحویل نمونه‌های پزشکی بهره برد. یوپی‌اس در تحویل پهپادی از سوئیس‌پست عقب‌تر است اما امید دارد تجربه شرکت در زمینه تحویل اقلام پزشکی زمینه را برای توسعه ملی آن فراهم سازد.

آینده تحویل پهپادی انواع کالاها در آمریکا و دیگر نقاط در دست مقررات‌گذاران است. در کشورهای کمترتوسعه‌یافته فضای آسمان خلوت است و یک فرد می‌تواند مجوز پرواز را صادر کند اما در کشورهای پیشرفته‌تری که فضای هوایی شلوغ‌تر و مقررات بیشتری دارند فرآیندها زمان بیشتری می‌طلبند.

جنجال‌ها در آمریکا از یک برنامه آزمایشی اداره فدرال هوانوردی (FAA) نشات می‌گیرند که به منظور کمک به تدوین یک چارچوب مقرراتی اجرا می‌شود. در بخشی از این پروژه انتظار می‌رود که زیپ‌لاین در هفته آینده برنامه خود برای تحویل مستقیم اقلام پزشکی به مصرف‌کنندگان را ارائه دهد. برخی بر این عقیده‌‌اند که تا زمانی‌که برنامه آزمایشی اداره فدرال هوانوردی در نوامبر 2020 به پایان برسد آقای بزوس سرانجام راه خود را پیدا کرده است. 

منبع: اکونومیست