دوره افتادن پول

گاهی تمایل برای نگهداری پول در مردم به شدت کاهش می‌یابد به طوری که به مقدار زیادی هم از تقاضای معاملاتی پول و هم تقاضای سفته‌بازی پول کاسته می‌شود. پیش از این در ادبیات اقتصادی اصطلاح «پول داغ» رواج پیدا کرده است. پول داغ پولی است که به دلیل تفاوت در نرخ بهره از یک بازار مالی به بازارهای مالی دیگر می‌رود. ما با بهره‌گیری از این ادبیات می‌توانیم پولی را که چند وقتی است در اقتصاد ایران شایع شده است «پول دوره‌گرد» بنامیم. وقتی که ارزش پول در حال کاسته شدن است، انتظارات تورمی به شدت بالا می‌رود، اقتصاد به شدت بی‌ثبات است و سیاستگذاری‌هایی که از جنس آزمون و «فقط» خطا هستند عدم اطمینان را بر اقتصاد کشور حاکم کرده‌اند، مردم دیگر پول را در دستان خود نگه نمی‌دارند. زیرا پولی که قبلاً دست را می‌سوزاند اکنون بیشتر از قبل دست را می‌سوزاند تا اندازه‌ای که دیگر نمی‌شود سوزش آن را تحمل کرد و نرخ بهره بالای بانک‌ها هم خیلی افاقه نمی‌کنند زیرا قیمت دارایی‌هایی مثل خودرو، مسکن، زمین، طلا، سکه، ارز و لوازم الکترونیک آنقدر در حال افزایش است که مردم با خود می‌گویند اگر امروز نخریم فردا نمی‌توانیم! ما پولی را که تحت این شرایط وارد بازار دارایی‌های مختلف می‌شوند، «پول دوره‌گرد» می‌نامیم. پولی که طی یک فرآیند خودتقویت‌کننده با افزایش تقاضا عمدتاً فقط قیمت‌ها را بالا می‌برد، حباب به وجود می‌آورد و بازارها را ویران می‌کند. در این پرونده سعی کرده‌ایم به این سوالات پاسخ دهیم که پول داغ و پول دوره‌گرد چیست و چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند و منشأ آنها چیست. همچنین اینکه پول دوره‌گرد که این روزها در اقتصاد ایران شایع شده است چه تاثیراتی بر بازارهای مختلف و متغیرهای اقتصادی و اجتماعی می‌گذارد. در پاسخ به این سوالات از تجربه کشورهای دیگر نیز بهره گرفته‌ایم.