نگاه اجتماعی به پدیده شمال فروشی
تقابل خرده‌فرهنگ‌ها
در کشور به خاطر تنوع فرهنگی شرایط اجتماعی در شهرهای مختلف متفاوت بوده و موضوعات دو دهه گذشته باعثشده بعضی از افراد به سرمایه‌های بدون زحمت دست یابند.
مجید ابهری/رفتارشناس
در کشور به خاطر تنوع فرهنگی شرایط اجتماعی در شهرهای مختلف متفاوت بوده و موضوعات دو دهه گذشته باعث شده بعضی از افراد به سرمایه‌های بدون زحمت دست یابند.
از آنجا که این‌گونه افراد تجربه و تخصص سرمایه‌گذاری‌های مناسب را ندارند بنابراین درآمدهای کلان و یک‌شبه خود را صرف خرید و فروش زمین و افزایش تورم در جامعه می‌کنند. یکی از نقاط مورد توجه این نوکیسگان زمین‌های حاشیه دریای خزر و شمال کشور است. هر چند روستاهای ییلاقی و خوش‌آب و هوای اطراف تهران و بعضی از شهرهای استان خراسان از گزند هجوم این‌گونه افراد در امان نبوده اما تمرکز و نقطه ثقل این سرمایه‌گذاری‌ها، شمال کشور است. شهرهای حاشیه دریا دارای جغرافیای محدود و فرهنگ مشخص است. هجوم این‌گونه افراد که با قصد تخریب محیط زیست، جنگل و دریا و تفکیک زمین‌ها و ساخت شهرک‌ها و ویلاها انجام می‌شود، باعث ظهور و تقویت تقابل خرده‌فرهنگ‌ها می‌شود. همان‌طور که در برخی از شهرهای شمال مشاهده می‌کنید ساکنان اصلی مخصوصاً افراد متعهد از حضور برخی از افراد غیر‌بومی ناراضی و متاثر بوده چرا که رفتار اجتماعی این همسایگان جدید باعث تخریب فرهنگ بومی و معیارهای اخلاقی آنها می‌شود. ساختن ساختمان‌های چند طبقه در کوچه‌باغ‌ها باعث شده بافت معماری و المان‌های طبیعی این مناطق دچار تخریب شود. گرانی دومین نتیجه حضور این افراد است چرا که آنها
برای مدت محدود و با هدف تفریح و گردش به این مناطق سفر می‌کنند و در هزینه کردن پول نگرانی ندارند، بنابراین باعث افزایش قیمت‌ها و ظهور گرانی کاذب در مورد مسائل اقتصادی می‌شوند. مهم‌ترین ناهنجاری ناشی از خرید و فروش زمین‌های ساحلی و جنگلی مهاجرت کوتاه‌مدت و موقت خرده‌فرهنگ‌هاست که باعث تضعیف و تخریب فرهنگ میزبان می‌شود. متاسفانه تا امروز نتوانسته‌اند در مقابل این ساخت‌و‌سازها و تبدیل باغ‌ها و مزارع کشاورزی به ساختمان برخورد جدی کنند و معلوم نیست این هجوم تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. افزایش ترافیک مناطق یادشده و آلودگی‌های صوتی و محیطی سومین مشکل این گونه اقدامات است. بروز تصادفات جاده‌ای همراه با افزایش ترافیک را نباید از نظر دور داشت. به هر حال بعضی از کشاورزان و صاحبان اراضی به خاطر قیمت‌های کاذب و نجومی و نیاز مالی، زمین‌های خود را در اختیار این گونه افراد قرار می‌دهند. اما نهادها و سازمان‌های فرهنگی و مسوول باید با برنامه‌ریزی‌های فوری و قطعی مراقب آسیب‌های اجتماعی ناشی از این اقدامات باشند. چرا که تبدیل طبیعت بکر و دست‌نخورده برخی از شهرها و روستاهای شمالی به مجموعه‌ای از آهن و سیمان باعث به خطر افتادن
اکوسیستم و تخریب زیستگاه‌های طبیعی برای جانوران مهاجر و مقیم می‌شود.
مناطقی مثل بندر کیاشهر و منطقه حفاظت‌شده بوچاق در گیلان یا تالاب انزلی و کسگرمحله در رودسر چمخاله در لنگرود زیستگاه‌های طبیعی پرندگان مهاجر بودند که هر سال میلیون‌ها جانور مهاجر به این نقاط می‌آمدند. حالا این مناطق تبدیل به زباله‌دان‌های تاسف‌انگیز شده‌اند، چرا که همسایگان جدید هیچ‌گونه احساس مسوولیت در قبال محیط زیست و اکوسیستم ندارند.
وقت آن رسیده برای جلوگیری از شیوع هر چه بیشتر آسیب‌های اجتماعی و به مخاطره انداختن زیستگاه‌های طبیعی در شمال، مسوولان به خود بیایند و چاره‌ای کارآمد بیندیشند.
دیدگاه تان را بنویسید