اقتصاددان ضدزن

اقتصاددان این شماره کافه‌اقتصاد آرتور پیگو انگلیسی است؛ اقتصاددانی که به خاطر سرودن اشعار تاثیرگذارش موفق به دریافت جایزه شده بود. تمرکز آموزه‌های پیگو بر اقتصاد هنجاری یا ارزشی او را شیفته اقتصاد رفاه کرد. مفهوم اثرات جانبی که پیگو به آن معطوف شده بود همچنان مفهومی مدرن و مهم در اقتصاد رفاه به خصوص در اقتصاد محیط زیست است. هرچند پیگو پایه‌گذار اقتصاد رفاه و طرفدار توزیع برابر منابع بود اما به برابری حقوق زن و مرد در بازار عقیده‌ای نداشت و به عنوان اقتصاددانی زن‌ستیز شناخته می‌شد. در سال‌های اخیر بحث در مورد نظام سرمایه‌داری و ضعف‌های آن بالا گرفته و داغ شده و این نظام مقصر اصلی افزایش نابرابری درآمد، بحران تغییرات اقلیمی و سلطه غول‌های فناوری بر بازار کار شناخته شده است. سه اقتصاددان در کتاب «قدرت تخریب خلاق: تحول اقتصادی و ثروت ملل» نگاه واقع‌بینانه‌تری نسبت به نظام سرمایه‌داری و نقاط قوت و ضعف آن داشته‌اند. به اعتقاد این سه اقتصاددان هر آنچه ما در زندگی مدرن داریم مدیون نوآوری‌های بازار آزاد هستیم که یکی از ارکان نظام سرمایه‌داری است. از نگاه آنها تنها راه برون‌رفت از آشفتگی‌های اقتصادی در دنیا بهره‌برداری صحیح از نیروی ویرانگر و در عین حال سازنده‌ای است که زمینه ظهور نوآوری‌ها و ابتکارات جدید را فراهم می‌آورد. چرا مردم به جای اینکه در تصمیم‌گیری‌هایشان به آمارها تکیه کنند به شهود ناقص خود متکی هستند؟ چه فرآیندهایی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی ما نقش دارند؟ چطور می‌توانیم ریسک‌های تصمیمات خود را کاهش دهیم و محاسبات را جایگزین احساس کنیم؟ تحقیقاتی که دنیل کانمن و آموس تاورسکی انجام داده‌اند بر صدها میلیارد دلاری که در سراسر جهان سرمایه‌گذاری شده تاثیر دارد. «اثر آخرین دلار» سوگیری معرفی‌شده در این شماره است. مثال این سوگیری در مورد هر خریدی است که در پایان هر ماه و هنگام به اتمام رسیدن حقوق یا بودجه‌ای که برای زمانی خاص در نظر گرفته‌ایم انجام می‌دهیم.‌