رونق کسب و کارهای کوچک و متوسط در راه

برای صحبت از آینده فضای اقتصادی ایران پس از لغو تحریم‌ها، باید مقداری صبر کرد تا وضعیت آن پس از مدت زمان معین‌شده روشن شود. اما از زمانی که طبق توافق صورت‌گرفته، تحریم‌های اقتصادی به صورت رسمی و قانونی برداشته شود، یک امید واقعی برای فعالیت و سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی ایجاد خواهد شد، به ویژه در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی.

به این ترتیب قابل پیش‌بینی است که پس از عبور از این شرایط، فضای کسب و کار در بخش‌های مختلف تولید، صنعت، تجارت و صادرات با رونق قابل قبولی همراه خواهد شد که این مساله به نوبه خود می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد اشتغال در کشور منجر شود.

در حال حاضر نیز تمایل به حضور در بازار ایران و سرمایه‌گذاری در کشور ما از سوی سرمایه‌گذاران خارجی وجود دارد و به همین دلیل با برداشته شدن تحریم‌ها زمینه لازم برای ورود خارجی‌ها به بازار کشورمان فراهم می‌شود. اگر سرمایه‌گذار خارجی احساس کند که دیگر خبری از جرایم و مشکلات و محدودیت‌های ناشی از معامله و همکاری اقتصادی با ایران وجود ندارد، همکاری‌های گسترده‌ای را آغاز خواهد کرد که این مساله فضای اقتصادی ما را بهبود می‌بخشد.

حضور تجار منطقه و سرمایه‌گذاران غربی در بازار ایران، بدون شک به کسب و کارهای مختلف تولیدی در کشور رونق می‌بخشد. کما اینکه این فضا از هم‌اکنون نیز تا حدودی ایجاد شده است.

در همین راستا، طی روزهای اخیر شاهد سفر هیاتی تجاری از آلمان به ایران و حضور آنها در کشور برای رایزنی‌های اقتصادی بودیم. این روند اما به کشور آلمان محدود نخواهد شد و باز هم هیات‌های تجاری خارجی به ایران سفر خواهند کرد تا به این ترتیب باب همکاری‌های دو‌جانبه برایشان باز شود.

مسلماً این رفت و آمدها با برداشته شدن رسمی تحریم‌های اقتصادی به مراتب افزایش می‌یابد. ورود هیات تجاری آلمانی اما به نوعی نشان‌دهنده آن است که از منظر آنها نیز امید به برداشته شدن تحریم‌ها و فراهم شدن زمینه همکاری اقتصادی با ایران، روندی مثبت و امیدوارکننده را طی می‌کند.

بدون شک زمینه همکاری و آغاز فعالیت اقتصادی برای بسیاری از خارجی‌ها جذابیت‌های خاص خود را دارد. ایران در حوزه‌های مختلف صنعتی، معدنی و تولیدی، از مزیت‌های قابل ملاحظه‌ای در منطقه برخوردار است که همین مزیت‌ها برای سرمایه‌گذاران خارجی بسیار حائز اهمیت است.

معتقدم یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها و فعالیت‌هایی که می‌تواند بعد از برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی در کشور ما رونق مناسبی بگیرد، حوزه معدنی و صنعتی است.

در واقع بعد از رفع تحریم‌ها می‌توان انتظار رونق کسب و کار در حوزه صنعت و معدن را داشت، چرا که این بخش‌ها از جذابیت سرمایه‌گذاری بالایی برای خارجی‌ها برخوردار هستند.

ضمن اینکه میزان ذخایر غنی ما در این بخش نیز به خودی خود حائز اهمیت و جالب توجه است.

مشخصاً در بخش معدن، ظرفیت‌های بسیار زیادی در کشور ما وجود دارد که نه‌تنها می‌تواند در جذب سرمایه‌گذاری خارجی موثر باشد بلکه می‌تواند منجر به انتقال تکنولوژی‌های جدید معدنی به کشور شود که این مساله برای ما بسیار ضروری و با‌اهمیت است. انتقال تکنولوژی معدنی جدید و سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند با ارزش افزوده در داخل همراه باشد که این امر به رونق کسب و کار در این بخش منجر می‌شود.

اما حوزه دیگری که با برداشته شدن تحریم‌ها می‌تواند رونق خوبی بگیرد، حوزه انرژی و مشتقات نفتی است؛ در این بخش زمینه کار فراوانی وجود دارد. این بخش به خصوص با برداشته شدن تحریم‌های نفتی می‌تواند زمینه فعالیت شرکت‌های پتروشیمی و صنایع پالایشگاهی را بهبود بخشیده و همچنین صنایع مرتبط را رونق بیشتری ببخشد.

از سوی دیگر هزینه پایین تولید به اضافه دستمزد پایین کارگران در کشور، موجب می‌شود تولید و صادرات از ایران برای خارجی‌ها مقرون به صرفه باشد.

اما نکته‌ای که در خصوص رونق کسب و کارهای تولیدی و صنعتی بعد از برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی باید بدان توجه داشت، آن است که نباید تصور شود با حذف تحریم‌ها اغلب سرمایه‌گذاری‌ها و همکاری‌های دو یا چندجانبه تنها به کسب و کارهای بزرگ منحصر خواهد شد. بازار ایران تنها برای سرمایه‌گذاری‌های کلان مناسب نیست و پتانسیل‌های بسیار زیادی در آن موجود است. بدون شک بخش قابل توجهی از همکاری‌های اقتصادی پس از رفع تحریم‌ها، به سرمایه‌گذاری در کسب و کارهای کوچک تولیدی و صنعتی مربوط خواهد شد.

شاید عمده سرمایه‌گذاران آمریکایی و اروپایی توجه‌شان به بخش‌های کلان معطوف باشد، اما تمام سرمایه‌گذاری‌ها به این سرمایه‌گذاران غربی محدود نخواهد بود. بازار ایران برای بسیاری از اعراب منطقه و سایر همسایگان نیز جذابیت‌های خاص خود را دارد، کما اینکه عمده تمایل این سرمایه‌گذاران نیز به کسب و کارهای کوچک و متوسط معطوف خواهد بود. از بخش‌های مربوط به تولید مواد غذایی گرفته تا کارگاه‌های کوچک صنعتی.

به این ترتیب با حذف تحریم‌ها نه‌تنها صنایع و بخش‌های بزرگ اقتصادی کشور، که صنایع و بخش‌های تولیدی کوچک نیز رونق می‌گیرند. همین کسب و کارهای کوچک و متوسط به مراتب اثرگذاری موثری بر شاخص‌های مهمی همچون اشتغالزایی به همراه دارند.

در حال حاضر ایران در منطقه‌ای قرار دارد که اطراف آن را بازاری بزرگ و مستعد با جمعیتی بالغ بر 300 میلیون نفر تشکیل داده است.

این بازار به نوبه خود پتانسیل و ظرفیت بسیار بالایی به شمار می‌آید که می‌تواند جذابیت سرمایه‌گذاری در ایران به لحاظ دسترسی به این بازارها را افزایش دهد.

به همین ترتیب با توجه به وجود برخی زیرساخت‌های مورد نیاز در سطح کشور، هزینه تمام‌شده تولید نسبتاً پایین در ایران، وجود کارگران ارزان، دسترسی به منابع انرژی ارزان‌قیمت‌تر نسبت به سایر کشورهای منطقه، وجود معادن و مواد اولیه معدنی مناسب و بسیاری موارد دیگر، از جمله عواملی است که فارغ از هر چیز، می‌تواند سرمایه‌گذاری در ایران را برای غربی‌ها توجیه‌پذیر و حتی سودآور سازد.

این سرمایه‌گذاران می‌توانند در ایران محصولات و کالاهای مورد نظرشان را تولید کرده و تولیدات خود را نه‌تنها در بازار نزدیک به 80 میلیون‌نفری کشورمان به فروش رسانده، که به سایر کشورهای منطقه نیز صادر کنند.

بنابراین با برداشته شدن رسمی تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، می‌توان انتظار داشت که بسیاری از کسب و کارهایی که در سال‌های اخیر به لحاظ مشکلات موجود دچار رکود شدند، رونق دوباره‌ای گرفته و فضای مساعدی در حوزه اقتصادی کشور ایجاد کنند.

اما در هر صورت برای رسیدن به این فضا باید مقداری صبر کرد تا توافق انجام‌شده مراحل قانونی خود را طی کند. در آن زمان است که تمام این برنامه‌ها، اهداف و امیدواری‌ها به واقع رخ داده و زمینه برای رونق کسب و کارهای موجود در سطح کشور و آغاز کسب و کارهای جدید آغاز خواهد شد.

البته این مساله نیز به نوبه خود زمان‌بر است و نباید انتظار داشت که پس از حذف تحریم‌های اقتصادی، یک‌شبه همه این اتفاقات رخ دهد و فعالیت‌های اقتصادی رونق بگیرد. باید نسبت به مسائل واقع‌بین بود و اجازه داد تا برنامه‌ها در مسیر مشخص و تعیین‌شده خود حرکت کند.