کودتا درمیانمار؛ «نظامیان» علیه «دموکراسی»

آمریکا مجموعه تازه‌ای از اسناد محرمانه مربوط به حمله این کشور به افغانستان در سال ۲۰۰۱ و عراق در ۲۰۰۳ را منتشر کرد. به گزارش ایرنا از پایگاه خبری میدل ایست نیوز، این اسناد که با نام snow flakes منتشر شده شامل اسناد و خاطرات و بخشنامه‌ها و توصیه‌هایی است که به «دونالد رامسفلد»، وزیر دفاع وقت آمریکا، در فاصله سال‌های ۲۰۰6-۲۰۰1 مربوط می‌شود. شمار این اسناد ۶۲۷۲ سند در ۲۱ هزار صفحه است و بخش مربوط به ۲۰۰6-۲۰۰4 آن در آینده منتشر خواهد شد. از جمله این اسناد درخواست او برای برنامه‌ریزی برای حالت دستگیری خانواده صدام حسین یا درخواست دریافت اطلاعات در مورد وضعیت سیاسی و امنیتی عراق پس از سقوط صدام حسین برای ارائه آن به «جرج بوش» رئیس‌جمهوری وقت آمریکاست. از دیگر اسناد این مجموعه آن است که رامسفلد از معاون خود می‌خواهد که موضوع سربازان کشته‌شده آمریکایی را همچون اهرم فشاری بر نیروهای سیاسی عراق با هدف شتاب در توافق برای تشکیل دولت عراق استفاده کند و می‌افزاید که هرچه این موضوع طول بکشد سربازان آمریکایی بیشتری کشته خواهند شد. او در سند دیگری خواستار توضیح درباره طرح امنیتی بغداد می‌شود و می‌نویسد که به نظر نمی‌آید این طرح جوابگو باشد. مدتی بعد، رامسفلد در سندی دیگر با عصبانیت خواستار بررسی دقیق علت تلفات در میان نیروهای آمریکایی می‌شود. تهاجم به عراق یا اشغال آن در سال ۲۰۰۳، از ۱۹ مارس تا ۱ می ۲۰۰۳ (۲۷ اسفند ۱۳۸۱ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۲) به طول انجامید و منازعه‌ای را آغاز کرد که بعدها به جنگ عراق مشهور شد، که از سوی ایالات متحده به نام عملیات آزادی عراق خوانده می‌شد. نیرویی ترکیبی از ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، استرالیا و لهستان در این سال با حمله نظامی به عراق، رژیم صدام حسین را سرنگون کردند.

نفوذ روزافزون روس‌ها در کشورهای اقماری شوروی سابق

به گزارش فارس در تاشکند، دومین نشست آموزشی ازبکستان و روسیه در آخر بهار و اوایل تابستان سال 2021 میلادی برگزار می‌شود. «عبدالقادر تاشقول اف» وزیر آموزش عالی و متوسطه تخصصی ازبکستان و «آنتون ریباکوف» معاون رئیس دفتر ریاست‌جمهوری روسیه در روابط بین‌مناطقی و فرهنگی با کشورهای خارجی در یک دیدار، موضوع برگزاری دومین نشست آموزشی ازبکستان و روسیه را بررسی کردند. طرفین در این دیدار در مورد تمهیدات و سازماندهی در سه ‌ماه دوم سال جاری میلادی، در دومین نشست آموزشی ازبکستان و روسیه تبادل نظر کردند. همزمان نشست ویدئویی بین‌منطقه‌ای روسای دانشگاه‌های بزرگ دو کشور نیز برگزار خواهد شد. طرفین در این دیدار همچنین افزایش شعبه‌های موسسات آموزش عالی روسیه در ازبکستان و همچنین برنامه‌های تبادل با استادان و دانشجویان را نیز مورد بررسی قرار دادند. همچنین بر حمایت همه‌جانبه از دانشجویان ازبکستان در روسیه و جذب آنها به طرح‌های مشترک تاکید شد. نخستین نشست آموزشی ازبکستان و روسیه تحت عنوان «کارمندان جدید برای اقتصاد جدید» در سال 2018 میلادی برگزار شده است. شرکت‌کنندگان در آن نشست بیش از 100 سند و قرارداد بین موسسات آموزش عالی دو کشور امضا کردند. طی سال‌های اخیر در ازبکستان 12 شعبه موسسات آموزش عالی روسیه افتتاح شده است.

میانمار؛ کودتای نظامیان علیه دموکراسی نیم‌بند

به گزارش ایسنا، در پی انتشار خبر دستگیری آنگ سان سوچی، رهبر حزب حاکم اتحادیه ملی دموکراسی و دیگر رهبران این حزب، ارتش میانمار با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد قدرت به مین آنگ هلینگ، فرمانده کل ارتش منتقل شده است. بر اساس این بیانیه، ارتش کنترل کشور را به مدت یک سال در دست می‌گیرد. حزب اتحادیه ملی دموکراسی به رهبری سوچی در آبان‌ماه توانسته بود با کسب ۸۳ درصد از آرا در انتخابات پارلمانی به پیروزی برسد. ارتش با مخدوش دانستن انتخابات، برگزارکنندگان آن را به تقلب متهم کرده بود و خواستار تعویق گشایش دوره جدید مجلس بود که قرار بود به تازگی آغاز به کار کند. پیش از اعلام انتقال قدرت به وسیله ارتش، واحدهایی از ارتش میانمار آنگ سان سوچی، رهبر اتحادیه ملی دموکراسی و دیگر مقام‌های ارشد این حزب از جمله وین مینت، رئیس‌جمهوری و چند سروزیر ایالتی را بازداشت کرده بودند. آنگ سان سوچی با عنوان رسمی مشاور دولتی، به‌طور بالقوه در مقام نخست‌وزیری میانمار قرار دارد و رهبر بالقوه این کشور است. به گزارش بی‌بی‌سی جهانی در جنوب شرقی آسیا، سربازان در حال گشت‌زنی از نایپیدائو، پایتخت و شهر یانگون هستند. تلفن و اینترنت نیز در پایتخت میانمار دچار اختلال شده است. میو نیونت، سخنگوی اتحادیه ملی دموکراسی از مردم خواسته است از واکنش شتاب‌زده خودداری و بر اساس قانون عمل کنند. اتحادیه ملی دموکراسی در میانمار به رهبری آنگ سان سوچی در انتخابات هشتم نوامبر، هجدهم آبان، توانست با کسب ۸۳ درصد از آرا به پیروزی چشمگیری دست پیدا کند. این دومین انتخابات آزاد میانمار پس از پایان حکومت نظامیان در سال ۲۰۱۱ بود. با این حال ارتش میانمار با رد نتیجه انتخابات به دیوان عالی این کشور درباره وقوع تقلب گسترده شکایت کرد. کمیسیون انتخابات میانمار این اتهام را رد کرده است. قرار بود نخستین جلسه پارلمان جدید به زودی برگزار شود ولی ارتش خواهان تعویق آن شده بود. پس از پایان حکومت نظامی در میانمار، قانون اساسی این کشور ۲۵ درصد کرسی پارلمان را در اختیار نظامیان قرار داده و ارتش این کشور عهده‌دار سه سمت وزارت در کابینه است.

دستگیری ۴۰۰۰ نفر از مخالفان پوتین

پلیس روسیه بیش از ۴۰۰۰ تن از هواداران الکسی ناوالنی مخالف سرسخت ولادیمیر پوتین را که به‌رغم هوای بسیار سرد در سیبری، مناطق شرقی، مسکو و دیگر شهرها به خیابان‌ها آمده بودند، بازداشت کرد. به گزارش ایسنا به نقل از یورونیوز، فراخوان برای تظاهرات سراسری تازه در حالی از سوی الکسی ناوالنی از رهبران اصلی اپوزیسیون روسیه، ارائه شده که وی روز هفدهم ژانویه بلافاصله پس از بازگشت به روسیه دستگیر شد و هنوز در بازداشت پلیس و مقامات امنیتی روسیه است. حامیان این رهبر اپوزیسیون به‌رغم غیرقانونی اعلام شدن هر گونه تظاهرات و احتمال بالای سرکوب مجدد و دستگیری گسترده معترضان با درخواست آزادی وی به خیابان‌ها آمدند. حامیان اپوزیسیون در پایتخت قرار بود مقابل مقر سرویس‌های امنیتی روسیه واقع در میدان لوبیانکا در مرکز مسکو گرد هم آیند. پلیس و مقامات امنیتی که هر گونه تجمع را غیرقانونی خوانده‌اند از پیش برای ایجاد محدودیت در دسترسی به محل برپایی تظاهرات چند خیابان منتهی به میدان لوبیانکا را مسدود کرده و هفت ایستگاه مترو را نیز به‌طور موقت بسته بودند. در مسکو، مقام‌ها تدابیر امنیتی سخت‌گیرانه‌ای به مرحله اجرا درآوردند، ایستگاه‌های مترو نزدیک به کرملین را تعطیل کرده و دستور داده‌اند تا رستوران‌ها و فروشگاه‌ها همچنان بسته بمانند. تیم ناوالنی ابتدا خواستار برگزاری تجمعی در میدان لوبیانکا در مسکو شده بود که مقر ستاد سرویس امنیت ملی روسیه است. ناوالنی این نهاد را مسوول مسموم شدن خودش می‌داند. بعد از آنکه پلیس اطراف این محل را بست، معترضان به سمت میدان دیگری حرکت کردند. پلیس در آنجا هم نیرو مستقر کرد و به صورت تصادفی معترضان را سوار بر اتوبوس‌های پلیس می‌کرد. دست‌کم ۱۰۰ تن آنجا بازداشت شدند. اما صدها معترض دیگر به سمت مرکز مسکو حرکت کرده و شعار «پوتین، استعفا» و «پوتین، دزد» علیه رئیس‌جمهوری روسیه سر دادند. شهر نووسیبریسک در شرق سیبری در دمای منفی ۴۰ درجه شاهد یکی از بزرگ‌ترین راهپیمایی‌های اعتراضی بود و هزاران تن در سراسر این شهر تجمع کردند.

قیام اردوغان علیه قانون اساسی ترکیه

به گزارش ایلنا، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه در کنفرانسی خبری پس از پایان نشست اعضای کابینه دولت، از احتمال تدوین قانون اساسی جدید در این کشور خبر داد. وی با بیان اینکه «شاید زمان بحث برای یک قانون اساسی جدید در ترکیه فرا رسیده است»، اظهار داشت: هر کسی که بگوید نیازی به اصلاحات جدید در کشور نیست، از ترکیه، جهان و جامعه بی‌اطلاع است. اردوغان افزود: به زودی اهداف، فلسفه و محورهای اصلی محتوای بسته اصلاحات در کشور را اعلام خواهیم کرد. وی با تاکید بر اینکه روند فعالیت‌های مرتبط با قانون اساسی باید به روشی شفاف انجام شود و متن حاصل از آن باید در معرض صلاحدید ملت قرار گیرد، گفت: گام‌های لازم در رابطه با موضوعات قانونگذاری را در مجلس و موارد اجرایی را در ریاست‌جمهوری برخواهیم داشت. این فعالیت‌ها به همراه افراد زیر سایه گروه تروریستی که ارتباط قلبی با کشورشان ندارند، میسر نمی‌شود. اردوغان در ارتباط با گام‌های جدید کشور در عرصه هوا فضا گفت: روند احداث پایگاه پرتاب میکروماهواره را آغاز کرده و به زودی ماهواره‌های کشورمان و کشورهای دوست را به فضا خواهیم فرستاد. وی در ادامه تصریح کرد: مصمم هستیم کشورمان را به یک برند در فناوری فضایی و ماهواره‌ای تبدیل کنیم که از ارتباطات گرفته تا انرژی، از محیط زیست تا صنایع دفاعی کاربردهای گسترده‌ای دارند. اردوغان در ارتباط با موضوعات مربوط به اقتصاد ترکیه اظهار داشت: تحلیل‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که در بین کشورهای عضو گروه ۲۰، تنها ترکیه و چین در سال ۲۰۲۰ رشد مثبت داشته‌اند. وی افزود: «نوسان‌ها در قیمت مواد غذایی بسته به تحولات بین‌المللی در نیمه دوم سال و تدابیر داخلی کاهش پیدا خواهد کرد.»

هشدار خط قرمزیِ چین به آمریکا

دیپلمات ارشد چین خواستار احیای روابط با آمریکا شد اما هشدار داد «هرگونه دخالت در امور داخلی این کشور خط قرمزی است که واشنگتن نباید از آن عبور کند». به گزارش ایسنا به نقل از بلومبرگ، یانگ جی‌چی مدیر کمیسیون مرکزی روابط خارجی حزب کمونیست چین از ارشدترین مقام‌های چین گفت که دو کشور می‌توانند با یکدیگر برای بهبود اوضاع جهان کار کنند. سخنرانی او در نشست آنلاین کمیته ملی روابط آمریکا-چین در واقع اظهارنظر از سوی ارشدترین مقام چینی خطاب به آمریکایی‌ها درباره روابط دو کشور با روی کار آمدن دولت بایدن است. سفیر سابق چین در آمریکا گفت: طی سال‌های گذشته دولت ترامپ سیاست گمراه‌کننده‌ای در قبال چین به کار برد و روابط را به مشکل‌دارترین روابط از زمان برقراری روابط دوجانبه تبدیل کرد. ما معتقدیم صلح و توسعه همچنان امکان‌پذیر است و همزیستی مسالمت‌آمیز و همکاری برد-برد خواسته مشترک هر دو ملت است. جی‌چی گفت: واشنگتن باید مداخله در اموری که چین آنها را امور داخلی خود می‌داند، متوقف کند نظیر هنگ‌کنگ، تبت و سین‌کیانگ. اینها خط قرمزی هستند که نباید از آنها عبور شود. هر گونه تخطی، تضعیف روابط دوجانبه و منافع آمریکا را موجب می‌شود. ایالات متحده باید از دخالت در امور هنگ‌کنگ، تبت، سین‌کیانگ و دیگر مسائل مرتبط به تمامیت ارضی و حاکمیت چین دست بردارد. اینها مسائلی درباره منافع و عزت ملی چین است. در دوران ترامپ، روابط آمریکا با چین به پایین‌ترین حد از زمان برقراری مناسبات دیپلماتیک در ۱۹۷۹ رسید و طرفین بر سر مسائلی از تجارت و فناوری تا هنگ‌کنگ، تایوان و سین‌کیانگ و دریای چین جنوبی اختلاف نظر داشتند. یانگ جی‌چی با اطمینان دادن به ایالات متحده درباره اینکه چین اصلاً قصد ندارد جایگاه آمریکا را در جهان به چالش بکشد یا جایگزین آن شود، تاکید کرد هیچ نیرویی نمی‌تواند توسعه چین را متوقف کند.

♦♦♦

ایرنا: سازمان نظارت بر ارتباطات روسیه (روس کوم نادزور) اعلام کرد به تلگرام هشدار داده اطلاعات در مورد شهروندان روسیه را از کانال‌های خود حذف کند.

فارس: معاون شرکت «تاج‌ترانس‌گاز» تاجیکستان از برنامه این کشور برای واردات 250 میلیون مترمکعب گاز طبیعی از ازبکستان خبر داد.

ایلنا: چهار مقام ارشد سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) اعلام کردند نیروهای بین‌المللی بنا دارند پس از ضرب‌الاجل ماه می و زمان توافق‌شده میان آمریکا و طالبان نیز در افغانستان بمانند.

مهر: سخنگوی سازمان ملل شامگاه دوشنبه با ابراز نگرانی از احتمال وخامت اوضاع مسلمانان روهینگیا در میانمار، از تصمیم شورای امنیت برای برگزاری جلسه‌ای درباره کودتای این کشور خبر داد.

ایلنا: خبرگزاری رسمی قطر اعلام کرد «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر این کشور دستور ارائه کمک‌هایی به ارزش ۳۶۰ میلیون دلار به مردم غزه را صادر کرده و این کمک‌ها طی یک سال و از ماه جاری میلادی به مردم این باریکه پرداخت خواهد شد.

فارس: ریکه وت ذکی از اعضای ارشد حزب اتحاد میهنی کردستان گفت: اگر توافقی میان اقلیم کردستان و بغداد در خصوص پرونده نفت صورت نگیرد، ممکن است قانونی در شورای استان در خصوص بودجه‌بندی و تعامل مستقیم سلیمانیه با بغداد به جای اربیل به تصویب برسد.

ایسنا: بر اساس اعلام دفتر نمایندگان ارمنستان در دادگاه حقوق بشر اروپا، دولت این کشور اقدام به ثبت یک شکایت علیه جمهوری آذربایجان نزد این دادگاه کرده و به موجب این شکایت باکو را به نقض برخی کنوانسیون‌ها طی درگیری‌های پاییز 2020 در قره‌باغ متهم کرده است.

فارس: یک هیات بلندپایه از جنبش جهاد اسلامی فلسطین به ریاست «زیاد النخاله» برای دیدار و گفت‌وگو با مقامات روسیه درباره آخرین تحولات فلسطین، به مسکو سفر کرد.

تسنیم: شرکت محصولات بیولوژیک کانگتای شنزن اعلام کرد ساخت کارخانه‌ای با هدف تولید 400 میلیون دوز واکسن کرونای «استرازنکا» در سال به اتمام رسیده و به این ترتیب ظرفیت برای تولید این واکسن به دو برابر افزایش خواهد یافت.

ایرنا: سخنگوی دفتر سیاسی گروه طالبان یکشنبه‌شب در گفت‌وگو با شبکه الجزیره قطر گفت که نقض توافق میان این گروه و آمریکا به نفع هیچ طرفی نیست.

مهر: ریاست مجالس نمایندگان و سنای برزیل به دست راست‌گرایانی افتاد که متحدان رئیس‌جمهور این کشور هستند و صدای مخالفانی را که قصد استیضاح او را دارند، خاموش خواهند کرد.

میزان: دیمیتری مدودف رئیس‌جمهور سابق روسیه و معاون کنونی شورای امنیت این کشور می‌گوید: «روسیه از نظر قانونی و فناوری آماده جدا شدن از اینترنت جهانی است.»

♦♦♦

ازسرگیری روابط فلسطین با آمریکا

اعتماد نوشت: تشکیلات خودگردان فلسطین از تماس با دولت جدید آمریکا و ازسرگیری رسمی روابط با این دولت خبر داد. محمد اشتیه در سخنانی گفت که روابط با دولت آمریکا به ریاست جو بایدن را پس از قطعی آن در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ رسماً از سر گرفته است. او در این باره گفت که با هادی عمرو مسوول پرونده فلسطین و رژیم صهیونیستی در وزارت خارجه آمریکا تلفنی گفت‌وگو کرده است. اشتیه افزود: در نشست هفتگی دولت در رام‌الله راه‌های ازسرگیری روابط تشکیلات خودگردان فلسطین و آمریکا به ویژه بازگشایی مراکز دیپلماتیک و کنسولگری و همچنین ازسرگیری کمک‌های آمریکا و حمایت از آژانس کار و امداد آوارگان فلسطین (آنروا) مورد بررسی قرار گرفت.

جنجال بر سر توافق آمریکا با طالبان

تسنیم نوشت: سخنگوی شورای امنیت ملی افغانستان در واکنش به اظهارات طالبان تاکید کرد که بحث روی ساختار نظام آینده «پیش از وقت» است و مردم خواستار توقف جنگ هستند. وی تصریح کرد: توافقنامه آمریکا با طالبان مرجع مطلق تصمیم‌گیری درباره همه مسائل بین‌الافغانی نیست. اندر به «رادیو آزادی» گفت: «جمهوریت در اصل چنین مفهومی دارد که هر نهاد و ساختار سیاسی می‌تواند در آن شامل شود و اگر طالبان به جای جنگ و اقدامات تروریستی به یک جریان سیاسی مبدل شود و تفاهم صورت بگیرد این گروه نیز می‌تواند در زیر چتر جمهوریت قرار بگیرد.» این در حالی است که هیات سیاسی طالبان در سفر به تهران تاکید کرده است که بر اساس توافقنامه قطر باید «حکومت جدید اسلامی» جایگزین آن شود.

احساس خطر نروژ از گیر افتادن در تقابل روسیه و آمریکا

ایلنا نوشت: تورمود هی‌یر استاد آکادمی نظامی نروژ گفت که این کشور ممکن است به کانون درگیری بین روسیه و آمریکا در صورت وقوع جنگ بین آنها تبدیل شود. وی گفت: «نروژ با جدیت بیشتری در تقابل روسیه و آمریکا شرکت دارد. به ‌طور طبیعی این خطر روزافزون وجود دارد که در صورت بروز درگیری یا بحران و از کنترل خارج شدن اوضاع، نروژ به میدان جنگ بین آمریکا و روسیه تبدیل شود.» وی خاطرنشان کرد که نروژ نقش جغرافیایی مهم استراتژیکی را در دفاع از آمریکا در شمال دور ایفا می‌کند زیرا بیش از کشورهای دیگر به تهدیدی که آمریکا در صورت وقوع بحران از آن واهمه دارد، یعنی نیروهای هسته‌ای روسیه نزدیک است.

ایتالیا به عربستان پشت کرد

همشهری نوشت: ایتالیا فروش 20 هزار موشک به عربستان سعودی و امارات را به خاطر درگیری آنها در بحران یمن، متوقف کرد. این خبر تنها سه روز بعد از آن منتشر شد که دولت جو بایدن رئیس‌جمهور جدید آمریکا اعلام کرد فروش تسلیحات به این دو کشور را متوقف می‌کند تا بررسی‌های بیشتری انجام دهد. وزیر خارجه ایتالیا در بیانیه خود مستقیماً به یمن اشاره نکرده اما به مناقشاتی که دستور اولیه تعلیق فروش تسلیحات به‌خاطر آنها صادر شد اشاره کرده است. گروه مردمی شبکه صلح و خلع سلاح ایتالیا گفته است بخش اخیر فروش تسلیحات که به ‌صورت دائمی لغو شده، بخشی از یک قرارداد بزرگ‌تر بوده که در سال 2016 در دولت چپ میانه متئو رنتزی با این دو کشور بسته شده بود. این قرارداد 400 میلیون یورو ارزش داشته است.